Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Tunel Maszynownia
Inne nazwy Tunelowy Okap
Nr inwentarzowy J.Olk.I-08.21
Region Wyżyna Śląsko-Krakowska
Współrzędne WGS84 λ: 19°43′05,90″, φ: 50°11′32,00″
Gmina Jerzmanowice-Przeginia (gm. wiejska)
Powiat krakowski
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Prywatny | Park krajobrazowy Dolinki Krakowskie
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu NW
Pozostałe otwory 2 - ku SE.
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 395
Wysokość względna [m] 15
Głębokość [m] 0
Przewyższenie [m] 0
Deniwelacja [m] 0
Długość [m]
w tym szacowane [m]
5,50
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Wyżyna Olkuska, Stara Wieś, Dolina Szklarki, Wąwóz do Smokówki.
Opis drogi dojścia do otworu
Tunel znajduje się w niewielkiej skałce położonej po prawej orograficznie stronie Doliny Szklarki, w Wąwozie do Smokówki, na zboczu jego bocznego żlebu o miejscowej nazwie Przycni Dół. Dojście: Od końca asfaltowej drogi biegnącej przez SW część Starej Wsi, równolegle do osi doliny idziemy 180 m ku S drogą polną (czerwony szlak), następnie skręcamy na prawo (ku W), w kierunku zarośli i obniżenia terenu i po około 80 m docieramy pod małą skałkę ukrytą w lesie, położoną na tarasie głęboko wciętego żlebu lessowego zwanego przez miejscową ludność Przycnim Dołem (przebiega on poprzecznie do wąwozu). Skałkę przebija na wylot poszukiwany tunel, a 1,5 m ku NE od niego równolegle przebiega Szczelina przy Maszynowni J.Olk.I-08.22. Można też podejść w pobliże tych obiektów czerwonym szlakiem z dna doliny, od granicy Jerzmanowic i Szklar. Dojście i zwiedzanie bez trudności.
Opis jaskini

Myty otwór 1. ma 3,5 m szerokości i 1,4 wysokości. Prowadzi do obszernego, nieco meandrującego korytarza o płaskim dnie, uchodzącego 5,5 m w ścianie skałki otworem 2 (3,0x1,0 m).

Tunel został wymyty na szczelinie w wapieniach skalistych górnej jury i stanowi niewątpliwie pozostałość większej jaskini. Ściany i strop są myte, widać na nich jamki wirowe i kotły, dziurki, listwy erozyjne, występują też miejscami nacieki grzybkowe i skonsolidowane mleko wapienne, czarne i rude naskorupienia. Namulisko tworzy gleba i gruz wapienny, wanty oberwane ze stropu oraz w głębi osad gliniasty. Na dnie widać ślady ognisk oraz cegły.

Tunel jest widny. Wilgotność i przewiew zależą od warunków atmosferycznych.

Przy otworach rozwija się roślinność kwiatowa (m.in. graby, klony, leszczyna, jeżyny, bluszcze, pokrzywy), a także paprocie (m.in. zanokcica Asplenium trichomanes) oraz mchy, glony i porosty, które obecne są również w tunelu.

Faunę reprezentują owady (głównie pajęczaki, m.in. Meta sp., komary i muchy) oraz ślimaki.

Historia badań
Historia eksploracji

Tunel miejscowa ludność znała i wykorzystywała od dawna; nadano mu nazwę Maszynownia. W czasach PRL pracowała tu aparatura do pędzenia bimbru, a także do nielegalnego wyrobu wędlin; stąd nazwa. Pierwszą informację o opisywanym obiekcie zamieścił Nowak (2008) pod nazwą Tunelowy Okap. Wymienia go w spisie jaskiń doliny Szklarki, podaje długość, jednak błędnie lokalizuje na mapce (kilkaset metrów w górę Wąwozu do Smokówki, w miejscu gdzie położony jest Okap w Wąwozie do Smokówki J.Olk.I-08.19).

Historia dokumentacji

Dokumentację tunelu sporządziła w dniu 8.07.2014 r. I. Luty. Pomiary wykonała za pomocą busoli i klizymetru Suunto oraz dalmierza DistoX310, a położenie otworu określiła na mapie (http://mapy.geoportal.gov.pl); sfotografowała też otwór.

Plan opracowała I. Luty.

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Nowak J. 2008 (wymienia w spisie jaskiń doliny Szklarki pod nazwą Tunelowy Okap, podaje długość, błędnie lokalizuje na mapce); Jaskinie Wyżyny Olkuskiej 2018b (plan i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Izabella Luty
Redakcja Halina Grodzicka
Stan na rok 2015
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki otwór Podgląd grafiki plan
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie