Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Jaskinia w Gackowej Baszcie
Inne nazwy
Nr inwentarzowy J.Olk.I-04.06
Region Wyżyna Śląsko-Krakowska
Współrzędne WGS84 λ: 19°48′49,60″, φ: 50°09′01,60″
Gmina Wielka Wieś (gm. wiejska)
Powiat krakowski
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Prywatny | Park krajobrazowy Dolinki Krakowskie
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu W
Pozostałe otwory
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 303
Wysokość względna [m] 25
Głębokość [m] 1,50
Przewyższenie [m] 3
Deniwelacja [m] 4,50
Długość [m]
w tym szacowane [m]
17
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Wyżyna Olkuska, Gacki, Dolina Kluczwody.
Opis drogi dojścia do otworu
Naprzeciw dolnej części osiedla Gacki wznosi się Gackowa Baszta wysoka na kilkadziesiąt metrów ponad strumień Kluczwody, w której znajduje się niewielki, lecz z dala widoczny otwór jaskini. Podnóże skał jest ogrodzone siatką (ujęcie wód). Dojście: Do jaskini najwygodniej dostać się można zjeżdżając ze szczytu skały, gdyż podnóże jest mocno zarośnięte i kruche, stąd kilkunastumetrowa wspinaczka jest dość uciążliwa. Obejść skały można przechodząc niewielką kładką przy skrzyżowaniu dróg u podnóża masywu, po czym początkowo ku N, a następnie stromo przez zarośla wzdłuż północnej ściany ku E dochodzimy na szczyt skały przebity tunelem Schroniska Nad Gackami I (J.Olk.I-04.07). Po przejściu nim na drugą stronę kierujemy się w prawo (W) i dochodzimy na krawędź skały. Stanowisko zjazdowe można założyć z drzew, po czym zjeżdżamy kilkanaście metrów do niewidocznego z góry otworu.
Opis jaskini

Ładnie myty owalny otwór 1,5x1,2 m wprowadza do stopniowo obniżającego się meandrującego korytarza o owalnym przekroju kierującego się ku ESE. W jego wstępnej części pod stropem N ściany zaznacza się niewielka półka z krasowymi wymyciami. Za punktem o najmniejszym przekroju (0,8x0,8 m) owa rura wejściowa uchodzi do niemal poprzecznej szczeliny o przebiegu NW-SE. Jest ona wysoka na ponad 4 metry i poza środkowym odcinkiem wypełnionym tak jak i rura wejściowa próchnicą ze sporą ilością kości, oba jej końce wznoszą się skalnymi pochylniami o przekroju soczewkowym aż do wyklinowania się po paru metrach. SE kraniec szczeliny idący w głąb skały posiada dodatkową półkę – również wyklinowująca się, choć na samym końcu nieco rozmytą w jej E ścianie – która również po sam koniec usłana jest drobnymi kośćmi. Najszerszym miejscem szczeliny jest charakterystyczna rynna boczna znajdująca się na wysokości 1,8 m.

Jaskinia o krasowej genezie powstała w wapieniach skalistych górnej jury (oksford). Dno pokrywa próchnica z drobnymi kościami.

Jaskinia jest sucha, światło rozproszone sięga większej części obiektu, jedynie najdalsze krańce szczeliny pozostają ciemne.

Na ścianach wegetują glony.

Zaobserwowano 2 podkowce małe (Rhinolophus hipposideros), muchówki, pająki (w tym Meta sp.), kosarze, motyle szczerbówka ksieni (Scoliopteryx libatrix).

Historia badań
Historia eksploracji

Jaskinia znana wspinaczom, lecz poza krótką wzmianką o „otworze nie nazwanej dotąd jaskini” (Baran, Opozda 1985) drogi brak jakichkolwiek wzmianek.

Historia dokumentacji

Dokumentację sporządził 04.04.2015 r. N. Sznober.

Plan opracował N. Sznober.

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Baran K., Opozda T. 1985 (wzmianka); Jaskinie Wyżyny Olkuskiej 2018a (plan i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Norbert Sznober
Redakcja Halina Grodzicka
Stan na rok 2015
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan i przekrój
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie