Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Schronisko Żarskie Małe
Inne nazwy Jaskinia Żarska Mała
Nr inwentarzowy J.Olk.I-09.06
Region Wyżyna Śląsko-Krakowska
Współrzędne WGS84 λ: 19°42′11,00″, φ: 50°09′51,90″
Gmina Krzeszowice (gm. miejsko-wiejska)
Powiat krakowski
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Skarb Państwa (Lasy Państwowe) | Rezerwat przyrody Dolina Racławki
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu SW
Pozostałe otwory
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 387
Wysokość względna [m]
Głębokość [m] 0
Przewyższenie [m] 0
Deniwelacja [m] 0
Długość [m]
w tym szacowane [m]
12,90
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Wyżyna Olkuska, Żary, Dolina Racławki, Wąwóz Żarski, Park Krajobrazowy Dolinki Krakowskie, Obszar Natura 2000 - Dolinki Jurajskie.
Opis drogi dojścia do otworu
Mniej więcej w połowie długości Wąwozu Żarskiego na jego wschodnim zboczu znajduje się największa grupa skalna o długości około 60 m. W południowej części tej grupy, pomiędzy Schroniskiem Żarskim I J. Olk.I-09.07 i Schroniskiem Żarskim II J.Olk.I-09.05 znajduje się opisywane schronisko.
Opis jaskini

Okrągły otwór dobrze widoczny, znajduje się w ścianie skalnej, około 2,7 m nad powierzchnią gruntu. Za otworem ciągnie się niezbyt obszerny, lekko meandrujący korytarz typu rura, ciągle zmniejszający swoją średnicę. W samym końcu widać kontynuację niedostępną dla człowieka.
Schronisko powstało w wapieniu skalistym górnej jury (oksford), a jego geneza jest związana z krasowym przepływem wód podziemnych. Na ścianach widoczne są drobne scalopsy i większe jamki wirowe. Na ścianach widać resztki nacieków mleka wapiennego i nacieki grzybkowe. Polewę naciekową widać również w końcowej części korytarza. Namulisko jest bardzo ubogie, piaszczyste z domieszką kamieni. W końcowej części korytarza w stropie widoczne są korzenie.
Temperatura i wilgotność we wnętrzu wydaje się dość ustabilizowana. Światło dzienne oświetla tylko najbardziej przyotworową część schroniska.
Przedstawicieli flory nie zaobserwowano.
Przedstawicielami fauny są nieliczne muchówki.

Historia badań
Historia eksploracji

Po raz pierwszy o schronisku wspomina Ciętak (1935) nazywając je jaskinią. Później o schronisku mówi Kowalski (1951). W 2008 roku o obiekcie wspominają Górny i Szelerewicz.

Historia dokumentacji

Pomiary wykonał w listopadzie 2017 roku Adam Polonius.
Plan opracował A. Polonius.

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Ciętak Z. 1935 (wymienia) Kowalski K. 1951 (plan i krótki opis); Szelerewicz M., Górny A. 1986 (podają wymiary, zaznaczają na mapce); Górny A., Szelerewicz M. 2008 (podają lokalizację i parametry); Jaskinie Wyżyny Olkuskiej 2018b (plan i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Adam Polonius
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2017
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki otwór Podgląd grafiki plan
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie