Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Tunel w Żlebie z Bramką |
Inne nazwy | Niżni Tunel |
Nr inwentarzowy | T.E-08.58 |
Region | Tatry |
Współrzędne WGS84 | λ: 19°51′22,51″, φ: 49°14′31,03″ |
Gmina | Kościelisko (gm. wiejska) |
Powiat | tatrzański |
Województwo | małopolskie |
Właściciel terenu | Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | N |
Pozostałe otwory | 2 - ku SW, 1255 m n.pm. |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 1255 |
Wysokość względna [m] | 170 |
Głębokość [m] | |
Przewyższenie [m] | 3,50 |
Deniwelacja [m] | 3,50 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
15
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | |
Położenie geograficzne | W prawym orograficznie zboczu Żlebu Żeleźniak wciętego w zachodnim stoku Doliny Kościeliskiej, pod południową ścianą Żlebu z Bramką. |
Opis drogi dojścia do otworu |
Jaskinia znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Z Doliny Kościeliskiej skręcamy za pierwszym mostkiem powyżej Polany Pisanej na prawo i trawersujemy zbocze niewyraźną percią do dna Żlebu Żeleźniak. Dalej idziemy w górę tego żlebu około 300 m, następnie skręcamy na lewo, pod skałki widoczne w zachodnim ograniczeniu żlebu zwanego Głębowcem (jest to drugi licząc od dołu żleb, przy czym pierwszy jest mniej wyraźny, bez muru skalnego na dole). Głębowcem podchodzimy w pobliże bramy skalnej (Żeleźniakowej Bramy). Nie dochodząc do niej skręcamy na prawo (ku NW) i trawersujemy u podnóża skał do Żlebu z Bramką i dalej, na grzędę ograniczającą jego lewy orograficznie stok. Grzędą wznosimy się stromo za pierwsze zwężenie żlebu, gdzie widać wysoki, przewieszony próg skalny. Schodzimy na dno Żlebu z Bramką tuż powyżej progu i u podnóża prawej orograficznie ściany żlebu spostrzegamy poszukiwany otwór. Dojście w górnej części nieco eksponowane, zwiedzanie łatwe.
|
Opis jaskini |
Długi na ponad 8 m okap wydziela w wymytej ścianie żlebu płytką niszę wstępną. Z niszy ku SW prowadzi poziomo obszerny korytarz o półkolistym przekroju, szeroki na 2,5 m. Po około 3 m rozdziela się on na trzy węższe odnogi: wzdłuż jego prawej ściany odchodzą stromo do góry dwa przebiegające prawie równolegle, ciasne kominki, które uchodzą na powierzchnię terenu małymi otworami (otwór kominka północnego ma wymiary 0,6x0,4 m); przy lewej ścianie biegnie poziomo krótki, ciasny korytarzyk, zakończony zawaliskiem. Jaskinia rozwinęła się na szczelinie w wapieniach malmo-neokomu wierchowej serii paraautochtonicznej. Jej ściany są gładkie, myte. Namulisko buduje głównie żółta glina jaskiniowa, z domieszką gruzu wapiennego, w północnym kominku dno jest skalne, bez osadów, a w niszy wstępnej występuje gleba. Jaskinia jest sucha. Przewiew miedzy otworami jest zależny od warunków atmosferycznych panujących na powierzchni terenu. Światło sięga prawie do końca, SW korytarzyk jest w głębi ciemny. W niszy wstępnej rozwijają się rośliny kwiatowe, paprocie oraz mchy i porosty. Faunę reprezentują nieliczne owady i ślimaki. |
Historia badań |
|
Historia eksploracji |
Jaskinia znana była wcześniej W.W. Wiśniewskiemu, który w latach 1975-76 poszukiwał grot w rejonie Żeleźniaka. Wymienia ją w wykazie jaskiń masywu Kominiarskiego Wierchu używając nazwy „Niżni Tunel” i podaje orientacyjną długość około 5 m (Wiśniewski, 1988). Wymieniając obok nazwę „Wyżni Tunel” autor ten myślał zapewne o wąskim (około 1 m) łuku skalnym (bramce w żlebie). |
Historia dokumentacji |
Podczas prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich prowadzonych przez PTPNoZ, dokumentację schroniska sporządziła w dniu 14 września 2003 r. I. Luty przy współpracy W. Sygowskiej. Pomiary wykonano przy użyciu busoli i klizymetru Silva oraz taśmy parcianej. Dane zaktualizowała I. Luty (2009). |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Wiśniewski, W.W. 1988 (wymienia w wykazie jaskiń Kominiarskiego Wierchu używając nazwy „Niżni Tunel”, podaje niektóre orientacyjne dane morfometryczne); Jaskinie TPN 2004 (plan i opis inwentarzowy).
|
Materialy archiwalne |
|
Autorzy opracowania | Izabella Luty |
Redakcja | Jerzy Grodzicki |
Stan na rok | 2010 |
Grafika, zdjęcia |
![]() |