Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Jaskinia Partyzancka I
Inne nazwy
Nr inwentarzowy T.D-17.09
Region Tatry
Współrzędne WGS84 λ: 19°59′27,56″, φ: 49°15′07,50″
Gmina Zakopane (gm. miejska)
Powiat tatrzański
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu NE
Pozostałe otwory 2 - ku NE, 1377 m n.p.m.
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 1380
Wysokość względna [m] 130
Głębokość [m] 3,40
Przewyższenie [m] 0
Deniwelacja [m] 3,40
Długość [m]
w tym szacowane [m]
12
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne W lewym orograficznie zboczu Doliny Jaworzynki i zarazem Żlebu pod Czerwienicą, w północno-zachodniej grupie skał Turni Jaworzyńskich (Czuby Jaworzyńskiej).
Opis drogi dojścia do otworu
Jaskinia znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Żółto znakowanym szlakiem wiodącym Doliną Jaworzynki docieramy do miejsca, gdzie odgałęzia się na prawo Żleb pod Czerwienicą. Percią wiodącą wschodnim zboczem tego żlebu, a następnie przechodzącą na zachodni stok, docieramy do Wyżniej Polany Jaworzynki. Stąd idziemy na prawo do góry około 100 m żlebem Rynna, aż do niewielkiej skałki (Skrzynia) tworzącej próg w żlebie, dalej na lewo do góry sto kilkadziesiąt metrów przez las, do skał. Tam odnajdujemy poszukiwane otwory ukryte pod okapami skałki, zasłonięte przez gęsty las porastający strome stoki. Otwory są niewidoczne z daleka, zwrócone ku Żlebowi pod Czerwienicą. Charakterystycznym punktem orientacyjnym jest obszerny otwór Schroniska Jasnego w Czubie Jaworzyńskiej T.D-17.11, widoczny już z Polany Jaworzynki, położony w najwyższej ścianie NW grupy skał (kilkanaście metrów nad jej podstawą) oraz odosobniona turniczka widoczna na S od ściany. Otwór górny Jaskini Partyzanckiej I znajduje się około 35–40 m na prawo (ku NE) i nieco niżej od podstawy najwyższej ściany. Dojście i zwiedzanie bez trudności.
Opis jaskini

Otwór I (górny) ma 1,10 m szerokości i 0,9 m wysokości; otwór II jest szczelinowy, skośny, ma 0,35 m szerokości i 0,9 m wysokości. I otwór wiedzie do mytego, poziomego korytarzyka, który po 4 m zakręca na prawo i stromo opada. Za zakrętem jest on węższy (0,5 m), w przekroju półkolisty, częściowo zasypany stale osuwającym się namuliskiem. Kilka metrów dalej ciąg ten znów zakręca na prawo, do dolnego korytarzyka, który biegnie równolegle do górnego i uchodzi na powierzchnię terenu drugim otworem (dolnym). Korytarzyk ten ma charakter szczelinowy, jest ciasny i opada ku NE.

Grota powstała w wapieniach urgonu (seria wierchowa, fałd Giewontu) na szczelinie 60o/40oN. Korytarzyki górny i dolny rozwinięte są wzdłuż biegu szczeliny, zaś łączący je stromo opadający po upadzie odcinek korytarza. Ściany górnej i środkowej części groty są myte, bez nacieków. Namulisko tworzy brunatna, piaszczysta glina i piasek, a przy otworze – gleba.

Szczelina jest zwykle sucha. Przewiew zależy tu od warunków atmosferycznych. Światło  sięga kilka metrów od otworów w głąb. W strefie okołootworowej rozwijają się rośliny kwiatowe, a w głębi mchy i porosty. Występują owady.

Historia badań
Historia eksploracji

Grota znana była od dawna. Według informacji ustnej E. Winiarskiego ukrywali się w niej partyzanci w okresie II wojny światowej. Zwoliński (1955b) zamieścił wzmiankę o licznych wnękach w turniach Czuby Jaworzyńskiej, nie podając jednak ich nazw ani opisów. Być może wzmianka dotyczy również tego obiektu.

Historia dokumentacji

Podczas prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich prowadzonych przez OW PTPNoZ dokumentację schronu sporządziła w dniu 22 lipca 1979 r. I. Luty przy współpracy L. Młynarskiego, przeprowadziła również pomiary sytuacyjno-wysokościowe położenia otworu metodą ciągu busolowo-taśmowego. Pomiary wykonano busolą geologiczną Meridian i taśmą parcianą. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Lokalizacja została skorygowana w oparciu o mapę topograficzną Tatr (http://maps.geoportal.gov.pl) w 2013 r przez J. Grodzickiego. Uwaga: lokalizacja jaskiń przedstawiona na tej mapie jest nieprawidłowa!

Plan opracowała I. Luty.

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Zwoliński, S. 1955b (wzmianka o występowaniu i genezie schronów w tej okolicy, bez nazw, może dotyczyć opisywanego obiektu); Kardaś, R. M. 1980a (wzmianka o zinwentaryzowaniu, bez nazwy); TATRY POLSKIE 1984 (lokalizacja na mapie 1:10000); Jaskinie TPN 2002b (plan i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Izabella Luty
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2013
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie