Jaskinia znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Szlakiem wiodącym z Doliny Kościeliskiej w kierunku Przysłopu Miętusiego docieramy do miejsca, z którego zaczyna on wznosić się na zbocze Doliny Miętusiej. Stąd podążamy nieznakowaną drogą dnem tej doliny, aż pod Wantule, następnie pod nimi wzdłuż cieku na lewo około 100 m, i dalej przez Wantule do góry ku SW niewyraźną percią, którą przed wojną prowadził szlak turystyczny (zachowały się na drzewach niebieskie znaki). Docieramy tą percią pod ściany, następnie ku S, do Wielkiej Świstówki. Dalej bez perci kierujemy się nieco na lewo, pod ściany Ratusza Litworowego. Od podnóża ściany wspinamy się około 20-metrowym skalno-trawiastym progiem (trudności I-II) do otworu Dziury pod Ratuszem T.E-11.33. i Bliźniaczego Komina T.E-11.34. Ponad nimi wspinamy się narzucającym się terenem wprost w górę (1 wyciąg klasycznie, dalej teren klasyczno-hakowy). Trudności dojścia V+, A1 (2 godz.).

Opis jaskini jest kompilacją opartą wyłącznie na dotyczących jej publikacjach W. Wiśniewskiego (1991m) i K. Krajewskiego (1998) oraz informacjach ustnych A. Ciszewskiego i W. Wilka (z 1975 r.) oraz K. Hancbacha (z 1978 r.). Wielki jej otwór stanowi komin wchodzący od dołu pod okap skalny. Jest on wylotem wysokiego na około 15 m i szerokiego na 1–2 m meandra. Meander ten ciągnie się w górę (wg Hancbacha ma również niewielkie odgałęzienie w dół). Po pokonaniu kilkudziesięciu metrów i dwóch progów docieramy do odcinka korytarza niegdyś wypełnionego całkowicie piaszczystym, słabo scementowanym namuliskiem. Stanowiło ono również strop na końcu korytarza. Namulisko to zostało usunięte, aż do znajdującego się 2 m wyżej skalnego sklepienia, następnie wykonano przekop w głąb meandra. Przekop ten, po kilkakrotnie wznawianych pracach, osiągnął długość około 20 m. Jaskinia (dalej zamulona) kontynuuje się w głąb masywu i ma charakter stromo wznoszącego się meandra.

Po przetrawersowaniu pod stropem meandra w kierunku otworu dotrzeć można do niewielkiego korytarzyka z lekkim przewiewem. Dalszy trawers nad wstępnym kominem jaskini (szeroko, ekspozycja zupełna) pozwala osiągnąć kilkumetrowy korytarzyk wyprowadzający do górnego otworu jaskini, położonego w ścianie, 40 m nad głównym otworem, już ponad charakterystycznym wielkim okapem.

Jaskinia rozwinięta jest w wapieniach urgonu jednostki Organów (fałd Czerwonych Wierchów, seria wierchowa). Osady wypełniające główny korytarz stanowi piaszczyste, słabo scementowane namulisko. Jego charakterystyczne, poziome warstwowanie opisuje Krajewski (1998). „Osad złożony jest z naprzemianległych warstewek. Białe warstewki są złożone z dość grubokrystalicznego piasku o miąższości do 10 cm. W ich obrębie obserwowano duże otoczaki gnejsów transportowanych jaskinią zapewne z okolic czapy krystalicznej. Ciemno brązowe warstewki o grubości do 1 cm zbudowane są z materiału ilastego. Taki rodzaj osadów może wskazywać, iż jest to rodzaj osadu /../ związanego z jakąś cyklicznością, być może roczną.” Wiśniewski (1991m) zwraca uwagę na znaczny stopień zwietrzenia otoczaków krystalicznych, „które w czasie wydobywania wręcz same rozsypują się”.

Jaskinia ma charakter statycznie ciepłej, w związku z czym główny jej ciąg pozbawiony jest przewiewu. Powoduje to słabą wymianę powietrza i związane z tym problemy podczas kopania na końcu korytarza. Przewiew istnieje tylko we wspomnianym korytarzyku pod stropem meandra w rejonie otworu.

Otwór Komina w Ratuszu zauważany był z pewnością od dawna. Wg Cywińskiego (1995) jako pierwszy dotarł do niego L. Nowiński (Klub Wysokogórski, Kraków) latem 1963 r. i po raz drugi latem 1965 r. (wówczas z J. Gasiunem). Brak danych o pierwszych próbach penetracji wnętrza, chociaż można przypuszczać, że nastąpiły one już podczas wymienionych wejść (poza próbami przejścia okapu ponad Kominem). Drogę dojścia i znany sobie fragment jaskini (meander bez górnej części komina) naszkicował K. Hancbach (Częstochowa) w grudniu 1978 r. Meander na odcinku do zamykającego go namuliska penetrowali w grudniu 1989 r. grotołazi krakowscy. Oni też podjęli w 1990 r. prace nad usuwaniem namuliska, odkopując 10 m korytarza. W czerwcu 1990 r. W.W. Wiśniewski po przetrawersowaniu pod stropem w kierunku otworu odkrył niewielki korytarzyk z przewiewem i zwrócił uwagę na możliwość istnienia drugiego otworu. Ciąg prowadzący do górnego otworu wyeksplorował K. Piksa w lipcu 1990 r. Następne próby podejmowali członkowie Akademickiego Klubu Grotołazów AGH Kraków prawdopodobnie około 1994 r., a następnie w 1997 r., przedłużając przekop do aktualnej długości (około 20 m).
Dokumentacji pomiarowej brak.

Szkic przekroju opracował K. Hancbach.

Kardaś, R.M. 1985f (dane historyczne, szkic dojścia); Kardaś, R.M. 1989 (szkic dojścia); Wiśniewski, W.W. 1991m (krótki opis, relacja z eksploracji w 1990 r.); Cywiński, W. 1995 (opis drogi dojścia, dane historyczne); Krajewski, M. 1998 (ogólny opis, relacja z późniejszej eksploracji); Jaskinie TPN 1999 (szkic przekroju i opis inwentarzowy).

Hancbach, K. 1978 (szkic drogi dojścia i przekroju jaskini).