Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Koliba w Smytniej
Inne nazwy Mnichowa Dziura
Nr inwentarzowy T.E-07.24
Region Tatry
Współrzędne WGS84 λ: 19°50′52,62″, φ: 49°14′25,88″
Gmina Kościelisko (gm. wiejska)
Powiat tatrzański
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu SW
Pozostałe otwory
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 1593
Wysokość względna [m] 533
Głębokość [m] 0
Przewyższenie [m] 0
Deniwelacja [m] 0
Długość [m]
w tym szacowane [m]
5,70
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Dolina Kościeliska, po lewej orograficznie stronie Doliny Smytniej.
Opis drogi dojścia do otworu
Obiekt znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Dojście dnem doliny aż do jej rozwidlenia w górnej części, stąd Spadzistym Żlebem stromo do góry, do połowy jego wysokości. Dalej wyraźną ścieżką jeleni przez przełączkę do sąsiedniego żlebu, na wschód. Żlebem tym w górę, do otworu widocznego w pasie zamykających go skałek. Na E od nich znajduje się samotna piaskowcowa iglica zwana Mnichem. Dojście i zwiedzanie bez trudności.
Opis jaskini

Obszerny otwór (3,5 m szerokości i ok. 2,7 m wysokości) prowadzi do komory o płaskim dnie i stropie. W końcowej części, za ciasnym przełazem, znajduje się mała komórka (1 m długości), zakończona zawaliskiem.

Koliba powstała w wapieniach malmo-neokomu wierchowej serii paraautochtonicznej, na szczelinie tektonicznej o kierunku 35°. Szata naciekowa nie występuje. Namulisko tworzy gleba z niewielką ilością gruzu skalnego, a za przełazem żółta glina ze śladami naniesionej gleby. Przed przełazem, po nachylonej płycie skalnej osypuje się rumosz.

Schronisko jest suche i widne, bez przewiewu. Bujna roślinność kwiatowa jest obecna w całej jaskini, mchy i porosty występują na ścianach. Faunę reprezentują nieliczne ślimaki.

Historia badań
Historia eksploracji

Koliba była znana od dawna, o czym świadczą napisy na ścianach i stropie. Obecnie czytelne są daty 1944 r. i 1947 r. oraz nazwisko „Jan Naglak”. Paryski (1956), recenzując pracę Kowalskiego (1953), zwraca uwagę na brak wzmianki o jaskini położonej w okolicy Mnicha nad Doliną Smytnią. Wydaje się, że wzmianka ta może dotyczyć tej właśnie jaskini. Inni autorzy lokują w tej okolicy jaskinię o nazwie „Mnichowa Dziura”, jednak podawane przez nich dane morfometryczne znacznie się różnią od uzyskanych dla opisywanej jaskini w czasie pomiarów przeprowadzonych w ramach inwentaryzacji jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ. Ze względu na te różnice, jak też fakt określania nazwą „Mnich” różnych miejsc w tej okolicy przez różnych autorów, jest prawdopodobne, że chodzi o różne jaskinie. Dlatego grota została opisana pod nazwą Koliba w Smytniej. Wiśniewski (1988) twierdzi, że nie można utożsamiać tych jaskiń, jednak w późniejszej pracy (Wiśniewski l989) zamieszcza fotografię otworu Koliby w Smytniej pod nazwą Mnichowa Dziura. Ponadto szukając Mnichowej Dziury wg przytoczonego przez niego opisu Paryskiego natrafia się na rejon wychodni utworów liasu.

Historia dokumentacji

W ramach inwentaryzacji jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ dokumentacja jaskini została sporządzona w dniu 14.09.1979 r. przez I. Luty przy współpracy M. Połońskiego . Pomiary wykonano taśmą parcianą i busolą geologiczną Meridian. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowała I. Luty.

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Paryski, W. H. 1956 (wzmianka bez użycia nazwy, być może dotyczy omawianej jaskini); Wiśniewski, W.W. 1988 (dane morfometryczne); Wiśniewski, W.W. 1989 (fotografia otworu jaskini pod nazwą Mnichowa Dziura); Jaskinie TPN, 1993a (plan i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Izabella Luty
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2010
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie