Od miejscowości Rabsztyn idziemy drogą asfaltową w kierunku Wolbromia, za przejazdem kolejowym skręcamy w prawo w kierunku miejscowości Troks. Dalej idziemy za czerwono znakowanym szlakiem turystycznym, który opuszcza asfaltową drogę i biegnąc leśnymi duktami doprowadza do podstawy Januszkowej Góry. Stąd coraz stromsza ścieżka, wśród ostańców doprowadza do ogrodzonego otworu Januszkowej Szczeliny. Jaskinia trudna, wymaga użycia sprzętu alpinistycznego i znajomości techniki wspinaczkowej. W całej jaskini dużym niebezpieczeństwem dla zwiedzających jest duża ilość zablokowanych (tworzących mosty) lub wiszących, czasem bardzo dużych głazów. Oberwanie się jednego z takich głazów było przyczyną śmierci młodego grotołaza z Krakowa w lutym 1972 r.

Wejście do jaskini to obszerna, owalna studnia o głębokości 8 m. Studnia jest nieco pochyła, z belkami na dnie, co umożliwia wygodne zejście. Jej ściany noszą liczne ślady rozmycia. Z dna w kierunku NW prowadzi 4 metrowy korytarz zakończony studzienką o głębokości 4 m, aktualnie zablokowany na dnie rumoszem. Z jego dna po pokonaniu zwężenia (zacisk Z II) można było dostać się do obszernego korytarza rozwiniętego na pęknięciu SW - NE o wysokości do 6 m i szerokości 1 m, na końcu rozwidlającego się i przechodzącego w niedostępne szczeliny.
Z dna studni wejściowej dno stromo opada i jest zablokowane gruzem. Dalsza droga prowadzi poprzez 1,5 m próg do ciasnego korytarzyka o wysokości 0,9x0,3 m, gdzie widać resztki kraty z zamknięcia jaskini, aktualnie służące do wiązania liny asekuracyjnej. Korytarzyk po 4 metrach doprowadza do rozszerzenia w głównej szczelinie jaskini, skąd kolejnymi progami docieramy na jej dno. Pierwszy próg 4 metrowy sprowadza na półkę utworzoną z zaklinowanych olbrzymich głazów. Począwszy od pierwszego progu przy zejściu w dół dla asekuracji wymagane jest użycie liny. Następna półka będąca etapem pośrednim przy zejściu znajduje się na głębokości 15 metrów, kolejna na 20 metrach, a ostatnia na 28 metrach. Stąd w kierunku NW szczeliną w dół docieramy do starego dna na głębokości 39 metrów. Jest to wąska, do 0,4 m szczelina, w której możemy przejść w kierunku SE ok. 6 m i 2 m w kierunku NW. Na dnie zalega piasek i bloki wapienne.
Od głębokości 10 m ściany szczeliny fragmentarycznie pokryte są polewą naciekową z grubokrystalicznego kalcytu o grubości do 10 cm. Polewę pokrywa miejscami naciek wełnisty, niewielkie stalaktyty i stalagmity. Występują one głównie na północnej ścianie szczeliny. Na pochyłych ścianach oraz półkach leży piasek miejscami scementowany kalcytem. Szerokość szczeliny waha się od 30 cm do 1,5 m, rozciągłość do 6 m.
Z poziomu -28 m w kierunku SE posuwając się stromo w górę (4 m), ciasną szczeliną osiągamy podstawę dużego 20 m wysokości komina osiągającego na dnie szerokość 3,5 m. Komin od dołu początkowo szczelinowaty, stopniowo ku górze coraz ładniej myty, zakończony jest dzwonowatym stropem o charakterze kotła wirowego. Wspinaczka w nim jest bardzo trudna i niebezpieczna ze względu na zaklinowane, wiszące w dolnej partii ogromne głazy, wyglądające na niezbyt stabilne. W latach 70-tych miał tu miejsce duży zawał.
W dnie korytarza - szczeliny, po przejściu 3 metrów stajemy nad ciasnym wejściem do studni „Wielkiej Szczeliny” prowadzącej do dna jaskini. Szczelina pionowa, ciasna, zablokowana od strony południowej zawaliskiem, doprowadza po pokonaniu 5 metrowej ciasnej studni do dużej szczeliny o kierunku W-E, rozciągłości do 15 m przy szerokości od 0,4 do 0,9 m. Ma ona głębokość ok. 20 m. Na dnie gruz wapienny piasek. W kierunkach W i E szczelina zwęża się i jest niedostępna. Eksploracja w dół wydaje się niemożliwa. W szczelinie zablokowane są liczne głazy wapienne, które w większości są niestabilne i stanowią duże zagrożenie dla zwiedzających.
Jaskinia rozwinęła się w górnojurajskich wapieniach skalistych przechodzących miejscami w wapienie kredowate. W niektórych miejscach występują przewarstwienia wapieni lekko piaszczystych i marglistych. Obiekt ma charakter jaskini tektonicznej, a jej powstanie prawdopodobnie jest związane z uskokiem o przebiegu W-E, przecinającym szczyt Januszkowej Góry. W jaskini brak współczesnej szaty naciekowej. Na ścianach szczeliny od poziomu -10 m występują polewy naciekowe o grubości do 10 cm. Są one zrekrystalizowane, słabo zachowana struktura pierwotna. Na polewach nacieki wełniste, graniaste, małe stalaktyty i stalagmity. Prawdopodobnie polewy z jaskini są odpowiednikami nacieków z innych jaskiń Januszkowej Góry. Pod wstępną studnią namulisko obfite z gruzem wapiennym, humus i piasek. W głębi na półkach i pochyłych ścianach piasek częściowo scementowany kalcytem. Z jaskini zostały pobrane próbki nacieków do datowania radiowęglowego. Badania przeprowadzało laboratorium C-14 Politechniki Śląskiej w Gliwicach. Wyniki tych badań nie zostały opublikowane.
Przy otworze wejściowym występują glony, mchy i porosty.
Do poziomu -10 m, w korytarzach bocznych i na ścianach studni można spotkać pajęczaki i motyle. W głębi obserwowano w latach ubiegłych nieoznaczone gatunki nietoperzy.

Obecnie jaskinia jest dostępna, często zwiedzana przez grotołazów. Większość bloków stanowiąca mosty i zaklinowanych w szczelinach jest ustabilizowana, tym niemniej w dalszym ciągu stanowią one potencjalne zagrożenie na co należy zwracać szczególną uwagę podczas zwiedzania jaskini. Studnia wstępna do jaskini znana od dawna, nie wzmiankowana w literaturze. Partie odchodzące z dna za 1,5 m progiem odkryte zostały przez członków Speleoklubu Olkusz w dniu 22.II.1970 r. Wejście do dalszych partii odsłonięte zostało przypadkowo przez odpadnięcie dużego bloku. W okresie tym wyeksplorowano jaskinię do głębokości 38 m, do tzw. „starego dna”. W styczniu 1971 r. ten sam zespół grotołazów z Olkusza (H. Imiałek, A. Kulig, J. Szarek) odkrył wejście do szczeliny „do komina”. W kwietniu 1971 r. członkowie Speleoklubu Katowice odkopali i wyeksplorowali ciąg korytarzy odchodzący z dna wstępnej studni. W następnym roku zespół z Katowic odkopał w rumowisku pod „Kominem” wejście do „Wielkiej Szczeliny” i nowego dna jaskini (-56,5 m). Aktualnie osiągnięte dno jaskini jest trzecim najgłębszym punktem osiągniętym w jaskiniach Wyżyny (najgłębsza jaskinia to Studnisko -77,5 m, a za nim Szeroki Aven -59 m).
W lutym 1972 r. w jaskini zginął młody grotołaz z Krakowa. Po wypadku założono w jaskini kratę, w korytarzu odchodzącym z dna wstępnej studni, za 1,5 m progiem. Krata została zniszczona po kilku miesiącach. W 1973 r. w partii pod kominem zawaleniu uległa część korytarza zamykając dostęp do szczeliny prowadzącej do dna jaskini. Zawalisko zostało przekopane i aktualnie dno jest dostępne (stan na wrzesień 1990).
Prawdopodobnie na początku lat 90 doszło do kolejnych zawałów (informacje ustne) i od tego czasu niedostępna jest część zachodnia oraz studnia do najniższego piętra.

Pierwsza informacja na temat jaskini, autorstwa A. Kobyłeckiego, ukazała się w 1971 r., a opis i plan publikuje Czepiel (1972). Plan i opis jaskini pojawia się w 1986 r. w publikacji Szelerewicza i Górnego, pod numerem IV.A.3. W 1990 roku zostaje wykonana dokumentacja dla Zarządu Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych woj. katowickiego. W dokumentacji znajduje się poszerzony opis jaskini wraz z planem i przekrojem.
Dane zaktualizował A. Polonius (2014).
Plan opracował A. Górny.

Kobyłecki A. 1971 (pierwszy opis); Czepiel M. 1972 (opis nowych odkryć, plan); Szelerewicz M., Górny A. 1986 (opis, plan i przekrój, zlokalizowana na mapie 1 : 100 000, nadany numer); Szelerewicz M. 1990 (wymienia, podaje wymiary, lokalizuje na mapie); Polonius A. 1994 (wymieniona w wykazie, lokalizacja na mapie); Kurek A. 1995 (wymienia, podaje wymiary); Kurek A., Wiśniewski W.W. 1995 (aktualizacja wymiarów); Tyc A. 1997 (wymienia); Pazdur A. i in. 1999 (wzmianka na temat badania izotopowego nacieków); Gradziński M., Szelerewicz M. 2004 (wymienione, podane wymiary); Jaskinie Wyżyny Olkuskiej 2016 (plan i opis inwentarzowy).

Szelerewicz M., Górny A., 1990 (lokalizacja na mapie 1 : 10 000, ogólna charakterystyka, plan, czarno-białe fotografie otworu i wnętrza).