Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Jaskinia między Żleby |
Inne nazwy | Tunel pod Zimną, Tunel Pawlikowskiego, Dziura Między Żleby |
Nr inwentarzowy | T.D-08.06 |
Region | Tatry |
Współrzędne WGS84 | λ: 19°52′00,13″, φ: 49°14′59,66″ |
Gmina | Kościelisko (gm. wiejska) |
Powiat | tatrzański |
Województwo | małopolskie |
Właściciel terenu | Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | N |
Pozostałe otwory | 2 - ku S, 1101 m n.p.m. |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 1101 |
Wysokość względna [m] | 105 |
Głębokość [m] | 0 |
Przewyższenie [m] | 0 |
Deniwelacja [m] | 0 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
19
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | |
Położenie geograficzne | Na prawym orograficznie zboczu Doliny Kościeliskiej, w Organach, w żebrze skalnym schodzącym ku zachodowi od południowego otworu Jaskini Mroźnej. Grota przebija to żebro na wylot. |
Opis drogi dojścia do otworu |
Jaskinia znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Dnem doliny docieramy do pierwszego mostka za Bramą Kraszewskiego. Dalej, po około 120 metrach marszu drogą, skręcamy do niewybitnego żlebu wciętego w strome, porośnięte lasem zbocze. Podchodzimy nim pod skałki ukryte w lesie.
Pod nimi trawersem wracamy nieco w kierunku ujścia doliny i niebawem trafiamy na zachód, który wyprowadza nas nad ten niewysoki pas skałek, do płytkiego żlebu. Żleb ten rozdzielony jest na dwie odnogi częściowo zalesionym garbem skalno-trawiastym. Do otworu północnego podchodzimy południową odnogą żlebu, wznoszącą się nieco na S od niewielkiej skałki, w której widać otwór Schronu pod Jaskinią Goryckiego T.D-08.20. Jest on położony na lewym (or.) zboczu żlebu, w jego górnej części, u podnóża skał, a otwór południowy uchodzi w ścianie, po drugiej stronie żebra, nad 4-metrowym, przewieszonym progiem. Otwór południowy jest dobrze widoczny ze szlaku sprowadzającego z Jaskini Mroźnej. Dojście uciążliwe, zwiedzanie bez trudności.
|
Opis jaskini |
Myty otwór szerokiej niszy wstępnej, o dnie wznoszącym się ku E, prowadzi do wstępnej części korytarza o szerokości 1,1 m. Przechodzi on niebawem w szczelinowy korytarz (0,6x1,4 m) o płaskim dnie, który biegnie prawie prosto, w połowie łagodnie zakręca w prawo (ku S). W środkowej części ma on ponad 2 metry wysokości. Uchodzi obszernym mytym otworem południowym (1x3,2 m), w ścianie żebra skalnego. Grota rozwinęła się na nieco rozmytej szczelinie w wapieniach triasu środkowego jednostki Organów (seria wierchowa, płaszczowina Czerwonych Wierchów. Ściany ma zwietrzałe, miejscami pokryte naciekami grzybkowymi i mlekiem wapiennym. Namulisko stanowi gliniasty osad z gruzem autochtonicznym, przy otworach występuje nieco gleby. Tunel jest suchy. Światło odbite dociera do końca. Przewiew zależny od warunków atmosferycznych na powierzchni, często wyczuwa się między otworami. Przy otworach rozwija się uboga roślinność kwiatowa, głębiej sięgają mchy, glony i porosty. W trakcie wielokrotnych obserwacji podczas inwentaryzacji jaskiń tatrzańskich, zaobserwowano obecność licznych pająków, ciem, much i innych owadów trogloksenicznych. Kowalski (1955a) wymienia trogloksena Vanessa io (L.) – [błędna nazwa, winno być Inachis io przyp. red.]. |
Historia badań |
Faunę badał Kowalski (1955a), osady opisał Wójcik (1960b, 1966a). |
Historia eksploracji |
Tunel pod Zimną po raz pierwszy opisał Pawlikowski (1887), który zwiedził go w 1885 r. W latach trzydziestych naszego wieku w grocie bywał Zwoliński z towarzyszami, nazywając ją „Tunelem Pawlikowskiego”. |
Historia dokumentacji |
Kowalski (1953a) sporządził plan i opis jaskini, datowany na 8 września 1951 r., pod nazwą „Dziura między Żleby”. W ramach inwentaryzacji jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ schronisko zlokalizował ciągiem azymutalno-taśmowym w dniu 6 lipca 1975 r. J. Grodzicki przy współpracy E. Winiarskiego, R. M. Kardasia, A. Szabunio i P. Żarskiego, a T. Ostrowski sfotografował otwór główny. Latem 1992 I. Luty sporządziła nową dokumentację, wykonała też fotografie otworów. Zaktualizowała I. Luty (2009). |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Pawlikowski, J. G. 1887 (opis położenia i groty); Kowalski, K. 1953a (plan i opis inwentarzowy); Kowalski, K. 1955a (fauna); Wójcik, Z. 1960b, 1966a (dane morfometryczne, osady); Gradziński, R i in. 1985a (lokalizacja na mapie, dane morfometryczne); Zwoliński, S. 1993 (wzmianki o zwiedzaniu); Jaskinie TPN, 1993 b (plan i opis inwentarzowy).
|
Materialy archiwalne |
|
Autorzy opracowania | Izabella Luty |
Redakcja | Jerzy Grodzicki |
Stan na rok | 2010 |
Grafika, zdjęcia |
![]() |