Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Sowia Jama I
Inne nazwy
Nr inwentarzowy T.D-08.42
Region Tatry
Współrzędne WGS84 λ: 19°51′51,23″, φ: 49°14′50,80″
Gmina Kościelisko (gm. wiejska)
Powiat tatrzański
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu N
Pozostałe otwory 2 - ku S, 1049 m n.p.m.
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 1050
Wysokość względna [m] 55
Głębokość [m] 9,20
Przewyższenie [m] 0
Deniwelacja [m] 9,20
Długość [m]
w tym szacowane [m]
18
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Na lewym orograficznie zboczu Doliny Kościeliskiej, tuż pod szczytem Sowy.
Opis drogi dojścia do otworu
Jaskinia znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Od pierwszego mostku za Bramą Kraszewskiego idziemy po zachodniej stronie doliny niewyraźną percią początkowo nad potokiem, dalej trawersując nieco w górę, aż do podnóża skał. Stąd percią do miejsca, gdzie odchodzą one w górę, a następnie stromym żlebkiem na Przełączkę pod Sową. Otwory jaskini znajdują się tuż pod przełączką, główny – po jej północnej stronie. Dojście i zwiedzanie bez trudności.
Opis jaskini

Otwór północny, o wymiarach ok. 0,6 m szerokości i 1,5 m wysokości, ukryty jest w niewielkim leju krasowym, za dużymi głazami. Wiedzie w dół do korytarzyka przeciętego poprzecznymi szczelinami, od którego po kilku metrach, przy dużej wancie odchodzi na prawo odnoga prowadząca do ciasnego (0,3x0,3 m) otworu południowego. W przeciwną stronę odgałęziają się dwie szczeliny połączone znów w jedną, bardzo wąską.

Od skrzyżowania idziemy w dół przez dwa prożki (0,8 m i 2,4 m) aż do pochyłej studzienki, o głębokości 4,5 m, utworzonej na poprzecznej szczelinie. Z jej dolnej części odchodzą dwie szczeliny zbyt ciasne do przebycia. Za wylotem studzienki, na wprost, korytarz kontynuuje się jeszcze kilka metrów.

Jaskinia rozwinęła się w strefie spękań na prostopadłych do siebie szczelinach utworzonych w wapieniach dolomitycznych triasu środkowego jednostki Organów (seria wierchowa, płaszczowina Czerwonych Wierchów). Nacieki nie występują. Namulisko tworzy głównie rumosz autochtoniczny z domieszką iłu rezydualnego oraz gleby.

Jaskinia jest sucha. Światło sięga do ok. 7 m w głąb. Wyczuwa się przewiew między otworami.

Przy otworach występują rośliny kwiatowe, paprocie, mchy, wątrobowce oraz porosty.

Faunę reprezentują przy otworach ślimaki, a głębiej ćmy, motyle i komary. Na dnie widać kości nietoperzy. Kowalski (1955a) dla Sowich Jam wymienia następujące troglokseny: Vanessa io (L.) (błędna nazwa, winno być Inachis io – przyp.red), Vanessa urticae (L.), Scoliopteryx libatrix (L.), Triphosa dubitata (L.).

Historia badań

Kowalski (1955a) podał wyniki badań fauny występującej w Sowich Jamach.

Historia eksploracji

Latem 1935 r. S. Zwoliński zauważył dwa otwory, obserwując okolice Sowy z przeciwległego stoku. W późniejszych latach sporządził plany czterech jaskiń w tej okolicy pod nazwą Dziury nad Sową (wśród nich znajduje się opisywany obiekt). Planów tych jednak nie opublikował; w wersji brudnopisów wykonanych w ołówku przechowywane są one w domowym archiwum Zwolińskich (aktualnie zbiory te znajdują się w Muzeum Tatrzańskim).

Historia dokumentacji

Kowalski (1953a) zamieścił plan i opis groty wraz z dwoma innymi, pod wspólną nazwą Sowie Jamy (datowane na 31.10.1951 r.).  W ramach inwentaryzacji jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ, dokumentację jaskini wykonała I. Luty przy współpracy S. Juziuka i H. Hercman w dniu 6.09.1979 r. Pomiary przeprowadzono taśmą parcianą i busolą geologiczną Meridian. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowała I. Luty.

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Kowalski, K. 1953a (plan i opis); Kowalski, K. 1955a (fauna); Bac, M, 1963 (ogólna lokalizacja na mapie); Gradziński, R. i in. 1985a (dane morfometryczne, lokalizacja na mapie); Zwoliński, S. 1993 (wzmianka o zauważeniu otworów nad Sową, może dotyczyć tej jaskini); Jaskinie TPN 1993a (plan i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
[Siarzewski, W., Zwolińska, Z.] 1986 (brudnopis planu S. Zwolińskiego).
Autorzy opracowania Izabella Luty
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2010
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan i przekrój
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie