Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Dziura pod Raptawicą |
Inne nazwy | Dziura pod Raptawicką |
Nr inwentarzowy | T.E-08.08 |
Region | Tatry |
Współrzędne WGS84 | λ: 19°51′47,00″, φ: 49°14′23,86″ |
Gmina | Kościelisko (gm. wiejska) |
Powiat | tatrzański |
Województwo | małopolskie |
Właściciel terenu | Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | E |
Pozostałe otwory | 2 - ku NE, 1099 m n.p.m.; 3 - ku ESE, 1099 m n.p.m. |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 1099 |
Wysokość względna [m] | 70 |
Głębokość [m] | 0 |
Przewyższenie [m] | 0 |
Deniwelacja [m] | 0 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
39
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | |
Położenie geograficzne | Na lewym orograficznie zboczu Doliny Kościeliskiej, poniżej Raptawickiej Turni, w zboczu zwanym Obłazkami. |
Opis drogi dojścia do otworu |
Jaskinia znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Dojście czerwonym szlakiem z dna Doliny Koscieliskiej, jak do otworu Jaskini Mylnej, aż do miejsca, gdzie odgałęzia się ścieżka do Jaskini Raptawickiej, oznakowana czarnym kolorem. Podchodzimy nią kilkanaście metrów i dalej trawersujemy piarżyste zbocze w kierunku ujścia doliny, pod skałki. Po kilkudziesięciu krokach, na małej trawiastej rówience pod skałką, trafiamy najpierw na otwory Jaskini Mysiej, następnie na otwór wyraźnej niszy położonej w małym obniżeniu – południowy otwór poszukiwanej jaskini (3). Kilka metrów ku NE widać bardzo niski wylot jednego z korytarzy groty, osłonięty tym samym okapem. Następny ku NE niewielki otwór wiedzie do krótkiego, niezwykle ciasnego korytarzyka będącego jej częścią, dostępnego jednak dla człowieka tylko na długość 3,8 m. Idąc dalej pod skałami, skręcamy pod ich północny stok i tam, w gęstym lesie świerkowym, nad małym prożkiem, znajdujemy następny otwór (1); ostatni (2) – uchodzi w skale, kilka metrów ku NW. Dojście i zwiedzanie bez trudności, miejscami ciasno.
|
Opis jaskini |
Myty otwór niszy wstępnej (3) ma około 3,5 m szerokości i ponad 1,5 m wysokości. W N części niszy widać dwie krótkie szczeliny, natomiast na wprost, ku NW prowadzi 5-metrowy, ciasny (0,8x0,5 m) korytarzyk o gliniastym dnie. Uchodzi on do korytarza głównego, rozwiniętego na prostopadłej szczelinie o kierunku SW-NE. Korytarz ma 20 m długości, jest niski, w najwyższej części jego wymiary wynoszą 0,9x0,9 m. Na lewo – w kierunku Jaskini Mysiej – kończy go niebawem zawalisko. Czołgając się tym korytarzem na prawo, mijamy krótką wąską szczelinę po lewej stronie, następnie biegnący na prawo nieco wstecz 7-metrowy niski ciąg, uchodzący na powierzchnię w pobliżu niszy otworem o wymiarach 0,9x0,2 m, prawie całkowicie zasypanym glebą. Dalej, po następnych 5 m, również na prawo biegnie 4-metrowy korytarzyk zasłany rumoszem, zakończony otworem (1) o kształcie dziurki od klucza (0,7 m szerokości i 1,2 m wysokości); na wprost natomiast – główny ciąg uchodzi ciasnym otworem (2) o szerokości 0,8 m i wysokości 0,4 m. Grota została wymyta na systemie szczelin w wapieniach malmo-neokomu serii wierchowej. Jej ściany są gładkie. Namulisko buduje glina piaszczysta z domieszką gruzu wapiennego. Na osadach w kilku miejscach widać kości zwierząt znacznych rozmiarów oraz kości i odchody gryzoni. Przy otworach występuje gleba. Wg Wójcika (1966a), podobnie jak w innych jaskiniach systemu krasowego Mylnej, namulisko buduje allochtoniczne rumowisko rzeczne o składzie zbliżonym do osadu w dnie Potoku Kościeliskiego oraz wapienny gruz autochtoniczny. W ciasnych miejscach przeważa drobnoziarnisty piasek kwarcowy zmieszany z iłem. Kowalski (1953a) zauważył na namulisku świeże kości zwierzęce, m.in. część szkieletu owcy. Grota jest wilgotna. Światło rozproszone sięga prawie wszędzie, tylko w głębi korytarza głównego jest ciemno. Pomiędzy otworami wyczuwa się niekiedy przewiew, zależny od warunków atmosferycznych. Rośliny kwiatowe rozwijają się przy otworach (głównie trawy), wewnątrz spotyka się mchy i porosty. Faunę reprezentują komary oraz ćmy, jesienią i zimą – zespół owadów trogloksenicznych. |
Historia badań |
Wójcik (1960b, 1966a) zbadał osady. |
Historia eksploracji |
Grota była znana już w XIX wieku. Pawlikowski (1887) wspomina, że w Raptawickiej Turni „U dolnego końca znajdują się ujścia ciasnych jam, niezmiernie rozgałęzionych, ale nigdzie, dokąd wczołgać się można, większych pustek nie tworzących.” |
Historia dokumentacji |
Plan i opis inwentarzowy, datowany na 23.07.1952 r., opublikował K. Kowalski (1953a). W ramach inwentaryzacji jaskiń tatrzańskich w lipcu 1975 r. pomiary położenia jaskini oraz obserwacje terenowe sporządził J. Grodzicki przy współpracy M. Burkackiego, K. Krystyniaka i P. Żarskiego. Fotografie otworów wykonał M. Burkacki, a następnie I. Luty. W dniu 11.09.2008 r. I. Luty przy współpracy P. Burkackiego sporządziła dokumentację jaskini. Pomiary przeprowadzono busolą Suunto i taśmą mierniczą. Zaktualizowała I. Luty (2009). |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Pawlikowski, J. G. 1887 i Wrzosek, A. 1933 (wzmianki bez nazwy); Kowalski, K. 1953a (plan i opis); Wójcik, Z. 1960b, 1966a (osady); TATRY POLSKIE 1984 (lokalizacja na mapie bez nazwy); Gradziński, R. i in. 1985a (dane morfometryczne, lokalizacja na mapie); Jaskinie TPN, 1993a (plan wg Kowalskiego 1953a i opis inwentarzowy).
|
Materialy archiwalne |
|
Autorzy opracowania | Izabella Luty |
Redakcja | Jerzy Grodzicki |
Stan na rok | 2010 |
Grafika, zdjęcia | plan |