Dane szczegółowe jaskini
| Nazwa | Dziura za Głazami |
| Inne nazwy | |
| Nr inwentarzowy | T.C-15.01 |
| Region | Tatry |
| Współrzędne WGS84 | λ: 19°57′44,20″, φ: 49°15′17,75″ |
| Gmina | Zakopane (gm. miejska) |
| Powiat | tatrzański |
| Województwo | małopolskie |
| Właściciel terenu | Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy |
| Podstawa ochrony | |
| Ekspozycja otworu | NW |
| Pozostałe otwory | |
| Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 1338 |
| Wysokość względna [m] | 218 |
| Głębokość [m] | 0 |
| Przewyższenie [m] | 0 |
| Deniwelacja [m] | 0 |
|
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
25
|
| Rozciągłość horyzontalna [m] | |
| Położenie geograficzne | W lewym (or.) zboczu Doliny Bystrej, na północnym stoku Kalackiej Turni, nad Suchym Żlebem nazywanym też Kalackim Korytem. |
| Opis drogi dojścia do otworu |
Jaskinia znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Z Polany Kalatówki na prawo, wprost do góry Suchym Żlebem, do miejsca, gdzie na lewo odgałęzia się szeroki żleb przecinający stoki Kalackiej Turni. Idziemy nim przez gęste zarośla (aktualnie – las drzew liściastych) w kierunku pierwszej dużej skałki z widoczną z daleka szczeliną, położonej prostopadle do kierunku żlebu, mniej więcej w połowie jego wysokości. Poniżej tej skałki jest mniejsza, u podnóża której odnajdujemy z trudem otwór jaskini, ukryty za smrekami i omszałymi głazami. Dojście i zwiedzanie bez trudności. Aktualnie, z powodu zarośnięcia zbocza krzewami i lasem, widoczność, a zatem orientacja w terenie jest trudniejsza.
|
| Opis jaskini |
Otwór o szerokości 1 m i wysokości 0,7 m prowadzi do korytarza, który na początku jest poziomy i niski. Po 3 m zakręca on nieznacznie na lewo i staje się nieco obszerniejszy. Po 6 m dochodzimy do poprzecznej szczeliny (młode przesunięcie tektoniczne), skąd korytarz wznosi się. Przez ciasny przełaz docieramy do małej komórki, z której na lewo, do góry wiedzie 7-metrowy korytarz zamknięty zawaliskiem, a na prawo – 4-metrowy ciasny korytarzyk, również zamknięty zawaliskiem. Jaskinia rozwinęła się w wapieniach malmo-neokomu (seria wierchowa, fałd Giewontu), na szczelinach 125o/57oN i 75o/77oS. Główną szczelinę predysponującą jej rozwój można prześledzić na znacznej części zbocza Kalackiej Turni (dobrze widoczna jest w dużej skałce powyżej jaskini). Wewnątrz groty można obserwować młode przesunięcia tektoniczne (25o/67oS, 17o/70oS). Ściany jaskini są kruche i zwietrzałe. Występują nieliczne, drobne nacieki grzybkowe i fragmenty cienkiej polewy naciekowej. Namulisko w okolicy otworu tworzy gleba, dalej glina piaszczysta, piasek kwarcowy i gruz wapienny. Jaskinia jest wilgotna. Wyczuwa się nieznaczny przewiew. Światło bezpośrednie sięga do 5 metrów od otworu, rozproszone do 15 m. Przy otworze rozwijają się bujnie rośliny kwiatowe, głębiej (do około 5 m) – paprocie, mchy i porosty. W komórce znaleziono kości nietoperzy oraz większych zwierząt (m.in. łasic). Na szczątkach organicznych widać pleśń. W głównym korytarzu występują liczne komary, są też barwne motyle Scoliopteryx, pająki, muchówki i inne owady. |
| Historia badań |
Wójcik (1960b,1966a) opisał osady. Autor ten, wg własnego podziału piętrowego jaskiń tatrzańskich, zalicza grotę do X piętra (Wójcik, 1966a,1968). |
| Historia eksploracji |
Jaskinia została odkryta w dniu 22 października 1933 r. przez S. Zwolińskiego i J. Zahorskiego. S. Zwoliński opisał wówczas w swoim notatniku (wydanym w 1993 r.) akcję odkrywczą, położenie i wnętrze groty, naszkicował też jej plan, a 3 maja 1934 r. wykonał pomiary. |
| Historia dokumentacji |
Kowalski (1953a) zamieścił plan i opis jaskini datowany na 5 października 1952 r. |
| Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
| Literatura |
Zwoliński, S. 1934 (opis); Kowalski, K. 1953a (plan i opis); Kowalski, K. 1955a (podaje długość i wysokość bezwzględną położenia otworu); Wójcik, Z. 1960b (uwagi dotyczące osadów, genezy, niektóre dane morfometryczne, lokalizacja na mapkach, w tym geologicznej); Wójcik, Z. 1966a (uwagi dotyczące osadów, genezy, niektóre dane morfometryczne, lokalizacja na mapkach, w tym geologicznej); Wójcik, Z. 1968 (wzmianka o genezie); Kozik, A.1972 (podaje długość); Borowiec W. i in. 1977,1978 (dane morfometryczne); Parma, C., Rajwa A. 1978 (wzmianka dotycząca historii); Kardaś, R.M 1980a (wzmianka o zinwentaryzowaniu); TATRY POLSKIE 1984 (lokalizacja na mapie 1:10000); Gradziński, R. i in. 1985a (dane morfometryczne, orientacyjna lokalizacja na mapie); Zwoliński, S. 1993 (opis odkrycia, położenia, groty, szkicowy plan); Jaskinie TPN 2002b (plan i opis inwentarzowy).
|
| Materialy archiwalne |
[Siarzewski, W., Zwolińska, Z.] 1986 (szkic planu S. Zwolińskiego).
|
| Autorzy opracowania | |
| Redakcja | Jerzy Grodzicki |
| Stan na rok | 2010 |
| Grafika, zdjęcia |
plan
|
plan