Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Szczelina pod Niżnią Zbójnicką Turnią
Inne nazwy
Nr inwentarzowy T.E-08.24
Region Tatry
Współrzędne WGS84 λ: 19°51′50,80″, φ: 49°14′17,94″
Gmina Kościelisko (gm. wiejska)
Powiat tatrzański
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu NW
Pozostałe otwory
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 1180
Wysokość względna [m] 130
Głębokość [m] 5,60
Przewyższenie [m] 0
Deniwelacja [m] 5,60
Długość [m]
w tym szacowane [m]
18
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Na prawym orograficznie zboczu Doliny Kościeliskiej, w zboczu Zbójnickich Turni w Żarze, ok.150 m na południe od Jaskini Ziobrowej (T.E - 08.25).
Opis drogi dojścia do otworu
Jaskinia znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Dolina Kościeliska. Z Wąwozu Kraków podchodzimy do Jaskini pod Zamkiem (T.E-08.01), a następnie leżącej nieopodal Małej pod Zamkiem (T.E-08.23). Od jej otworu idąc pod skałkami przewijamy się przez przełączkę w grani na stronę Doliny Kościeliskiej. Tuż za przewinięciem, pod skałką, przy ścieżce natrafiamy na płytką nyżę ze skośnym, szczelinowym otworem o wymiarach 0,5x0,7 m. Dojście i zwiedzanie bez trudności.
Opis jaskini

Niski, myty korytarzyk prowadzi w dół do rozszerzenia zasłanego rumoszem. Przez soczewkowato rozmyty, 2-metrowej wysokości korytarz przechodzimy do płaskiego rozszerzenia, niewysokiego (1,3 m) i tworzącego rodzaj salki. Stąd można – cofając się w kierunku otworu – zejść przez niewysoki, pochyły prożek do najniższego punktu jaskini (–5,6 m). Miejsce to ma w stropie ciasne połączenia z wyżej leżącą częścią korytarza.

Jaskinia powstała wzdłuż szczeliny w wapieniach malmo-neokomu autochtonicznej serii wierchowej. Ściany są myte, skąpe namulisko stanowi rumosz i glina.

Jaskinia jest wilgotna, światło odbite sięga dosyć daleko, roślinność występuje tylko przy otworze.

Historia badań
Historia eksploracji

Jaskinię odkrył Stanisław Kardaś penetrujący zbocza Żaru wraz z S. i T. Zwolińskimi, E. Winiarskim i T. Palejem w dniu 4 VI 1939 r. Wtedy też została wyeksplorowana. Po wojnie znana tylko niektórym grotołazom zakopiańskim przez długi czas pozostawała zapomniana do czasu wskazania przez W. Habila zespołowi inwentaryzacyjnemu OW PTPNoZ w 1975 r. W oparciu o wykaz zlokalizowanych przez zespół jaskiń pojawiła się pierwsza opublikowana informacja - wzmianka w zestawieniu jaskiń Borowca i in. (1977, 1978). Nazwa jaskini podana została przez W. Habila.

Historia dokumentacji

W ramach prac inwentaryzacyjnych OW PTPNoZ dokumentację sporządził M. Burkacki przy współpracy M. Kardasia i M. Różyczki w dniu 19 lipca 1977 r. Pomiary wykonano taśmą parcianą i busolą geologiczną Meridian. Zaktualizował R.M. Kardaś (2009 r.).
Plan opracował M. Burkacki.

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
TATRY POLSKIE 1984 (lokalizacja na mapie - bez podania nazwy); Gradziński, R. i in. 1985a (dane morfometryczne, lokalizacja na mapie); Zwoliński, S. 1993 (informacje o odkryciu); Jaskinie TPN 1993b (plan i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Rafał M. Kardaś
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2010
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie