Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Nyża pod Bańdziochem
Inne nazwy
Nr inwentarzowy T.E-07.45
Region Tatry
Współrzędne WGS84 λ: 19°51′00,73″, φ: 49°14′32,43″
Gmina Kościelisko (gm. wiejska)
Powiat tatrzański
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu NE
Pozostałe otwory
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 1435
Wysokość względna [m] 135
Głębokość [m] 0
Przewyższenie [m] 6
Deniwelacja [m] 6
Długość [m]
w tym szacowane [m]
12
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Dolina Kościeliska, w prawym orograficznie zboczu Żlebu Żeleźniak wciętego w zachodnim stoku Doliny Kościeliskiej, poniżej dolnego otworu Jaskini Bańdzioch Kominiarski T.E-7.7a.
Opis drogi dojścia do otworu
Obiekt znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Z Polany na Stołach idziemy nieznakowaną ścieżką przez Przełęcz ku Stawku powyżej następnego wypłaszczenia terenu, aż do wyraźnego stromienia stoku. Stąd, przy rozwidleniu ścieżki, skręcamy nieco na lewo i trawersujemy zbocze percią wiodącą w kierunku dolnego otworu Jaskini Bańdzioch Kominiarski T.E-7.7a (na trawersie miejscami przydatna jest lina poręczowa). Z platformy pod tym otworem zjeżdżamy wprost w dół około 30 m (lub schodzimy z asekuracją) trawiastym, stromym progiem i trawersujemy na prawą orograficznie stronę żlebu, za ostrogę skalną. Tam, między ostrogą i ścianą żlebu, znajduje się olbrzymi otwór poszukiwanego schroniska (nie widać go z góry). Dojście w końcowej części trudne, eksponowane, wymaga użycia liny, zwiedzanie łatwe.
Opis jaskini

Otwór wydzielony przez olbrzymi okap skalny ma około 7 m wysokości i ponad 5 m szerokości. Prowadzi do rozległej, wysokiej komory o długości około 7 m Jej dno wznosi się stromo (pod kątem 45o), środkiem przebiega ostroga skalna. Z końca komory, nad ostrogą odchodzi w prawo, ponad małym prożkiem (0,4 m) krótki korytarzyk (2,2 m). Biegnie on poziomo, jest myty, szeroki na ponad metr lecz niski (0,4 m). Przy SW skraju komory odgałęzia się inny krótki korytarzyk. Jest on również poziomy, szczelinowy, wąski (0,4x0,9 m).

Schronisko powstało na szczelinie w wapieniach malmo-neokomu wierchowej serii paraautochtonicznej. Ściany są częściowo myte, nieco zwietrzałe. Przy bocznych korytarzykach widać drobne nacieki grzybkowe. Namulisko buduje w komorze gleba (na skalnej ostrodze widać jedynie jej ślady) i rumosz wapienny ze sporymi wantami. W końcowych odnogach występuje glina jaskiniowa.

Schronisko jest suche. Przewiew zależny jest od warunków pogodowych panujących na powierzchni terenu. Światło rozproszone sięga do końca. W komorze rozwijają się rośliny kwiatowe, paprocie oraz mchy, glony i porosty. Zauważono obecność much, pająków i ślimaków.

Historia badań
Historia eksploracji

Opisywany obiekt znany był wcześniej W.W. Wiśniewskiemu, który w latach 1975-76 poszukiwał jaskiń w rejonie Żeleźniaka. Wymienia go w wykazie jaskiń masywu Kominiarskiego Wierchu (Wiśniewski,1988).

Historia dokumentacji

Podczas prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich prowadzonych przez PTPNoZ, dokumentację schroniska sporządziła w dniu 21 września 2003 r. I. Luty przy współpracy B. Zalewskiego. Pomiary wykonano przy użyciu busoli i klizymetru Silva oraz taśmy parcianej. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).

Plan opracowała I. Luty.

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Wiśniewski, W.W. 1988 (wymienia w wykazie jaskiń Kominiarskiego Wierchu, podaje niektóre orientacyjne dane morfometryczne); Jaskinie TPN1, 2004 (plan i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Izabella Luty
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2010
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie