Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Jaskinia pod Wiśniakową Jamą
Inne nazwy Nad Owczą Percią I
Nr inwentarzowy T.E-07.26
Region Tatry
Współrzędne WGS84 λ: 19°51′06,98″, φ: 49°14′29,42″
Gmina Kościelisko (gm. wiejska)
Powiat tatrzański
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu NE
Pozostałe otwory
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 1440
Wysokość względna [m] 340
Głębokość [m] 1,80
Przewyższenie [m] 2
Deniwelacja [m] 3,80
Długość [m]
w tym szacowane [m]
10
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne W prawym orograficznie zboczu Żlebu Żeleźniak wciętego w zachodnim stoku Doliny Kościeliskiej, w prawej orograficznie ścianie bocznego Żlebu na Spady. Żleb na Spady odgałęzia się ku zachodowi w górnej części Żlebu z Bramką (nazywanego też w publikacjach W.W. Wiśniewskiego Żlebem z bramkami lub Żlebem z Mostami), który z kolei jest odgałęzieniem (ku W) Głębowca (żlebu z Żeleźniakową Bramą). Patrząc od Zawieszonej Skały ku wschodowi Żleb na Spady jest pierwszym wciętym głęboko w ściany żlebem; wyprowadza on nad Żeleźniakowe Spady.
Opis drogi dojścia do otworu
Jaskinia znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Z Doliny Kościeliskiej skręcamy za pierwszym mostkiem powyżej Polany Pisanej na prawo i trawersujemy zbocze niewyraźną percią do dna Żlebu Żeleźniak. Dalej idziemy w górę tego żlebu około 300 m, następnie skręcamy na lewo, pod skałki widoczne w zachodnim ograniczeniu żlebu zwanego Głębowcem (jest to drugi licząc od dołu żleb, przy czym pierwszy jest mniej wyraźny, bez muru skalnego na dole). Głębowcem podchodzimy stromo kilkaset metrów, aż do miejsca, gdzie po obu stronach zanikną skały ograniczające żleb. Stąd trawersujemy na prawo, nieco do góry przez grzędę, górną część Żlebu z Bramką i dalej do następnego Żlebu na Spady (znając dobrze układ skał i licznych żlebów, można tu dojść mniej stromo, trawersując do góry zbocze Żeleźniaka, od ścieżki wyprowadzającej z Jaskini Mylnej). Żlebem na Spady podchodzimy stromo, pokonując trawiasto-skaliste prożki. Powyżej pochyłego progu za otworem Schronu z Kołem, z charakterystycznymi znakami naskalnymi, po lewej stronie (w prawej orograficznie ścianie żlebu), spostrzegamy poszukiwany otwór. Jest to najniżej położony z trzech otworów widocznych w tej części ściany; znajduje się w pobliżu półki skalnej, którą przebiega dawna owcza perć, miejscami sztucznie wykuta w skale przez pasterzy. Dojście uciążliwe, zwiedzanie łatwe.
Opis jaskini

Za okapem wysuniętym nad pochyły, trawiasty prożek, widać otwór o kształcie zbliżonym do półkolistego (1,25 m szerokości i 0,9 m wysokości). Wiedzie stąd korytarzyk o długości 3,3 m, zakończony ślepo. Przy jego końcu, pod prawą ścianą znajduje się obniżenie wypełnione wodą (ślad po dawnej eksploracji). Nieco wcześniej, na prawo do góry odchodzi krótka, boczna odnoga, a na lewo w dół, za sporymi blokami skalnymi, dość ciasny korytarzyk z rozszerzeniem w środkowej części. Zwęża się on w szczelinę zbyt ciasną, aby przejść, przez którą widać światło dzienne. Korytarzyk ten uchodzi na w. w. półce w ścianie żlebu.

Jaskinia rozwinęła się na rozmytej szczelinie tektonicznej, pochylonej pod kątem około 65°ku SE, w wapieniach malmo-neokomu wierchowej serii paraautochtonicznej. Jej ściany są miejscami myte, silnie zwietrzałe, spękane, kruche. Dno pod okapem, przy otworze buduje gleba, dalej ostrokrawędzisty gruz skalny oraz żółte namulisko gliniaste.

Jaskinia jest wilgotna, po opadach intensywnie kapie woda, a na końcu korytarza powstaje kałuża. Wyczuwa się lekki przewiew. Światło sięga prawie do końca, boczne odnogi są w znacznej części ciemne.

Pod okapem rozwijają się rośliny kwiatowe, głównie trawy, nieco głębiej sięgają mchy i porosty.

W głębi groty, na ścianach widać owady (m.in. motyle Scoliopteryx libatrix, pająki, muchówki).

Historia badań
Historia eksploracji

Opisywany obiekt znany był wcześniej W.W. Wiśniewskiemu, który w latach 1975-76 poszukiwał jaskiń w rejonie Żeleźniaka, prowadził też eksplorację tej groty. W wykazie jaskiń masywu Kominiarskiego Wierchu wymienia on jaskinię pod nazwą Nad Owczą Percią I (Wiśniewski,1988).

Historia dokumentacji

Podczas prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich prowadzonych przez PTPNoZ, dokumentację szczeliny sporządziła I. Luty w dniu 12 października 2003 r. Pomiary wykonała przy użyciu busoli i klizymetru Silva oraz taśmy parcianej. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowała I. Luty.

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Wiśniewski, W.W. 1988 (wymienia w wykazie jaskiń Kominiarskiego Wierchu, podaje niektóre dane morfometryczne pod nazwą Nad Owczą Percią I); Jaskinie TPN 2004 (plan i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Izabella Luty
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2010
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie