Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Dziurawa Nisza w Jatkach |
Inne nazwy | |
Nr inwentarzowy | T.B-12.07 |
Region | Tatry |
Współrzędne WGS84 | λ: 19°55′18,76″, φ: 49°15′54,01″ |
Gmina | Zakopane (gm. miejska) |
Powiat | tatrzański |
Województwo | małopolskie |
Właściciel terenu | Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | ESE |
Pozostałe otwory | |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 1305 |
Wysokość względna [m] | 290 |
Głębokość [m] | 0 |
Przewyższenie [m] | 0 |
Deniwelacja [m] | 0 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
17
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | |
Położenie geograficzne | W lewym orograficznie zboczu Doliny Strążyskiej, w skałkach zwanych Jatkami. |
Opis drogi dojścia do otworu |
Jaskinia znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Od zakończenia szlaku turystycznego w Dolinie za Bramką wchodzimy nieznakowaną ścieżką wiodącą grzbietem między dwoma żlebami na grań Łysanek. Stąd niewyraźną percią zwierzęcą idziemy ponad 300 m granią na lewo (ku NE), lekko w dół, omijając z lewej strony najwyższą turnię Jatek (z trzema otworami). Dalej perć trawersuje ku N po stronie doliny Strążyskiej i nieco opada pod mur następnej, dość długiej skałki, z widocznym w niej otworem Niszy w Jatkach T.B-12.06. Z okolicy tego otworu idziemy około 30 metrów ku N pod ścianą, do poszukiwanego otworu, wydzielonego przez długi okap. Dojście i zwiedzanie łatwe.
|
Opis jaskini |
Wielki otwór (szeroki na 15,3 m, wysoki do około 4,5 m) prowadzi do płytkiej na 1 do 2,5 m, głównej niszy skalnej, od której odchodzą boczne odnogi. W południowym krańcu niszy głównej widać otwór o kształcie zbliżonym do półkolistego (1,3x0,6 m). Wiedzie on ku SSW, do lekko meandrującego, mytego korytarzyka o długości 3,8 m. W odległości 3 m ku N znajduje się otwór o wymiarach 0,9x0,5 m, prowadzący do następnego korytarzyka (3,2 m długości), rozdzielonego przy końcu. Zaraz za otworem jego strop podnosi się do wysokości 2 m. Następny otwór, położony 3 m dalej, ku N, jest półkolisty (1,2x0,6 m) i wiedzie do małej komórki, rozszerzającej się w głębi do 2 m. Przy północnym krańcu niszy głównej, odchodzi za szerokim na 4 m otworem, obszerna, wysoka nisza. Sięga ona na około 4 m w głąb skały i w głębi rozszerza się do około 7 m Przy jej SW ścianie widać duży blok skalny, tworzący półkę o wysokości 1,4 m. Dziurawa Nisza w Jatkach rozwinęła się w dolomitach triasu środkowego serii reglowej. Ściany są zwietrzałe, kruche, w korytarzykach południowych występują drobne nacieki grzybkowe. Dno jest prawie poziome. Namulisko w niszy głównej buduje gleba, drobny gruz skalny i wielkie bloki urwane spod okapu. W bocznych korytarzykach i niszach oprócz gruzu i gleby występuje żółty osad gliniasty (szczególnie dużo jest go w korytarzyku południowym). W niszy głównej i w korytarzykach południowych jest sucho (po opadach nieco wilgotno), natomiast w komórce i niszy północnej po deszczu intensywnie kapie woda (w niszy północnej pada deszcz podziemny). Nisza główna jest widna. Światło rozproszone sięga do bocznych odnóg, jedynie końcowa część korytarzyka południowego jest ciemna. Przewiewu w bocznych odnogach nie wyczuwa się, natomiast w niszy głównej zależny jest on od warunków pogodowych panujących na powierzchni terenu. W niszy głównej rozwijają się rośliny kwiatowe oraz paprocie i mchy, które sięgają też nieco w głąb bocznych odnóg. Występują ślimaki i nieliczne owady. |
Historia badań |
|
Historia eksploracji |
Opisywany obiekt prawdopodobnie był znany od dawna (otwór widać z daleka, a pod okapem znaleziono ślady ognisk). Brak jednak o nim wzmianek w literaturze speleologicznej. |
Historia dokumentacji |
Podczas prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich prowadzonych przez PTPNoZ, dokumentację niszy sporządziła I. Luty przy współpracy A. Połockiej w dniu 7 października 2003 r. Pomiary wykonano przy użyciu busoli i klizymetru Silva oraz taśmy parcianej. Dane zaktualizowała I. Luty (2009). W lipcu 2018 r. współrzędne otworu skorygował F. Filar. |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Jaskinie TPN 2004 (plan i opis inwentarzowy).
|
Materialy archiwalne |
|
Autorzy opracowania | Izabella Luty |
Redakcja | Jerzy Grodzicki |
Stan na rok | 2010 |
Grafika, zdjęcia | plan |