Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Jaskinia w Gackowej Baszcie |
Inne nazwy | |
Nr inwentarzowy | J.Olk.I-04.06 |
Region | Wyżyna Śląsko-Krakowska |
Współrzędne WGS84 | λ: 19°48′49,60″, φ: 50°09′01,60″ |
Gmina | Wielka Wieś (gm. wiejska) |
Powiat | krakowski |
Województwo | małopolskie |
Właściciel terenu | Prywatny | Park krajobrazowy Dolinki Krakowskie |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | W |
Pozostałe otwory | |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 303 |
Wysokość względna [m] | 25 |
Głębokość [m] | 1,50 |
Przewyższenie [m] | 3 |
Deniwelacja [m] | 4,50 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
17
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | |
Położenie geograficzne | Wyżyna Olkuska, Gacki, Dolina Kluczwody. |
Opis drogi dojścia do otworu |
Naprzeciw dolnej części osiedla Gacki wznosi się Gackowa Baszta wysoka na kilkadziesiąt metrów ponad strumień Kluczwody, w której znajduje się niewielki, lecz z dala widoczny otwór jaskini. Podnóże skał jest ogrodzone siatką (ujęcie wód). Dojście: Do jaskini najwygodniej dostać się można zjeżdżając ze szczytu skały, gdyż podnóże jest mocno zarośnięte i kruche, stąd kilkunastumetrowa wspinaczka jest dość uciążliwa. Obejść skały można przechodząc niewielką kładką przy skrzyżowaniu dróg u podnóża masywu, po czym początkowo ku N, a następnie stromo przez zarośla wzdłuż północnej ściany ku E dochodzimy na szczyt skały przebity tunelem Schroniska Nad Gackami I (J.Olk.I-04.07). Po przejściu nim na drugą stronę kierujemy się w prawo (W) i dochodzimy na krawędź skały. Stanowisko zjazdowe można założyć z drzew, po czym zjeżdżamy kilkanaście metrów do niewidocznego z góry otworu.
|
Opis jaskini |
Ładnie myty owalny otwór 1,5x1,2 m wprowadza do stopniowo obniżającego się meandrującego korytarza o owalnym przekroju kierującego się ku ESE. W jego wstępnej części pod stropem N ściany zaznacza się niewielka półka z krasowymi wymyciami. Za punktem o najmniejszym przekroju (0,8x0,8 m) owa rura wejściowa uchodzi do niemal poprzecznej szczeliny o przebiegu NW-SE. Jest ona wysoka na ponad 4 metry i poza środkowym odcinkiem wypełnionym tak jak i rura wejściowa próchnicą ze sporą ilością kości, oba jej końce wznoszą się skalnymi pochylniami o przekroju soczewkowym aż do wyklinowania się po paru metrach. SE kraniec szczeliny idący w głąb skały posiada dodatkową półkę – również wyklinowująca się, choć na samym końcu nieco rozmytą w jej E ścianie – która również po sam koniec usłana jest drobnymi kośćmi. Najszerszym miejscem szczeliny jest charakterystyczna rynna boczna znajdująca się na wysokości 1,8 m. Jaskinia o krasowej genezie powstała w wapieniach skalistych górnej jury (oksford). Dno pokrywa próchnica z drobnymi kościami. Jaskinia jest sucha, światło rozproszone sięga większej części obiektu, jedynie najdalsze krańce szczeliny pozostają ciemne. Na ścianach wegetują glony. Zaobserwowano 2 podkowce małe (Rhinolophus hipposideros), muchówki, pająki (w tym Meta sp.), kosarze, motyle szczerbówka ksieni (Scoliopteryx libatrix). |
Historia badań |
|
Historia eksploracji |
Jaskinia znana wspinaczom, lecz poza krótką wzmianką o „otworze nie nazwanej dotąd jaskini” (Baran, Opozda 1985) drogi brak jakichkolwiek wzmianek. |
Historia dokumentacji |
Dokumentację sporządził 04.04.2015 r. N. Sznober. Plan opracował N. Sznober. |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Baran K., Opozda T. 1985 (wzmianka); Jaskinie Wyżyny Olkuskiej 2018a (plan i opis inwentarzowy).
|
Materialy archiwalne |
|
Autorzy opracowania | Norbert Sznober |
Redakcja | Halina Grodzicka |
Stan na rok | 2015 |
Grafika, zdjęcia |
![]() |