Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Jaskinia pod Limbą
Inne nazwy Dziura pod Limbami, Grota pod Limbami
Nr inwentarzowy T.D-17.08
Region Tatry
Współrzędne WGS84 λ: 19°59′13,51″, φ: 49°15′03,43″
Gmina Zakopane (gm. miejska)
Powiat tatrzański
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu NW
Pozostałe otwory
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 1435
Wysokość względna [m] 200
Głębokość [m] 2,70
Przewyższenie [m] 0
Deniwelacja [m] 2,70
Długość [m]
w tym szacowane [m]
20
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne W Dolinie Jaworzynki, na lewym orograficznie zboczu Żlebu pod Czerwienicą, w prawym (or.) stoku żlebu Rynna opadającego spod Rówienek ku NE.
Opis drogi dojścia do otworu
Jaskinia znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Żółto znakowanym szlakiem wiodącym Doliną Jaworzynki docieramy do miejsca, gdzie odgałęzia się na prawo Żleb pod Czerwienicą. Percią wiodącą na początku wschodnim stokiem tego żlebu, następnie przechodzącą na zachodni stok, idziemy do Wyżniej Polany Jaworzynki. Stąd podchodzimy na prawo około 400 m żlebem Rynna, omijając skałkę Skrzynia po lewej stronie, wprost do poszukiwanego otworu. Znajduje się on w niewielkiej skałce, przy której rośnie limba, tuż przy żlebie. (Łatwo pomylić tą skałkę z innymi, położonymi nieco dalej od żlebu; przy nich również rosną limby). Inny wariant dojścia wiedzie z przełęczy Rówienki: trawersujemy stąd ku S, lekko obniżając się do żlebu Rynna i dalej schodzimy wprost do otworu (około 160 m od Rówienek). Dojście i zwiedzanie bez trudności.
Opis jaskini

Jaskinia rozwinęła się w wapieniach urgonu (seria wierchowa, fałd Giewontu). Na ścianach widać zagłębienia wirowe oraz wymycia wskazujące na przepływ wody pod ciśnieniem. Występują nacieki grzybkowe i mleko wapienne. Namulisko tworzy głównie wapienny rumosz autochtoniczny i niewielka ilość gliny jaskiniowej, a przy otworze – gleba. W syfonie materiał jest dobrze obtoczony, z domieszką gliny. Przy wschodniej ścianie szerokiego korytarza widać hałdę urobku wybranego z końca jaskini. W osadach występują kości dużych zwierząt. Zwoliński (1955b) stwierdził istnienie w namulisku „pokładu kości”.

Jaskinia w głębi jest wilgotna, woda kapie ze stropu. Przewiewu nie wyczuwa się. Światło sięga do około 10 m od otworu. W strefie okołootworowej występują rośliny kwiatowe, a głębiej mchy, wątrobowce i porosty. Zauważono obecność owadów trogloksenicznych (komary, pająki, motyle), a przy otworze – ślimaków. Bywają tu również nietoperze.

Historia badań

Zwoliński (1955b) zamieścił uwagi o genezie zaliczając jaskinię do wyższego (III) pietra, jakie wyodrębnił on w Dolinie Jaworzynki. Wójcik (1966a,1968), który wyodrębnia więcej pięter, zalicza ją do IX piętra wg własnego podziału. Autor ten zbadał również osady jaskini (Wójcik, 1966a).

Historia eksploracji

Jaskinia prawdopodobnie została odkryta w dniu 23 października 1932 r. przez S. Zwolińskiego i J. Zahorskiego. S. Zwoliński opisał wówczas w swoim notatniku (wydanym w 1993 r.) akcję odkrywczą, położenie i wnętrze groty, naszkicował też jej plan. W dniu 9 lipca 1944 r. wraz z E. Winiarskim wykonał on pomiary jaskini. W okresie przedwojennym odnotował również istnienie groty F. Rabowski (materiały terenowe z lat 1920–1939 opublikowane pośmiertnie w 1959 r.), wprawdzie nie podaje nazwy lecz identyfikacja nie budzi wątpliwości. W jaskini prowadzono w okresie 1932–1944 intensywne prace zmierzające do przekopania syfonu, nie wiadomo jednak kto je wykonał i dokładniej kiedy. S. Zwoliński zawarł w notatkach z pierwszej wycieczki uwagę dotyczącą zakończenia groty: „Przy niezbyt wielkim nakładzie pracy możnaby tę część odkopać i może dostać się do dalszych korytarzy”, a po wycieczce w 1944 r. zapisał: „Ze zdziwieniem znalazłem tu ślady kopania w studni końcowej. Ktoś zadał tu sobie nawet sporo roboty, ale w ogóle to robota tu jest na większą skalę i bez robotników ani nie warto się nawet zabierać do kopania.”.  

Historia dokumentacji

Podczas prac OW PTPNoZ nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich dokumentację jaskini sporządziła w dniu 22 lipca 1979 r. I. Luty przy współpracy L. Młynarskiego, wykonała wtedy również pomiary sytuacyjno-wysokościowe położenia otworu metodą ciągu busolowo-taśmowego. Pomiary przeprowadzono busolą geologiczną Meridian i taśmą parcianą. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowała I. Luty.

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Rabowski, F. 1959 (wzmianka, sytuacja geologiczna); Zwoliński, S. 1955b (wzmianka o genezie); [Krygowski, W.] x. y. 1961 (wzmianka o zwiedzaniu w 1959 r. przez zespół grotołazów zakopiańskich); Wójcik, Z. 1966a (uwagi dotyczące genezy, geologii, osadach, niektóre dane morfometryczne, lokalizacja na mapce); Wójcik, Z. 1968 (o genezie); Kozik, A. 1972 (wymienia); Tatry Polskie 1976 (lokalizacja na mapie 1:10000); Borowiec W. i in. 1977,1978 (podają orientacyjną wysokość bezwzględną położenia otworu); Kardaś, R. M. 1980a (wzmianka o zinwentaryzowaniu); TATRY POLSKIE 1984 (lokalizacja na mapie 1:10000); Gradziński, R. i in. 1985a (bezwzględna wysokość położenia otworu, orientacyjna lokalizacja na mapie); Zwoliński, S. 1993 (opis odkrycia, położenia, groty, szkicowy plan); Jaskinie TPN 2002b (plan i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
[Siarzewski, W., Zwolińska, Z.] 1986 (szkice pomiarowe, plan S. Zwolińskiego).
Autorzy opracowania Izabella Luty
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2010
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie