Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Wiśniakowa Jama
Inne nazwy Nad Owczą Percią II
Nr inwentarzowy T.E-07.27
Region Tatry
Współrzędne WGS84 λ: 19°51′06,24″, φ: 49°14′29,41″
Gmina Kościelisko (gm. wiejska)
Powiat tatrzański
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu NE
Pozostałe otwory
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 1440
Wysokość względna [m] 340
Głębokość [m] 2,30
Przewyższenie [m] 0
Deniwelacja [m] 2,30
Długość [m]
w tym szacowane [m]
16
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne W prawym orograficznie zboczu Żlebu Żeleźniak wciętego w zachodnim stoku Doliny Kościeliskiej, w prawej orograficznie ścianie bocznego Żlebu na Spady. Żleb na Spady odgałęzia się ku zachodowi w górnej części Żlebu z Bramką (nazywanego też w publikacjach W.W. Wiśniewskiego Żlebem z bramkami lub Żlebem z Mostami), który z kolei jest odgałęzieniem (ku W) Głębowca (żlebu z Żeleźniakową Bramą). Patrząc od Zawieszonej Skały ku wschodowi Żleb na Spady jest pierwszym wciętym głęboko w ściany żlebem; wyprowadza on nad Żeleźniakowe Spady.
Opis drogi dojścia do otworu
Jaskinia znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Z Doliny Kościeliskiej skręcamy za pierwszym mostkiem powyżej Polany Pisanej na prawo i trawersujemy zbocze niewyraźną percią do dna Żlebu Żeleźniak. Dalej idziemy w górę tego żlebu około 300 m, następnie skręcamy na lewo, pod skałki widoczne w zachodnim ograniczeniu żlebu zwanego Głębowcem (jest to drugi licząc od dołu żleb, przy czym pierwszy jest mniej wyraźny, bez muru skalnego na dole). Głębowcem podchodzimy stromo kilkaset metrów, aż do miejsca, gdzie po obu stronach zanikną skały ograniczające żleb. Stąd trawersujemy na prawo, nieco do góry przez grzędę, górną część Żlebu z Bramką i dalej do następnego Żlebu na Spady (znając dobrze układ skał i licznych żlebów, można tu dojść mniej stromo, trawersując do góry zbocze Żeleźniaka, od ścieżki wyprowadzającej z Jaskini Mylnej). Żlebem na Spady podchodzimy stromo, pokonując trawiasto-skaliste prożki. Powyżej pochyłego progu za otworem Schronu z Kołem, z charakterystycznymi znakami naskalnymi, po lewej stronie (w prawej orograficznie ścianie żlebu), spostrzegamy otwory znajdujące się w pobliżu półki skalnej, którą przebiega dawna owcza perć, miejscami sztucznie wykuta w skale przez pasterzy. Drugi z kolei (środkowy) jest otworem poszukiwanym Położony jest on nad niewielkim prożkiem skalno-trawiastym (łatwym), 3 m dalej niż pierwszy otwór i 1,5 m wyżej. Dojście łatwe, choć uciążliwe, zwiedzanie łatwe.
Opis jaskini

Duży okap jest wysunięty nad pochyły, trawiasty prożek. Otwór o kształcie zbliżonym do pochylonego trójkąta ma 3,5 m szerokości i do 5 m wysokości. Wchodzimy do obszernej, mytej niszy wstępnej, z której po kilku metrach odgałęziają się dwa korytarze. Lewy (główny) ciąg, o przekroju półkolistym (1,5x1,2 m) opada stromo prożkiem z namuliska, po 3 m zwęża się i za połączeniem z górną szczeliną biegnie lekko w dół jeszcze prawie 4 m (jest półkolisty w przekroju: 0,9x0,8 m). Korytarz ten zamyka całkowicie namulisko. Z niszy wstępnej, nieco na prawo od ciągu głównego, biegnie poziomo krótka lecz wysoka do kilku metrów, pochyła szczelina, która za dużą wantą przechodzi w pochyłą, ślepą komórkę. Przed końcem szczeliny widać prześwit do ciągu głównego (zbyt ciasny, aby przejść).

Jaskinia rozwinęła się na szczelinie tektonicznej, pochylonej pod kątem około 65° ku SE, w wapieniach malmo-neokomu wierchowej serii paraautochtonicznej. Jej ściany są myte, widać na nich zagłębienia wirowe dużych rozmiarów. Na ścianach i stropie, na poziomie spągu otworu, zaznacza się jaśniejszą barwą dawny poziom osadów, sprzed eksploracji. Grotę wypełnia żółte, grząskie namulisko gliniaste znacznej miąższości. Tkwią w nim konkrecje cementacyjne. Pod okapem, przy otworze występuje gleba i gruz skalny, w niszy wstępnej widać kilka bloków wapiennych oberwanych ze stropu i hałdę osadu wybranego z wnętrza groty.

Jaskinia jest wilgotna, po opadach kapie woda. Wyczuwa się lekki przewiew przez prześwit między górnym i dolnym ciągiem. Światło rozproszone sięga w pobliże końca groty.

Pod okapem rozwijają się rośliny kwiatowe, głównie trawy, nieco głębiej sięgają paprocie, mchy (mchy porastają też pochyłą ścianę szczeliny), glony i porosty (na ścianach niszy). Obecności fauny we wnętrzu jaskini nie stwierdzono, jedynie przy otworze znaleziono ślimaki.

Historia badań
Historia eksploracji

Opisywany obiekt znany był wcześniej W.W. Wiśniewskiemu, który w latach 1975–76 poszukiwał jaskiń w rejonie Żeleźniaka, prowadził on też wówczas eksplorację tej groty. Pierwotnie jej zasięg ograniczał się do niszy wstępnej i szczelinowego korytarza prawego. Podczas dokumentacji, pod lewą ścianą korytarza głównego, znaleziono kubeł, zmiażdżony przez osuwające się namulisko oraz przy otworze wyryty w skale napis „jaskinia”, pochodzący również z czasów eksploracji. W wykazie jaskiń masywu Kominiarskiego Wierchu W.W. Wiśniewski (1988) wymienia grotę pod nazwą Nad Owczą Percią II, w innej publikacji zwraca uwagę na temat dużych szans eksploracyjnych i możliwości wejścia tędy w dziewicze partie masywu.

Historia dokumentacji

Podczas prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich prowadzonych przez PTPNoZ, dokumentację groty sporządziła I. Luty w dniu 12 października 2003 r. Pomiary wykonała przy użyciu busoli i klizymetru Silva oraz taśmy parcianej. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowała I. Luty.

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Wiśniewski, W.W. 1988 (wymienia w wykazie jaskiń Kominiarskiego Wierchu, podaje niektóre dane morfometryczne pod nazwą Nad Owczą Percią II); Wiśniewski, W.W. 1989 (uwaga o namulisku i zagłębieniach wirowych oraz szansach eksploracyjnych, bez nazwy); Jaskinie TPN 2004 (plan i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Izabella Luty
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2010
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie