Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Jaskinia Balkonowa |
Inne nazwy | |
Nr inwentarzowy | T.D-08.13 |
Region | Tatry |
Współrzędne WGS84 | λ: 19°52′08,25″, φ: 49°14′56,67″ |
Gmina | Kościelisko (gm. wiejska) |
Powiat | tatrzański |
Województwo | małopolskie |
Właściciel terenu | Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | SSW |
Pozostałe otwory | 2 - ku SSW, 1231 m n.p.m. |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 1231 |
Wysokość względna [m] | 240 |
Głębokość [m] | 0 |
Przewyższenie [m] | 0 |
Deniwelacja [m] | 0 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
22
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | |
Położenie geograficzne | Na prawym orograficznie zboczu Doliny Kościeliskiej, w Organach, w ścianie Dziurawej Turni obok południowych otworów Okien Zbójnickich Niżnich T.D-08.09. |
Opis drogi dojścia do otworu |
Jaskinia znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Idziemy czarnym szlakiem od Lodowego Źródła w stronę północnego otworu Jaskini MroźnejT.D-08.07. Po dojściu do wyraźnej płaśni (za pierwszym skrętem szlaku w lewo), skręcamy w prawo, na nieco zarośniętą, nieznakowaną ścieżkę wiodącą przez las. Wyprowadza ona na malinisko z wykrotami, zarastające krzakami. W połowie maliniska skręcamy w niewyraźną perć trawersującą na prawo. Prowadzi ona do grani, do Okien Zbójnickich Niżnich T.D-08.09. Od otworu tej jaskini idziemy stromo do góry, przez zwalone drzewa, niewyraźną percią wiodącą granią Organów i docieramy w pobliże szczytu turni nad Oknami Zbójnickimi Niżnimi T.D-08.09. Stąd zjeżdżamy ponad 15 m i trudnym wahadłem dostajemy się pod potężny okap w ścianie, pod którym znajdują się dwa myte otwory, rozdzielone skalnym filarem. Oba otwory znajdują się około 20 m nad podstawą ściany, prawy z nich (patrząc od dołu) leży około 0,5 m niżej niż lewy. Widoczne są spod podstawy ściany oraz z przeciwległego zbocza doliny. Dojście trudne (lina niezbędna), zwiedzanie bez trudności.
|
Opis jaskini |
Otwór lewy (zachodni), o wysokości 1,4 m i 0,75 m szerokości jest oddzielony filarem od prawego otworu, gruszkowatego kształtu i wysokiego na 2,3 m, przy szerokości 1,3 m. Za filarem biegnie prosty korytarz o płaskim dnie. Po około 15 m (wcześniej mijamy równoległą, krótką odnogę) przechodzimy wąskim przełazem do zamulonej, ciasnej komórki, zakończonej niedostępną szczeliną. Jaskinia rozwinęła się na szczelinie w wapieniach malmo-neokomu jednostki Organów (seria wierchowa, płaszczowina Czerwonych Wierchów). Ściany są myte, w końcowej części pokryte mlekiem wapiennym, drobnymi stalaktytami oraz naciekami grzybkowymi. Namulisko stanowi brunatna glina z domieszką materiału allochtonicznego oraz okruchów wapieni. Za przełazem znaleziono piaszczyste konkrecje cementacyjne oraz szczątki kostne. W otworach występuje nieco nawianej gleby. Jaskinia jest sucha, bez przewiewu. Rozproszone światło dociera prawie do końca. Roślinność przyotworowa to głównie mchy i porosty oraz nieliczne rośliny kwiatowe. W jaskini napotkano chruściki oraz motyle Triphosa dubitata. Za przełazem na namulisku spotyka się kości nietoperzy. |
Historia badań |
|
Historia eksploracji |
Otwory były znane S. Zwolińskiemu i jego towarzyszom. W 1935 r. latem podjęli próbę dotarcia do nich, zakończoną niepowodzeniem „..nie można było dojść również z powodu przewieszki. Trzebaby z drabiny linowej zbudować pomost, co wymaga dużo sił, energji i ludzi” (Zwoliński 1993). Wójcik (1960b, 1966a) wymienia jaskinię o tej nazwie, opisując jej namuliska, jednak w oparciu o przytoczone przez niego dane wysokościowe, można stwierdzić, że z pewnością chodzi tu o inny obiekt - Jaskinię pod Ostrewką T.D-08.15. |
Historia dokumentacji |
Podczas inwentaryzacji jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ otwory zostały wskazane (jako niedostępne) przez E. Winiarskiego pod nazwą „Jaskinia pod Balkonem”. W dniu 19. 08. 1979 r. I. Luty we współpracy z Ł. Małachowskim sporządziła dokumentację jaskini. W otworze znaleziono wtedy starą (przedwojenną?) butelkę. Pomiary wykonano taśmą parcianą i busolą geologiczną Meridian. Dane zaktualizowała I. Luty (2009). |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Gradziński, R. i in. 1985a (dane morfometryczne, lokalizacja na mapie); Zwoliński, S. 1993 (wzmianki o położeniu i próbie dojścia); Jaskinie TPN 1993b (plan i opis inwentarzowy).
|
Materialy archiwalne |
|
Autorzy opracowania | Izabella Luty |
Redakcja | Jerzy Grodzicki |
Stan na rok | 2010 |
Grafika, zdjęcia |
![]() |