Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Jaskinia Żarska Górna
Inne nazwy
Nr inwentarzowy J.Olk.I-09.03
Region Wyżyna Śląsko-Krakowska
Współrzędne WGS84 λ: 19°42′14,70″, φ: 50°09′49,60″
Gmina Krzeszowice (gm. miejsko-wiejska)
Powiat krakowski
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Skarb Państwa (Lasy Państwowe) | Rezerwat przyrody Dolina Racławki
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu W
Pozostałe otwory 2 - ku SW, 407 m n.p.m.
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 405
Wysokość względna [m]
Głębokość [m] 3
Przewyższenie [m] 0
Deniwelacja [m] 3
Długość [m]
w tym szacowane [m]
15
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Wyżyna Olkuska, Żary, Dolina Racławki, Wąwóz Żarski, Park Krajobrazowy Dolinki Krakowskie, Obszar Natura 2000 - Dolinki Jurajskie.
Opis drogi dojścia do otworu
: Idąc od dołu Wąwozu Żarskiego, w drugiej grupie skalnej (na wschodnim zboczu), znajduje się Schronisko Żarskie IVJ.Olk.I-09.02, a kilka metrów na północ od niego znajduje się szukana jaskinia.
Opis jaskini

Jest to myty korytarz wykręcony pod kątem 180 stopni, posiadający dwa otwory i zasypaną studnię przy dolnym otworze.
Jaskinia powstała w wapieniach skalistych górnej jury (oksford). Do powstania jaskini przyczyniły się płynące przez masyw wody zarówno w warunkach freatycznych jak i wadycznych co widać po zachowanych we wnętrzu formach erozyjnych. Widać również resztki nacieków w postaci niewielkich stalaktytów kolumn i polew. Namulisko jest gliniasto-kamieniste z dodatkiem próchnicy. Jak Górny i Szelerewicz (2008) w studni przy dolnym otworze i w korytarzyku z niego odchodzącym znajdują się piaszczysto-żwirowe, rdzawe osady. Są to reliktowe wypełnienia paleogeńskie usunięte z większości jaskiń tego obszaru w pliocenie.
Mimo dwóch otworów, przepływ powietrza w czasie obserwacji weryfikacyjnych był bardzo słaby a w wielu miejscach ze stropu kapała woda. Jaskinia w części wstępnej i studnia jest oświetlona światłem dziennym. Głębiej jest całkiem ciemno.
W pobliżu otworów i w strefie światła rozproszonego na skałach rosną mchy i glony. We wnętrzu brak przedstawicieli flory.
Dość obfitą faunę reprezentują pająki z rodzaju Meta, kosarze, liczne muchówki i motyle. Na namulisku za dolnym otworem leżały czarne odchody prawdopodobnie borsuka (?), w których widać było bardzo dużo chitynowych pancerzy czarnych żuków.

Historia badań
Historia eksploracji

Mimo że dolny otwór jaskini jest doskonale widoczny z wąwozu, nie wspomina o jaskini ani Ciętak ani Kowalski. Pierwsza informacja pochodzi od Górnego i Szelerewicza (2008). W studni przy wejściu widać ślady prac eksploracyjnych.

Historia dokumentacji

Pomiary wykonali w 2007 i 2008 roku M. Szelerewicz, A. Górny, A. Kurek i M. Pruc. Dane zaktualizował A. Polonius (2017).
Plan opracował M. Szelerewicz.

 

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Górny A., Szelerewicz M. 2008 (plan i opis); Jaskinie Wyżyny Olkuskiej 2018b (plan i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Adam Polonius, Andrzej Górny, Mariusz Szelerewicz
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2017
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki otwór dolny Podgląd grafiki plan i przekrój
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie