Od skrzyżowania szosy biegnącej dnem doliny z drogą wiodącą do Kolonii Zachodniej (z okolicy dawnego kamieniołomu) podchodzimy tą drogą około 250 m, za ostatnie zabudowania Starej Wsi po lewej stronie. Nieco dalej skręcamy na lewo w drogę polną, przechodzącą w leśną, która prowadzi do Kalwarii pod wielkim krzyżem na szczycie Bukowej Góry (w miejscu rozwidlenia wybieramy prawy wariant wiodący do góry). Szeroki Awen odnajdujemy za kruchą grzędą skalną po prawej stronie drogi, w dużym leju krasowym. Dojście bez trudności. Zwiedzanie jest trudne, uciążliwe i niebezpieczne ze względu na ciasnotę, zaciski (ZII i ZIII) oraz zagrożenie oberwaniem zaklinowanych w szczelinie głazów (szczególnie po deszczach), dostępne jedynie dla osób wyjątkowo szczupłych. Przejście wymaga umiejętności wspinaczkowych (zapieraczka w niezwykle wąskich szczelinach) i użycia sprzętu jaskiniowego. Nie należy zwiedzać jaskini w okresie hibernowania nietoperzy, gdyż podkowce śpią dokładnie w linii zjazdu.

Otwór stanowi wylot leja krasowego o średnicy około 5 metrów. Z jego dna w głąb jaskini ku N prowadzi szczelina szeroka na około 0,5 m, wysoka około 1 m. Opis wnętrza Szerokiego Awenu wg Nowaka (1999a): … „Za otworem dno pokryte luźnym rumoszem i humusem opada kaskadowo ku N kilkanaście metrów, by dalej kontynuować się szczelinową studnią. Strop w korytarzu wstępnym stanowi lita płyta wapienna. Z dna studni szczelina kontynuuje się na S, by za zaciskiem (Z I), po paru metrach rozszerzyć się w salkę. Na jej S krańcu znajduje się zacisk (Z I) prowadzący do nowych partii. Po jego pokonaniu dwie ciasne, poprzeczne szczeliny prowadzą nas poprzez zawalisko do niskiej Salki ze Stołem. Na jej przeciwległym krańcu znajduje się szczelina równoległa do ciągu głównego. Jej opadające dno kończy się studnią z Salką (krucho!), z której odchodzą dwie zwężające się szczeliny. Nad szczeliną znajduje się ok. 4-metrowy komin.
Ciąg główny Salki ze Stołem kontynuuje się szerokim, lecz niskim Błotnym Korytarzem. Opadając na S, po kilkunastu metrach korytarz rozwidla się. Na lewo ciasna szczelina prowadzi do studzienki łączącej się z niższym piętrem (nie do przejścia). Na prawo, przez dwumetrowy próg dostajemy się do nieco wyższej od poprzedniej Salki z Kominem. Jej wschodni kraniec ogranicza ciasna dwumetrowa szczelina, nad którą znajduje się komin o wysokości ok. 12 m. Dalej na S salka opada stromym progiem, za którym między dwiema wantami dostajemy się na półkę. Przez prożek, następną półkę (duży głaz odpadły od stropu) i kolejny prożek dostajemy się do sali, której dno stanowią głazy zaklinowane nad Kruchą Studnią (ostrożnie!). Między nimi można zejść (zjechać) na dno Kruchej Studni, jednak znacznie bezpieczniej dostać się tam przez obejście Kruchej Studni. Z sali, szczeliną na N, przez łatwy zacisk osiągamy studnię, którą schodzimy zapieraczką ok. 10 m. Na S szczelina doprowadza nas do prożka, nad którym znajduje się komin łączący się z Kruchą Studnią. 3,5-metrowy próg opada na następny – 2,5-metrowy, sprowadzający na płytsze dno jaskini (-43,9 m). Spod pierwszego progu, na S przez niski przełaz docieramy na dno Kruchej Studni. Stąd na W i S odchodzą niedostępne szczeliny.
Spod obejścia Kruchej Studni, na N, przez pochyły blok skalny docieramy nad przewieszony próg w Szalonym Meandrze. Wcześniej, zapieraczką, przez zaklinowany powyżej blok skalny można się dostać do podstropowej części Szalonego Meandra. Po zejściu lub zjechaniu na dno szczeliny, której szerokość wynosi ok. 80 cm posuwamy się na N kilkanaście metrów by dotrzeć do ukośnej, niedostępnej szczeliny i położonego na wprost zacisku (Z II), utworzonego przez zaklinowaną płytę skalną. Za zaciskiem dno opada stromo by w studzience osiągnąć dno jaskini (- 45,3 m) [stare dno – przyp. I. Luty]. Stąd w trzech kierunkach odchodzą niedostępne szczeliny. Na wprost wyczuwa się wyraźny przewiew.”
Opis nowych partii wg Nowaka (2003): „Z dna Kruchej Studni, na S prowadzi szczelina z trudnym zaciskiem (Z II). Stąd dosyć szeroka (ok. 60 cm) szczelina sprowadza na dół (III). Po pięciu metrach szczelina zwęża się do ok. 40 cm (pojawiają się wygodne stopnie). Następnie zapieraczką pionowo w dół do odpękniętej płyty (krucho!). Dalej trawersujemy nieco na S i pionowo w dół, wzdłuż załamania szczeliny, która w tym miejscu jest najszersza. Po dotarciu do spągu możemy się jeszcze obniżyć 4 metry (Z III), po których dalsze przemieszczanie staje się niemożliwe (-59 m). Niedostępna szczelina kontynuuje się w dół jeszcze ok. 6 m.
Z dna szczeliny możemy strawersować na N, lekko do góry, po wystającej ze ściany płycie do Salki 55. Jest to półka w rozszerzeniu szczeliny – jedyne miejsce na tej głębokości, gdzie można się obrócić i usiąść, będąc jednocześnie osłoniętym od spadających kamieni.
Wracamy przed zacisk. Stąd zapieraczką wspinamy się na styku szczelin kominem (III), który po pierwszych metrach staje się obszerny. Po 7 metrach docieramy do I Półki, po dalszych 6 metrach do Drugiej, a po następnych 4 do III Półki. Stąd po dużych wantach docieramy na następną półkę na poziomie -14 m, lub przełazem na N, za którym znajduje się salka i ciasna (Z III) wznosząca się szczelina, dostępna do poziomu ok. -10 m. Tutaj wyczuwa się już bezpośrednią bliskość powierzchni.
Poruszając się w szczelinie, należy zachować szczególną ostrożność, ze względu na ryzyko oberwania się zaklinowanych kamieni i głazów.”
Szeroki Awen powstał w wapieniach górnej jury (wapienie gruzłowate o niewielkiej zwięzłości) na pionowych szczelinach ciosowych rozwartych grawitacyjnie. Główna szczelina rozwinięcia jaskini ma generalny przebieg N-S. Zawaliskowe dna szczelin oraz łączące je pęknięcia poprzeczne tworzą kolejne piętra jaskini. Powstanie tego obiektu i wielu innych w okolicy związane jest z ruchami masowymi, zachodzącymi na stromych zboczach. Do ich rozwoju przyczyniły się tutaj: intensywna erozja boczna, głębokie wcięcie doliny, lokalne wykształcenie skał oraz istnienie szczelin ciosowych. Wzdłuż nich następowało zsuwanie mas skalnych, co doprowadziło do rozwarcia szczelin i powiększania pustek.
Udział procesów krasowych w tworzeniu jaskini jest znikomy. Wg Nowaka (1999a) w partiach znanych do 2003 r.: „Nacieki występują w postaci mleka wapiennego, polew oraz grzybków naciekowych. Na stropie Błotnego Korytarza występują niewielkie stalagmity i makarony. Dno zalega rumosz wymieszany we wstępie z humusem, miejscami namulisko gliniaste. Gdzieniegdzie można zauważyć odciski amonitów oraz wypreparowane gąbki.”
Uwagi Nowaka (2003b) o najnowszym ciągu: „Cała Głęboka Szczelina z 50 metrami deniwelacji jest największą tego typu formacją na Jurze Krakowsko – Wieluńskiej. W nowym ciągu zaobserwowano odciski amonitów, skamieniałości śladowe, tj. norki mieszkalne lub ślady wiercenia, muszle ślimaków współczesnych (blisko powierzchni), kości i odchody nietoperzy. Nacieki występują w postaci polew, niewielkich stalaktytów, żeber, mleka wapiennego. W górnej części szczeliny powstały ciekawe formy spągowe – błotne kropielnice. W środkowej i dolnej części, na W ścianie widoczna jest brekcja przyklejona do litej skały. Wskazuje to na przynajmniej dwuetapowe powstawanie znanej próżni.
P.S. Na skutek systematycznego zasypywania studni wlotowej, leżący za nią zacisk stał się znacznie bardziej uciążliwy i teraz jego trudności sięgają ZIII.”
Jaskinia jest wilgotna, wyczuwa się w niej przewiew. Zimą wydobywa się z otworu bardzo silny ciepły ciąg powietrza, który wytapia śnieg w promieniu 5 m. Światło sięga do kilkunastu metrów od otworu.
Roślinność kwiatowa rozwija się przy otworze; ponad lejem rosną drzewa liściaste i krzewy, głębiej gównie rośliny zielne, bluszcz, paprocie, porosty oraz mchy glony i sinice, które sięgają w głąb szczeliny.
Poniżej pierwszej studni, na zaklinowanych w szczelinie kawałkach gnijącego drewna widać pleśnie, grzyby i białe pędy roślin.
Faunę reprezentują głównie owady troglokseniczne, nietoperze oraz ślimaki, zauważono też kości gryzoni. Nowak (2003b) podaje: „W jaskini stwierdzono pająki Meta menardi, ćmy Triphosa dubitata, Scoliopteryx libatrix, muchówki (Diptera) i skoczogonki (Collembola) 14.02.1996, 22.02.1997, 2.11.1997 i 5.12.1998 oraz 25.02.1999 r. stwierdziłem następujące gatunki nietoperzy: Rhinolophus hipposideros (odpowiednio 2, 6, 4, 9, 3 osobników), Myotis myotis (odpowiednio 10, 7, 0, 2, 7 osobniki).” W 2007 Nowak i Grzywiński podają liczę 46 zimujaąych nietoperzy Rhinolophus hopposideros i Myotis myotis, a w 2009 r. 49 osobników tych samych gatunków (Nowak, Grzywiński 2012).

Położenie potencjalnego otworu, który może doprowadzić do dużej jaskini, określili w styczniu 1970 roku J. Małota i A. Górny znajdując rozległe wytopisko w półmetrowej warstwie śniegu. W okresie 20 lat odkrywcy i członkowie KKTJ prowadzili prace mające na celu dotarcie w głąb wzgórza. Wówczas odsłonięto pionowe ściany szczeliny i ok. 4-metrową studnię. W dniu 21 stycznia 1989 r. A. Górny i Cz. Łukasiewicz odsłonili otwór i zeszli na głębokość ok. 12 m. 12 lutego 1989 r. W. Ptaszyński i G. Bąkowski osiągnęli stare dno (- 22 m) przy udziale w eksploracji A. Górnego i K. Pakula. 26 lutego 1989 r. W. Ptaszyński, M. Skowronek i M. Kmieć dotarli do salki za starym dnem. 20.04.1989 r. M. Szelerewicz, A. Górny i W. Ptaszyński wykonali pierwsze pomiary jaskini (Górny 1989). 5 marca 1995 r. M. Wiśniewski i P. Ostrowski pokonali zawalisko i dotarli nad Kruchą Studnię, a 6 marca eksplorowali dolne piętro. 8 marca M. i J. Wiśniewscy zbadali boczne ciągi jaskini. W wyniku prac prowadzonych 2 marca 1996 r. przez J. Nowaka, J. Kućmierza i R. Suskiego oraz 2 listopada 1977 r. przez J. Nowaka i G. Heima jaskinia została „pogłębiona” do 45,3 m.” W dniu 15 czerwca 2003 r. J. Nowak i J. Ślusarczyk pokonali zacisk na dnie Kruchej Studni i dotarli na głębokość 56 m. 19 czerwca osiągnęli oni wraz z M. Kubarkiem aktualne dno jaskini na głębokości 59 m stwierdzając, że za niepokonanym zaciskiem kamień leci jeszcze 6 m. Wracając zbadali też komin nad zaciskiem.

Pierwszą informację o jaskini zamieścił Górny (1985); omawiając problemy eksploracyjne w tej okolicy; sugeruje on istnienie systemu Ciasny Awen-Szeroki Awen. Szelerewicz i Górny (1986) wymieniają Szeroki Awen w spisie jaskiń i podają długość 4 m. Górny (1989) opublikował pierwszy opis inwentarzowy oraz plan i przekrój jaskini opracowany przez M. Szelerewicza na podstawie pomiarów, które przeprowadzono w dniu 20.04.1989 r. w składzie: M. Szelerewicz, A. Górny i B. Ptaszyński; zamieścił też fotografię otworu. Wiśniewscy (1994) podali krótką notatkę o odkryciu w dniu 5.03. 1995 r. około 150 m nowych partii oraz ich opis. Krótki opis i przekrój jaskini z tymi partiami (do -42,5 m) wg własnych pomiarów opublikował Ostrowski (1995). Nowak J. 1996c zamieścił notatkę o eksploracji w lutym i marcu 1966 r. w rejonie Szalonego Meandra. Nowak (1999a) opublikował opis inwentarzowy i opracowany przez siebie plan oraz przekrój (zestawione stary plan + nowe odkrycia do głębokości 45,3 m) na podstawie pomiarów, które wykonano 5.12.1998 r. i 13.12.1998 r. w zespole: J. Nowak, W. Czesak i J. Kućmierz używając busoli Freiberg i taśmy parcianej. Nowak (1999b) zamieścił notatkę o kierunkach eksploracji jaskiń na linii Ciasny Awen-Szeroki Awen oraz zestawienie planów. Opis najnowszych partii oraz ich plan i przekrój opracował i opublikował Nowak (2003) na podstawie pomiarów wykonanych 19.06.2003 r. w zespole: J. Nowak, J. Ślusarczyk i M. Kubarek. Autor ten (Nowak 2006) zamieścił zestawiony przekrój całej jaskini. Nowak (2008) wymienia Szeroki Awen w spisie jaskiń doliny Szklarki, podaje długość 270 m i deniwelację -59 m oraz lokalizuje na mapce.
W lipcu 2014 r. I. Luty przy współpracy H. Namirskiego przeprowadziła obserwacje terenowe na odcinku do Szalonego Meandra, powtarzając akcję w dniu 12.11.2017 r. przy współpracy Huberta Kolasińskego. Położenie otworu określiła ona na podstawie pomiarów GPS Garmin eTrex i mapy (http://mapy.geoportal.gov.pl), wykonała też fotografie otworu i wnętrza jaskini. W ostatnim okresie obiekt został umieszczony jako jeden z punktów na Małopolskim szlaku Geoturystycznym.
Plan (zestwiony przez J. Grodzickiego wg J. Nowaka) i przekrój wg J. Nowaka.

Górny A. 1985 (notatka o znalezieniu wytopiska i perspektywach eksploracji); Szelerewicz M., Górny A. 1986 (wymieniają w spisie jaskiń podając długość 4 m); Górny A. 1989 (pierwszy opis inwentarzowy oraz plan i przekrój jaskini opracowany przez M. Szelerewicza, fotografia otworu); Wiśniewscy M. i J. 1994 (notatka o odkryciu w dniu 5.03. 1995 r. około 150 m nowych partii oraz ich opis); Ostrowski P. 1995a (opis i przekrój jaskini z nowo odkrytymi partiami do -42,5 m); Nowak J. 1996c (notatka o eksploracji w lutym i marcu 1996 r. w rejonie Szalonego Meandra); Nowak J. 1996b (notatka o kierunkach eksploracji jaskiń na linii Ciasny Awen-Szeroki Awen oraz zestawienie planów); Nowak J. 2003a (informacja o obrywie w Kruchej Studni); Nowak J. 2003b (opis najnowszych partii odkrytych w czerwcu 2003, ich plan i przekrój); Nowak J. 2006 (zestawiony przekrój całej jaskini); Nowak J., Grzywiński W. 2007 (wyniki spisu nietoperzy 2003-2007); Nowak J. 2008 (wymienia w spisie jaskiń doliny Szklarki, podaje długość 270 m i deniwelację -59 m, lokalizuje na mapce); Nowak J., Grzywiński W. 2012 (wyniki spisu nietoperzy 2008-2012); Jaskinie Wyżyny Olkuskiej 2018b (plan i opis inwentarzowy).