Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Studnia w Małej Świstówce
Inne nazwy
Nr inwentarzowy T.E-10.02
Region Tatry
Współrzędne WGS84 λ: 19°53′44,35″, φ: 49°14′38,18″
Gmina Kościelisko (gm. wiejska)
Powiat tatrzański
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu ku górze
Pozostałe otwory
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 1421
Wysokość względna [m] 220
Głębokość [m] 10
Przewyższenie [m] 0
Deniwelacja [m] 10
Długość [m]
w tym szacowane [m]
12
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Dolina Miętusia, w prawym orograficznie zboczu Małej Świstówki.
Opis drogi dojścia do otworu
Jaskinia znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Podchodzimy dnem Doliny Miętusiej i dalej żlebem wiodącym do kotła Małej Świstówki, jak do Jaskini Miętusiej Wyżniej T.D-10.01. Z kotła wznosimy się ponad zarośla i dalej po trawach, tuż pod skałami jego wschodniego ograniczenia (około 100 m od dna). Docieramy do miejsca, gdzie w ścianie zbocza zanikają wyraźne trawiaste półki, a w jej zacięciu na wysokości około 10 m od podstawy skały widać niewielki, trójkątny otwór płytkiej nyży. Poniżej tego otworu, u podstawy skałki, na stopniu skalnym porośniętym gęstą trawą, znajduje się otwór Studni w Małej Świstówce. Zasłania go całkowicie ów stopień i trawa. Dojście bez trudności, przy zwiedzaniu przydatna 10-metrowa lina.
Opis jaskini

Otwór ma kształt poziomej soczewki o wymiarach 2,6x0,7 m. Poniżej jego NE krawędzi tkwi duża zaklinowana w szczelinie wanta. Zjeżdżamy 8 m prawie pionową studnią, nieznacznie pochyloną ku SE. Od jej dna, po obu krańcach szczeliny można zejść krótkimi, ciasnymi korytarzykami w zawalisko. Korytarzyk północno-wschodni oddzielony jest od studni mostem z dużych want. Po około 2 m przechodzi on w niedostępną szczelinę.

Studnia powstała na rozmytej szczelinie tektonicznej w wapieniach jednostki Organów (seria wierchowa, fałd Czerwonych Wierchów). Jej ściany są myte, bez nacieków. Namulisko tworzy ostrokrawędzisty gruz skalny, przemieszany z próchnicą.

Wilgotność studni zależna jest od warunków atmosferycznych. Podczas sporządzania dokumentacji ściany były wilgotne, wyczuwało się niewielki przewiew. Światło sięga do końca.

Przy otworze występują rośliny kwiatowe, szczególnie licznie reprezentowane przez trawy. W całej studni obecne są mchy, glony, porosty i wątrobowce. Faunę reprezentują owady, na dnie znaleziono dżdżownicę.

Historia badań
Historia eksploracji

Jaskinia mogła być znana od dawna. Według informacji ustnej St. Wójcika odkryli ją zakopiańscy grotołazi w latach sześćdziesiątych. Na dnie widoczne są ślady niezbyt intensywnego kopania w namulisku. Przy otworze zachował się namalowany zieloną farbą numer 343. W ten sposób oznaczył obiekt St. Wójcik dla potrzeb nieopublikowanego inwentarza.

Historia dokumentacji

W czerwcu 1975 r. zespół inwentaryzacji jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ zlokalizował otwór jaskini. Dokumentację dnia 6 sierpnia 1977 r. wykonali A. Czerny i I. Luty, która sfotografowała też otwór. Pomiary sporządzono busolą geologiczną Meridian i taśmą parcianą. Wykorzystano dokładniejsze pomiary sytuacyjno-wysokościowe położenia otworu, przeprowadzone przez zespół pod kierownictwem W. Borowca dnia 15 sierpnia 1981 r. Obserwacje terenowe uzupełniła w 1995 r. I. Luty. Dane zaktualizowała I. Luty (2009). Współrzędne geograficzne otworu w oparciu o mapę topograficzną Tatr wydawana przez Głównego Geodetę Kraju (http://maps.geoportal.gov.pl) zweryfikował J. Grodzicki (2013).
Plan opracowali A. Czerny i I. Luty.

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Borowiec W. i in. 1977 (wymieniają); Kardaś R.M., Burkacki M. 1977 (informacja o udokumentowaniu, bez nazwy); Borowiec W. i in. 1978 (wzmiankują); Gradziński R. i in. 1985a (wymieniają, lokalizacja na mapie); Jaskinie TPN 1996 (plan, przekrój i opis inwentarzowy). Opracowała Izabella Luty.
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Izabella Luty
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2013
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan i przekrój
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie