Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Jaskinia Mała pod Zamkiem |
Inne nazwy | Jaskinia Wyżnia pod Zamkiem |
Nr inwentarzowy | T.E-08.23 |
Region | Tatry |
Współrzędne WGS84 | λ: 19°51′53,03″, φ: 49°14′15,57″ |
Gmina | Kościelisko (gm. wiejska) |
Powiat | tatrzański |
Województwo | małopolskie |
Właściciel terenu | Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | NNW |
Pozostałe otwory | |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 1186 |
Wysokość względna [m] | 155 |
Głębokość [m] | 0 |
Przewyższenie [m] | 0 |
Deniwelacja [m] | 0 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
16
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | |
Położenie geograficzne | Na prawym orograficznie zboczu Doliny Kościeliskiej, w zboczach Żaru, w pobliżu Jaskini pod Zamkiem T.E-08.01. |
Opis drogi dojścia do otworu |
Jaskinia znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Z dna doliny, kilkadziesiąt metrów za mostkiem położonym nieco na S od szlaku wiodącego do Jaskini Mylnej skręcamy na zbocze Żaru. Stromym stokiem przez las dochodzimy do skał i dalej wznosimy się pod nimi omijając Jaskinię pod Niżnią Zbójnicką Turnią T.E-08.27, aż do dolnego otworu Zbójnickiego Korytarzyka T.E-08.39, ukrytego pod ścianą, za smrekiem. W odległości kilkunastu metrów ku SE widać otwory Zbójnickiej Szczeliny T.E-08.40, tuż za trawiastym żlebikiem rozdzielającym te groty. Około 45 metrów dalej, pod skałami, zauważamy otwór Szczeliny pod Niżnią Zbójnicką Turnią T.E-08.24. Nie dochodząc do niego skręcamy na lewo (ku północy) i trawiastym żlebem dochodzimy na przełączkę. Z niej kierujemy się nieco na prawo pod skały, gdzie w pobliżu ich północnego krańca odnajdujemy niewielki otwór jaskini (leżący około 80 metrów na północ od wspomnianej Szczeliny pod Niżnią Zbójnicką Turnią). Inna droga wiedzie z Wąwozu Kraków: od otworu Jaskini pod Zamkiem T.E-08.01 przechodzimy przez charakterystyczne okno skalne w żebrze położonym tuż za nią. Kilka metrów dalej na południe, odnajdujemy pod skałami otwór. Dojście i zwiedzanie bez trudności.
|
Opis jaskini |
Myty otwór (o wymiarach 0,5x1,7 m) prowadzi do lekko opadającego, niskiego korytarza. Przy jego zakończeniu na lewo odchodzi boczny ciąg, rozgałęziający się zaraz na dwa rurkowate, krótkie korytarzyki. Jaskinia powstała w wapieniach malmo-neokomu autochtonicznej serii wierchowej. Ściany są gładkie, miejscami pokryte cienką polewą naciekową, mlekiem wapiennym oraz drobnymi naciekami grzybkowymi. Przy otworze namulisko stanowi gleba, w głębi występuje glina piaszczysta z gruzem wapiennym. W osadach znaleziono kości drobnych ssaków (gryzoni?). Jaskinia jest wilgotna, woda kapie ze stropu. Rozproszone światło sięga około 10 metrów w głąb. W strefie przyotworowej (do 1 m) obecne są rośliny zielone, głębiej występują glony i porosty. Zaobserwowano muchówki, ćmy i komary. |
Historia badań |
|
Historia eksploracji |
Otwór jaskini musiał być znany od dawna – sąsiednią Jaskinię pod Zamkiem wykorzystywali pasterze jako schronienie, a w XIX wieku odwiedzali turyści i badacze. Ciasny korytarz Jaskini Małej pod Zamkiem poznali w latach czterdziestych grotołazi zakopiańscy – jako problem do zbadania zainteresowała ona w 1944 r. S. Zwolińskiego (1993). Informacji o jaskini udzielił W. Habil, nazywając ją Wyżnią pod Zamkiem i E. Winiarski – bez podania nazwy. |
Historia dokumentacji |
W trakcie inwentaryzacji jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ materiały do dokumentacji zebrali: 6 października 1975 r. R. M. Kardaś wraz z W. Habilem i M. Różyczką; 19 lipca 1977 r. M. Kardaś wraz z M. Burkackim i M. Różyczką; 16 września 1987 r. I. Luty wraz z M. Kowalską i M. Kropiwnicką. Pomiary wykonano taśmą parcianą i busolami geologicznymi Freiberg i Meridian. Dane zaktualizowała I. Luty (2009). |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Kardaś R.M., Burkacki M. 1977 (wzmianka o udokumentowaniu, bez nazwy); Zwoliński S. 1993 (wymienia jako problem do zbadania, bez nazwy); Jaskinie TPN 1993b (plan i opis inwentarzowy).
|
Materialy archiwalne |
|
Autorzy opracowania | Izabella Luty |
Redakcja | Jerzy Grodzicki |
Stan na rok | 2010 |
Grafika, zdjęcia | plan |