Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Jaworzyńska Nyża pod Iglicą
Inne nazwy
Nr inwentarzowy T.D-17.19
Region Tatry
Współrzędne WGS84 λ: 19°59′16,50″, φ: 49°15′02,16″
Gmina Zakopane (gm. miejska)
Powiat tatrzański
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu NE
Pozostałe otwory
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 1390
Wysokość względna [m] 120
Głębokość [m] 0
Przewyższenie [m] 2
Deniwelacja [m] 2
Długość [m]
w tym szacowane [m]
7
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne W lewym orograficznie zboczu Doliny Jaworzynki, w Żlebie pod Czerwienicą, w północno-zachodniej grupie skał Turni Jaworzyńskich (Czuby Jaworzyńskiej).
Opis drogi dojścia do otworu
Nyża znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Żółto znakowanym szlakiem wiodącym Doliną Jaworzynki idziemy do miejsca, gdzie odgałęzia się na prawo Żleb pod Czerwienicą. Percią wiodącą wschodnim zboczem tego żlebu, a następnie przechodzącą na zachodni stok, docieramy do Wyżniej Polany Jaworzynki. Stąd podchodzimy na prawo, około 100 m żlebem Rynna, aż do niewielkiej skałki (Skrzynia) tworzącej próg w żlebie. Omijamy ją po lewej stronie i idziemy w lewo do góry. Po stu kilkudziesięciu metrach docieramy przez las do skał. Trawersujemy u podnóża najwyższej ściany tej grupy skał (z widocznym w niej z daleka otworem Schroniska Jasnego w Czubie Jaworzyńskiej T.D-17.11), dalej nieco do góry przez las, ku SE, pod turniczkę w kształcie iglicy, oddzieloną od głównego pasa skał małą przełączką. U podnóża turniczki odnajdujemy niski otwór poszukiwanej nyży. Na balkonie powyżej przełączki znajduje się otwór Jaskini w Czubie Jaworzyńskiej T.D-17.12. Inny wariant drogi (dalszy lecz łatwiejszy orientacyjnie): percią prowadzącą do Jaskini Magurskiej docieramy pod wschodnią część skał Turni Jaworzyńskich. Stąd idziemy pod nimi na prawo, do przełączki między skałami południowej części Czuby Jaworzyńskiej a niewielką turnią. Z przełączki trawersujemy ku N pod widoczną już w lesie, opisaną w poprzednim wariancie dojścia samotną turniczkę u stóp północno-zachodniej grupy skał. Dojście i zwiedzanie bez trudności.
Opis jaskini

Niski (0,75 m), lecz szeroki (5,4 m) otwór wiedzie do płytkiego schroniska. Z jego południowej części odgałęzia się ku SW, nieco do góry, krótki korytarzyk przechodzący w ciasną szczelinę. Za zaciskiem przy dużej wancie jest ona coraz węższa, wkrótce zamyka ją namulisko.

Nyża rozwinęła się w wapieniach malmo-neokomu (seria wierchowa, fałd Giewontu). Ma ona prawdopodobnie połączenie niedostępnymi szczelinami z Jaskinią w Czubie Jaworzyńskiej, położoną około 20 m wyżej. Namulisko we wstępnej części schroniska buduje głównie gleba i gruz autochtoniczny, w bocznym korytarzyku – gruz, wanty i piaszczysta glina jaskiniowa.

Nyża jest sucha, boczny korytarzyk w głębi – nieco wilgotny. Przewiewu nie wyczuwa się. Światło sięga do końca. We wstępnej części schroniska występują bujnie rośliny kwiatowe (głównie trawy), paprocie; mchy i porosty sięgają do końca. Zauważono owady (pająki, ćmy i in.).

Historia badań
Historia eksploracji

Nyża mogła być znana od dawna, lecz brak o niej wzmianek w literaturze speleologicznej

Historia dokumentacji

W 1980 r. zauważyła ją I. Luty, podczas prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich prowadzonych przez PTPNoZ. W dniu 24 października 2000 r. sporządziła ona dokumentację tego obiektu przy współpracy M. Kropiwnickiej. Pomiary przeprowadzono za pomocą zestawu Silva i taśmy parcianej. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowała I. Luty.

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Jaskinie TPN 2002b (plan i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Izabella Luty
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2010
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie