Mniej więcej w połowie długości Wąwozu Żarskiego na jego wschodnim zboczu znajduje się największa grupa skalna o długości około 60 m. Jaskinia leży u podstawy stromego zbocza ograniczającego od północnego-zachodu wspomnianą grupę skalną.

Obiekt który rozwinął się w górnojurajskich wapieniach skalistych (oksford), został dość dokładnie opisany przez Górnego i Kurka (1996), którzy piszą: „…..Początkowe 20 m jaskini to kręty meander o charakterze rury, we wstępnej partii o średnicy 1 m dalej zwężający się. Na końcu zakręca pod kątem prawie 180O tworząc zwężenie - ZI – dalej korytarz jest obszerniejszy, rozwinięty na pęknięciu o kierunku SW-NE. W kierunku SW zakończony 3 metrową studnią, której ściany pokryte są bogatą szatą naciekową (aktualnie studnia jest zapełniona gruzem skalnym). W kierunku NE korytarz przechodzi w salkę o długości i wysokości do 4 m szerokości do 1,5 m, w której ściany i strop pokrywa bogata szata naciekowa. Na końcu salki zacisk ZIII, który był początkowo szczeliną o przekroju 15 cm z bardzo silnym przewiewem powietrza. Za nim rozszerzenie i 7 m korytarz, aktualnie zagruzowany do końca. W połowie salki z jej dna w kierunku SE prowadzi kilkumetrowy ciasny, syfonalny korytarzyk doprowadzający do salki o długości 4 m, szerokości 2 m i wysokości 2 m. Kontynuuje się w kierunku SE ciasnym szczelinowatym korytarzem zakończonym dwu metrowym kominem w górze którego znajduje się niewielka salka całkowicie zalana polewami naciekowymi. W partiach za symfonikiem na ścianach i stropie występuje bogata szata naciekowa starej generacji (nacieki aktualnie nie przyrastają) na dnie zalega duża ilość pokruszonych polew naciekowych, również komin prowadzący do próżni zalanej naciekami był zagruzowany odpękniętymi naciekami. Za zaciskiem ZIII rozszerza się do 40 cm, po 3 m 0,5 m prożek. Korytarz rozszerza się do kilku metrów z tym, że prawa część to spękana płyta skalna tworząca ze stropem kilkunastocentymetrową szczelinę, część lewa myta, zamulone zakole o wysokości kilkunastu centymetrów gdzie widoczny jest dalszy ciąg korytarza na przestrzeni kilku metrów (w głębi widoczne kolumny naciekowe)."

"Nadmienić należy, iż w okresie kiedy temperatura na powierzchni jest dodatnia w początkowym 20-m korytarzu tworzą się jeziorka o kilku metrowej długości znacznie utrudniając dojście do wnętrza jaskini. W okresie silnych mrozów jaskinia wymarza do partii za zakrętem. Na wiosnę 1988 roku stwierdzono odpęknięte skorupy z polew spowodowane mrozem.
W jaskini w okresie letnim zaznacza się niezwykle silny wypływ powietrza dzięki czemu nastąpiło jej odkrycie. Jaskinia jest niewątpliwie częścią systemu korytarzy łączących się z leżącą 20 metrów powyżej J. Żarską (Zimną Żarską), co zostało udowodnione przez fakt wydostawania się dymu z otworu Jaskini Bez Nazwy w czasie gdy przed otworem Jaskini Żarskiej palone były ogniska.”

W jaskini były prowadzone badania nad wiekiem nacieków z Salki za Syfonikiem. Ich wiek określono na 30400±1900 i 44500±2200 lat BP (Pazdur et al. 1994). W marmitach korytarza na początku jaskini znaleziono osady piaszczysto-żwirowe których wiek określono na paleogen (Gradziński 1999).

Według Górnego i Kurka 1006: "...otwór jaskini został odnaleziony 30 lipca 1984 przez Andrzeja Górnego. W 1985 roku zostaje podjęta eksploracja przez zespół A. Górny, A. Urbaniak i M. Olszewski. Bardzo duży wkład w eksplorację jaskini wniósł zespół pracowników Muzeum Geologicznego AGH. Dalsza działalność pozwoliła na pokonanie ostrego zakrętu (przy ZI oznaczonym na planie) dnia 5 sierpnia 1986 przez A. Górnego. W roku 1988 po rozkuciu zostaje pokonany zacisk ZIII przez Czesława Łukasiewicza. Od października 1989 działalność eksploracyjną podejmują także Ł. Furdzik, A. Kurek i O. Paul, którzy 16 grudnia 1989 pokonują „syfonik” odkrywając „Salkę za syfonikiem”. W roku 1990 podejmowane są próby pokonania korytarza za ZIII. Częściowo usunięto rozkruszone wanty. Dalsze prace, ze względu na brak miejsca na składanie urobku, trudności z jego transportem i ciasnotę eliminującą osoby chętne do eksploracji, prace zawieszono."

Jaskinię po raz pierwszy opisuje Górny i Kurek (1996). W 2008 roku o obiekcie wspominają Górny i Szelerewicz. Dane zaktualizował A. Polonius w listopadzie 2017 roku.
Plan opracował A. Górny i A. Kurek.

Górny A., Kurek A. 1996 (opis i plan); Pazdur et al. 1994 (datowanie nacieków); Gradziński M. 1999 (zajmuje się wiekiem osadów żwirowych); Górny A., Szelerewicz M. 2008 (podają lokalizację i parametry); Jaskinie Wyżyny Olkuskiej 2018b (plan i opis inwentarzowy).