Jaskinia znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Z Doliny Kościeliskiej podążamy czerwonym szlakiem na Ciemniak. Ze szlaku turystycznego z Chudej Przełęczy trawersujemy zboczem Twardego Upłazu w kierunku Doliny Mułowej, schodzimy do niej na morenę ograniczającą od północy Kocioł Mułowy, jej grzbietem osiągamy prawe orograficznie zbocze Doliny Mułowej. Stąd podchodzimy trawiastym stokiem w kierunku Machajówki i przekraczamy grań na stronę Doliny Litworowej. Z grani schodzimy skośnie w prawo w dół około 10 m, a następnie trawersujemy w prawo (w kierunku grani głównej) u podnóża niewielkich ścianek skalnych, i po około 30 m osiągamy pierwszy otwór Jaskini Koziej. Trawersując dalej jeszcze około 100 m na podobnym poziomie zauważymy kilka metrów powyżej podstawy ścianek charakterystyczny wystający głaz. Nieco poniżej niego znajduje się drugi otwór Jaskini Koziej, niewidoczny z dołu.

Pierwszy (górny) otwór znajduje się u podstawy kilkumetrowej wysokości ściany skalnej, tworzącej tu niewielką przewieszkę, jest ciasny, założony na poziomej szczelinie i ma wymiary około 0,3x0,8 m. Zaraz za otworem znajduje się niskie rozszerzenie nazwane Salką Śpiących Rycerzy, z której biorą początek dwa ciągi, biegnące w przeciwnych kierunkach. Pierwszy, prowadzący w lewo ku E, stanowi niską, szeroką na około 1–2 m szczelinę, kończącą się po kilkunastu metrach. Drugi, wiodący w prawo ku SW, stanowi bardzo ciasny meander uchodzący po kilku metrach do salki o wymiarach 2x5 m. Stąd dalej wiedzie niski i ciasny korytarzyk o trójkątnym przekroju, doprowadzający po 11 m do kaskady opadającej 2 m na okrągłe dno o średnicy około 2 m (Czarny Marmit). Dalej wąski, wysoki na około 2 m meander doprowadza po około 5 m do dość uciążliwego, pionowego zacisku (Zacisk Adama). Poniżej meander nieco się rozszerza, by po 10 m doprowadzić do kolejnej salki (4x5 m) o dnie zasłanym rumoszem i blokami skalnymi. Pomiędzy zaciskiem a salką w lewej orograficznie ścianie znajduje się wylot bardzo ciasnego meandra – jest to tzw. „obejście” Zacisku Adama, biorące swój początek pod stropem Czarnego Marmitu, na przedłużeniu głównego korytarza. Z salki bierze początek obszerna, 2-4 m szeroka, piarżysta pochylnia, utworzona pomiędzy dwoma równoległymi warstwami skały. Po 22 m pochylnia jest częściowo zablokowana dużymi głazami. Tu ciąg rozgałęzia się i pojawiają się trzy możliwości dalszej drogi.

Pierwszy wariant – w prawo ku NW poprzez spiętrzone głazy przechodzimy do obszernej (10x15 m) Sali ze Złotówką. Pod stropem, około 12 m powyżej zawaliskowego spągu sali znajdują się dwa kilkumetrowej długości korytarzyki, zablokowane głazami. W jednym z nich osiągnięto maksymalne przewyższenie jaskini wynoszące +13 m, w drugim –przewyższenie około +8 m. Natomiast przed salą, nad wejściem do niej widnieje wylot meandra – po kilku metrach wyprowadza on pod stropem Meandra Kruchych Polew.

Drugi wariant – z rozdroża na wprost wchodzimy do wysokiego na kilka metrów Meandra Kruchych Polew. Tu po 3 m długości trawersie nad otwierającą się w dół szczeliną schodzimy trzema prożkami (0,5; 1,0; 1,5 m), wykonujemy kolejny, 3 m długości trawers nad zwężającą się, ślepą szczeliną i powyżej progu 1,7 m osiągamy mały, trójkątny Mokry Przełaz – w miejscu tym obficie kapie woda. Meander, który przeszliśmy ma ściany pokryte grubymi, kruszącymi się, starymi polewami naciekowymi. Z Mokrego Przełazu stromo w dół biegnie korytarzyk, początkowo dość ciasny, podcięty 4-metrowym połogim progiem, sprowadzającym do Śnieżnej Salki (5x7 m). Jej strop stanowi ukośna, równa powierzchnia skalna, pokryta cienką warstwą suchego mleka wapiennego. Jednorazowo zaobserwowano tu zjawisko samoistnego odrywania się i opadania niby śniegu pojedynczych płatków tego mleka. Z salki stromo opadający korytarz długości około 12 m, o spągu pokrytym luźnym, obsypującym się piargiem, doprowadza nad krawędź Studni z Balkonem. Znad krawędzi studni w prawo ku SW odchodzi ciąg boczny, który po kilku metrach poprzez 1 i 5 m próg sprowadza do zakończonej zawaliskiem niewielkiej salki (2,5x5 m).

Krawędź Studni z Balkonem stanowi niepewne zawalisko, częściowo scementowane pokruszonymi polewami. Pierwszy, 5 m odcinek zjazdu prowadzi pomiędzy skałą a poklinowanymi blokami skalnymi, następny (około 22 m) prowadzi przez bardzo stromą pochylnię, wypadającą oknem nad skalną półką (Balkon), zawieszoną 14 m nad dnem dużej sali. Z półki bierze początek również druga, równoległa pochylnia, zakończona po kilkunastu metrach zawaliskiem.

Kolejny – trzeci wariant z rozdroża prowadzi w dół poprzez 3-metrowy próg z zaklinowanych want na dolne piętro Meandra Kruchych Polew. Z salki poniżej prożka poprzez zacisk wydostajemy się do tzw. Ciągów Marianerii. Rozpoczyna go okrągła salka o średnicy około 8 m. Z prawej strony wysypują się pokruszone polewy, po których spływa niewielki ciek wodny, prawdopodobnie tej samej z którą wcześniej mieliśmy kontakt w Mokrym Przełazie.

Z okrągłej salki poprzez 2 m prożek schodzimy do wysokiego lecz stosunkowo wąskiego korytarza – galerii, rozszerzającego się ku górze. Na pewnym odcinku górna część tworzy jakby niezależne piętro. Idąc dolnym, wąskim wariantem, mijamy kilka potężnych odpadłych polew naciekowych i docieramy do wyraźnego rozszerzenia – sali o wymiarach 10x6 m i wysokości dochodzącej do 10 m której spąg pokryty jest głazami skalnymi. Z sali ku SE opada stromo dość obszerny (zwłaszcza w górnej swej części) meander. Rozpoczyna go 6 m głębokości krucha kaskada, niżej za kilkumetrowym, dość wąskim odcinkiem z osypującym się rumoszem pokrywającym spąg, otwiera się kolejna, 6 m kaskada. Po jej prawej (or.) stronie pada obfity deszcz podziemny, dlatego też należy tu wykonać trawers półką i zjechać jej lewą stroną. Z dna kaskady prowadzi wysoka szczelina, o szerokości około 2–3 m u podstawy i spągu pokrytym rumoszem oraz głazami. Po kilku metrach zaklinowane wanty tworzą w szczelinie niski przełaz wyprowadzający nas bezpośrednio na dno (–68,0 m) Studni z Balkonem o wymiarach 14x8 m, do której (na wysokości 14 m nad dnem) doprowadził nas opisany wyżej drugi wariant.

W południowym krańcu dna studni bierze początek wąski meander, który po około 6 m wyprowadza nad skraj obszernej, stromo opadającej galerii – jest to Krucha Pochylnia. Początkowo spąg pokrywa suchy materiał ilasty z okruchami skalnymi, dalej, poniżej niewielkiego progu z zaklinowanej wanty – osypujący się piarg. W tym miejscu korytarz przy szerokości osiągającej 2–2,5 m przybiera formę wysokiego do kilkunastu metrów meandra.

Meander kończy okrągła salka stanowiąca dno kilkunastometrowej wysokości, okrągłego w przekroju komina o średnicy około 3–4 m. Dalszy ciąg prowadzi z salki wąskim, wysokim meandrem. Najwygodniej poruszać się jest jego dnem. Po około 12 m docieramy do niewielkiego rozszerzenia, skąd dalsza droga wiedzie w górę poprzez 4 m wysokości, nietrudny próg, wyprowadzający do niewielkiej salki (3x5 m). Po jej przeciwległej stronie otwiera się wiodąca w dół, wąska szczelina – po jej strawersowaniu dostajemy się do niewielkiej, dość kruchej salki. Stąd ku SE wiedzie krótki, ciasny ciąg, zakończony bardzo niebezpiecznym, wiszącym zawaliskiem – występuje tu okresowo silny przewiew. Ze względu na duże ryzyko eksploracja w tym miejscu została zaniechana.

Wracamy do salki. Schodząc zapieraczką szczeliną w dół (lub zjeżdżając 8 m) osiągamy ponownie dolne piętro meandra. Schodzimy zgodnie z płynącym ciekiem wodnym i po około 30 m stajemy nad 2,5 m progiem sprowadzającym do Salki na Rozdrożu (–121,5 m). Na odcinku pomiędzy zapieraczkowym zejściem na dno meandra a Salką na Rozdrożu istnieją górne, na ogół ciasne piętra meandra, znajdujące się najwyżej 20–25 m nad spągiem dolnego piętra, doprowadzające do niewielkiej wiszącej zawaliskowej Salki Pata.

Z Salki na Rozdrożu biorą początek 4 dalsze drogi.

Pierwsza – prosto w górę kruchą załupą, jakby nieco w tył, doprowadza nieprzyjemnym terenem w rejon Salki Pata.

Druga – w dół ku SE wiedzie niską, zapiarżoną pochylenką, która po około 5 m raptownie skręca w prawo, by poprzez ciasny przełaz wyprowadzić nad szeroką lecz niską, ładnie mytą pochylnię, długości około 15 m. Z jej dna ciasny, trójkątny przełaz doprowadza do dwu salek będących w rzeczywistości dnem dochodzącego tu z góry Czekoladowego Meandra. Płynąca tym ciągiem woda z rejonu Salki na Rozdrożu znika w ciasnej szczelinie biorącej swój początek w pierwszej salce (–140 m). W drugiej salce pojawia się niezależny ciek wody – prawdopodobnie z rejonu Kruchej Galerii. Salkę zmyka stożek drobnego piargu, wsypującego się tu z góry.

Trzecia – w górę, w południowej części Salki na Rozdrożu, 7,5 m wysokości progiem (V+) wydostajemy się do kontynuacji głównego meandra. Wprost w górę odchodzi ślepy ciasny kominek. Ku południowi po 3–4 m odchodzi w prawo niski korytarzyk doprowadzający zaraz do opadającego w dół ciasnego, wysokiego meandra. Doprowadza on po kilkunastu metrach do początku Kruchej Galerii.

Czwarta – z Salki na Rozdrożu ku SW odchodzi kilkumetrowej długości ciasny korytarzyk doprowadzający bezpośrednio pod Kruchą Studzienkę i dalej nad Czekoladowy Meander o ścianach pokrytych cienką warstwą czarno-brązowych polew, od których pochodzi jego nazwa. Czekoladowym Meandrem możemy zapieraczką zejść do salki na poziomie –140 m.

Wracamy do głównego meandra – prawie w tym miejscu, w którym się teraz znajdujemy, obrywa się 7-metrowej głębokości Krucha Studzienka, sprowadzająca do mytego, kilkumetrowej długości korytarzyka, obrywającego się 4-metrowym progiem do Czekoladowego Meandra. Trawersując nad studzienką – prożkiem sprowadzającym do Czekoladowego Meandra poprzez małe okienko wydostajemy się do Kruchej Galerii.

Tu początkowo wspinamy się po wantach kilka metrów w górę (krucho) by osiągnąć małą przełączkę, z której 3-metrowy prożek sprowadza do niewielkiej salki (4x2 m). Stąd poprzez kolejny 1,5 m prożek z silnym deszczem podziemnym przedostajemy się do kolejnej, podobnej salki (Mokra Salka).

Idąc z Mokrej Salki przystropową częścią meanderka wydostajemy się nad kolejny 3-metrowy prożek. Wyprowadza on do obszernego fragmentu Kruchej Galerii. Z lewej strony (or.) dochodzi ciąg tzw. Ślepego Meandra, poprzez który wiedzie droga w kierunku Drugiego Dna i drugiego otworu jaskini.

My posuwamy się galerią w dół początkowo ku SE, później ku E. Pokonujemy 3-metrowy próg utworzony z wielkiej zaklinowanej wanty i po około 30 m docieramy nad skraj Litej Dwudziestki, mającej 16 m głębokości. Studnia rozpoczyna się wciętym głęboko meandrem, w który wtrawersowujemy kilka metrów i z wysuniętego stanowiska rozpoczynamy zjazd. Zjeżdżając mijamy dwa boczne ciągi odchodzące ze studni.

Pierwszy rozpoczynają dwa okna, jedno nad drugim, wiodące ku SW. Górne kontynuuje się ku NW kilkumetrowym kominkiem, który przechodzi w system ciasnych meandrów podprowadzających z powrotem pod Kruchą Galerię. Dolne wiedzie do salki (3x3 m), z której ku S opada rozwinięty na pionowej szczelinie, 10 m długości korytarz, skręcający w lewo i po kolejnych około 6 m wyprowadzający nad 10 m kaskadę sprowadzającą do Kapliczki przy Salce Biwakowej.

Drugi – po około 8 m zjazdu Litą Dwudziestką osiągamy dno meandra, którym poruszając się ku N po około 8 m napotykamy wylot ciasnego, niskiego korytarzyka. Po blisko 12 m doprowadza on do poprzecznej, niskiej, zabłoconej szczeliny, zwężającej się na obu krańcach do kilkunastu centymetrów.

Zjeżdżając pochylnią będącą kontynuacją Litej Dwudziestki osiągamy obszerną (14x8 m) salę. W SE jej części znajduje się charakterystyczna wnęka zwana Kapliczką. Wschodnie odgałęzienie sali (będące przedsionkiem Ciasnego Meandra) pełniło funkcję salki biwakowej. Bierze tu początek Ciasny Meander o całkowitej długości wynoszącej około 60 m. Pierwszy odcinek jest wąski, o wysokości 4–2 m i dość kręty, należy go pokonywać początkowo pod stropem, później spągiem, środkowa część jest niska, ale nieco obszerniejsza, końcowa to znów klasyczny, bardzo ciasny meander, nieco szerszy u góry. Końcowy fragment meandra skręca ku S i obrywa się tzw. I Progiem Szaleńca. Jest to system dwóch bardzo stromych, niemal pionowych pochylni, biegnących równolegle nad sobą, o szerokości około 2 m i opadających około 10 m. Pochylnie wyprowadzają do prostopadłego meandra o przebiegu W–E.

Ku zachodowi meander jest początkowo wysoki i wąski, doprowadza z powrotem pod Salkę Biwakową, łącząc się z nią poprzez niezwykle niebezpieczne zawalisko, w które wejście znajduje się bezpośrednio poniżej wlotu do Ciasnego Meandra. Jest to tzw. Obejście Ciasnego Meandra.

Ładnie myty, lity meander biegnący ku E poprzez niewielkie, 1-metrowe prożki, po około 25 m doprowadza nad II Próg Szaleńca o głębokości około 6 m, a kilka metrów dalej nad III Próg Szaleńca, będący w istocie stromą pochylnią. Spod III Progu Szaleńca idąc dnem meandra osiągamy zwężenie niemożliwe do przejścia – właściwa droga wiedzie kilka metrów wyżej, pod stropem. Zapieraczką dochodzimy nad 9-metrowyą studzienkę sprowadzającą do niewielkiej salki. Tu meander znacznie stromieje i poprzez kolejną kaskadę 13 m głębokości i kolejne niewielkie prożki (3,5 m; 2,0 m; 1,5 m; 1,2 m) doprowadza nad krawędź 26 m głębokiej studni, nad którą znajduje się ślepo zakończona, biegnąca w górę, stroma pochylnia około 10 m długości.

Z dna tej studni bierze początek kolejna, obszerna Wielka Studnia o głębokości 53 m.

Jej przekrój w górnej części osiąga wymiary 6x10 m, ku dołowi studnia nieco się zwęża, przybierając charakter wielkiej, pionowej szczeliny. Z dna Wielkiej Studni bierze początek 26 m głębokości Ślepa Studnia oraz system Ciasnych Szczelin o generalnym przebiegu 65^o-245^o.

Pierwsza z Ciasnych Szczelin, o głębokości 9 m, sprowadza nad kolejną, z lokalnym przewężeniem na głębokości 8 m. Wejścia do drugiej i trzeciej są bardzo ciasne. Dno trzeciej szczeliny znajduje się na poziomie -359,5 m. Przy dnie dalsze przejście jest niemożliwe – należy wspiąć się kilka metrów na zaklinowane wanty, z których poprzez ciasny przełaz można wydostać się nad kolejną, 20 m głębokości studnię, sprowadzającą na dno jaskini na głębokości -376 m.

Z zaklinowanych want nad ostatnią studnią można jeszcze przedostać się wąskimi, wysokimi szczelinami kilkadziesiąt metrów w kierunku WSW lecz dalszą drogę zamykają zwężenia niemożliwe do przejścia.

Wracamy do Wielkiej Studni. Około 10 m poniżej jej krawędzi, po lewej (or.) stronie, widnieje duże okno. Wiedzie ono do ciągu, prowadzącego do Błędnego Meandra. Z okna biegnie ku górze obszerny komin o znacznych trudnościach wspinaczkowych. Po 10 m osiąga się platformę zbudowaną z olbrzymich, zaklinowanych want. Kolejny odcinek to dwa równoległe biegnące, obszerne kominy (droga wspinaczkowa wiodła prawym, węższym) – łączące się po 25 m w szczelinie. Jest to Dwoisty Komin. Kilka metrów dalej znajduje się kolejna, 19-metrowej wysokości Kaskada Trzeciego Spita, o charakterze prawie pionowej, mytej rynny. Kaskada-komin kontynuuje się krętym i dość ciasnym meandrem. Po kilkunastu metrach zwiększa on znacznie swą wysokość, tworząc górne piętro –Wiszący Meander, którym można obejść znajdujące się w dolnym piętrze dwie trudne (5 m i 6,5 m wysokości) kaskady.

Powyżej II kaskady meander staje się bardzo ciasny i poruszanie się w nim jest bardzo uciążliwe. Po około 50 m rozdwaja się, jednakże oba odgałęzienia po około 10-15 m zwężają się, uniemożliwiając dalszą drogę.

Wracamy ponownie do Wielkiej Studni. Około 10 m ponad dnem studni, w zachodniej ścianie znajduje się kolejne, niewielkie, ciasne okienko, za którym ku górze kontynuuje się 20 m wysokości Ciasny Komin, zakończony zwężeniem nie do przejścia.

Wracamy do Kruchej Galerii, do miejsca gdzie odchodzi wcześniej wzmiankowany Ślepy Meander. Poprzez zaklinowane w meandrze wanty wydostajemy się nad dolną krawędź kaskady. Wykonujemy trawers szeroką zapieraczką nad 3,5-metrowej głębokości kaskadą i osiągamy wylot dość ciasnego meandra, którym posuwamy się około 6 m do miejsca, w którym skręca w prawo. Tu pojawia się woda, a sam meander przybiera charakter wąskiej, ukośnej szczeliny z wymytymi w spągu krętymi rynienkami z wodą. Szczelina o długości około 20 m jest bardzo uciążliwa w pokonywaniu. Kontynuuje się ona dwoma wariantami – dolny kończy się po około 15 m, natomiast lewy, górny poprzez zwężenie „S” (Z1) doprowadza do trójkątnego, niskiego korytarzyka wyprowadzającego po 8 m do skomplikowanego systemu salko-pochylni, które po kolejnych około 15 m doprowadzają do obszernej sali (Cichy Kącik) – będącej zakończeniem obszernego ciągu sprowadzającego z rejonu drugiego otworu.

    Z Cichego Kącika ku E wiedzie początkowo dość obszerny korytarz, który jednakże po około 10 m przechodzi w niski i ciasny przełaz pomiędzy stropem a rumoszem skalnym. Za przełazem bierze początek niezbyt obszerny meander, który po około 50 m doprowadza do kolejnego przełazu, tym razem pod dużą, niezbyt pewnie zastabilizowaną wantą. Dalej 2,5 m głębokości próg sprowadza poprzez duże, poklinowane wanty do kontynuacji meandra. Ten niebawem obrywa się 6-metrowej głębokości przewieszoną kaskadą. Z jej dna bierze początek bardzo skomplikowanej budowy Piętrowy Meander, wysoki do 10 m, z przepięknymi formami wymyć i licznymi półkami erozyjnymi. Meandrem tym należy się poruszać generalnie wyższymi piętrami, gdyż dolne są zwykle zbyt ciasne.

    Po około 12 m po lewej (or.) stronie odchodzi tzw. Ciąg za „Wielką Wodą”. Jest to początkowo niezbyt obszerny meander, po około 16 m doprowadzający pod 3 m wysokości kaskadę. Po kolejnych około 15 m osiągamy następną, 9 m wysokości kaskadę (IV), powyżej której meander staje się już dość ciasny i poprzez kolejno po sobie następujące kaskadki 2,0 m, 1,5 m i 1,0 m doprowadza do bardzo niskiego korytarzyka wypełnionego na swych końcach namuliskiem.

    Wracamy do Piętrowego Meandra. Klucząc w zakamarkach meandra po około 20 m osiągamy kolejne rozdroże: w prawo odchodzi ciąg dwu pięknie mytych salek o 3-4-metrowej średnicy, będących dnem niewielkich kaskad (Boczne Kaskady).

    Wracamy do rozdroża w Piętrowym Meandrze. Po przeciwległej stronie pod stropem widnieje niewielkie okienko-zacisk, za którym korytarz rozszerza się, ale pozostaje dość niski. Po paru metrach przechodzi w okrągłą salkę (średnicy około 3 m), z której ciasny meanderek poprzez kolejny zacisk doprowadza nad skraj 2,5 m studzienki, dalej korytarz jest nieco obszerniejszy lecz po kilku metrach przechodzi w niedostępną szczelinę.

    Ponownie wracamy do Piętrowego Meandra. Po kolejnych kilku metrach na wprost docieramy nad 5-metrową, przewieszoną kaskadę. Obchodzimy ją trawersem z lewej strony. Pod stropem po lewej stronie meandra widnieje wejście do tzw. Heliktytowego Meandra. Początkowo jest on szeroki na około 2 m lecz niski, po około 10 m rozdwaja się na dwie równoległe gałęzie, które po kolejnych 10 m się ponownie łączą. Występują tu pięknie wykształcone boczne półki erozyjne. Dalej półki zanikają, a meander staje się wąski przy wysokości około 4 m. Poprzez 3 m kaskadę, lokalne zwężenie i kilka ostrych zakrętów, meander doprowadza do salki o wymiarach 4x5 m. Z salki obrywa się 4 m kaskada. Trawersując nad nią osiągamy górne piętro meandra, które jednak po kilkunastu metrach się kończy. Poniżej kaskady meander staje się niezwykle ciasny, choć początkowo dość wysoki (około 3-4 m), po kilku metrach obniża się do około 50-60 cm i wykonuje skręt w lewo o 180<span >°, tworząc niezwykle ciasny, trudny do przejścia zacisk Łamignat. Kilka następnych metrów meandra jest również ciasne i kręte, poniżej 1 m kaskadki znajduje się kolejny, już nietrudny zacisk. Za nim szczelina na wprost zwęża się i widać za nią szerszą przestrzeń, nie można jednak tamtędy przejść. Przed zwężeniem w lewo odchodzi odnoga meandra doprowadzająca niebawem nad skraj 8 m głębokości Studni z Echem. Dno tej idealnie okrągłej studni o średnicy około 5-6 m pokryte jest rumoszem.

    Z dna studni opadający w dół korytarz doprowadza po około 6 m do Sali pod Wantą, średnicy około 5 m i wysokości kilkunastu metrów. Nad spągiem wisi tu zaklinowany, potężny blok skalny. Wyższe piętro korytarza pomiędzy Salą pod Wantą a Studnią z Echem wyprowadza w oknach w ścianach obu tych formacji.

    Z Sali pod Wantą bardzo wąskim, wysokim meandrem wydostajemy się nad kolejną 7 m studzienkę, z dna której krótki korytarzyk wyprowadza 1,5 m ponad dnem tzw. I Studni w głównym ciągu wiodącym do Drugiego Dna.

    Wracamy do Piętrowego Meandra – z miejsca gdzie go ostatnio opuściliśmy schodzimy skośnie trawersem, jakby w tył, na owalne (4x3 m) dno kaskady. Stąd z biegiem wody schodzimy łagodnie opadającym korytem kilka metrów i wytrawersowujemy nieco w przód, gdyż wprost w dół jest zbyt ciasno. Teraz zapieraczką schodzimy około 4,5 m na dno kolejnej kaskady. Niebawem meander głęboko wcina się w spąg, my jednak trawersujemy, zachowując stały poziom, by po kilkunastu metrach stanąć nad około 5-metrową studzienką. Ją też przetrawersowujemy i osiągamy wylot wysokiej, zwężającej się ku dołowi szczeliny. Zapieraczką pod jej stropem przemieszczamy się około 20 m, by osiągnąć początek Niskiej Galeryjki o długości około 40 m. Stanowi ją poziome, niskie rozmycie pod stropem meandra, o szerokości dochodzącej do 4 m i wciętym w spągu wąskim i krętym, niedostępnym meandrem.

    Niska Galeryjka doprowadza nad skraj 11 m głębokości i Studni. Na wysokości wylotu Niskiej Galeryjki do studni, po przeciwległej jej stronie widać niewielkie okno, za którym znajduje się bardzo ciasny korytarzyk łączący się z górną częścią studzienki P7 w ciągu z Heliktytowego Meandra.

    Z dna i Studni kilkumetrowy korytarzyk doprowadza nad II Studnię 8 m głębokości, a nieomal w dnie tej otwiera się kolejna, okrągła, o średnicy dochodzącej do 7 m, III Studnia, głębokości 22 m. Ponad II i III Studnią istnieją systemy kominów nie do końca wyeksplorowane.

    11 m nad dnem II Studni w jej E ścianie widnieje okno. Bierze tu początek stromo opadający korytarz-pochylnia, rozpoczynający się 4-metrowym progiem i podcięty kolejnym 3,5-metrowym progiem. Z dna ku W wiedzie krótka, ciasna rura, natomiast około 3 m nad dnem widnieje wylot ciasnego meanderka, który po około 20 m kończy się zwężeniem – za nim znajduje się jeszcze około 20 m meanderka.

    Wracamy na dno III Studni. Stąd 8-metrowy zjazd sprowadza na dno wysokiej szczeliny, która po około 20 m wyprowadza nad dwie kaskady 7 m i 9 m głębokości. Spod kaskad kilkumetrowej długości, wysoki korytarz doprowadza do zawaliska ze sporych rozmiarów bloków skalnych. Po przejściu zawaliska stajemy nad krawędzią 16 m głębokości, stromej, szczelinowej pochylni z poklinowanymi blokami skalnymi. Poniżej niezbyt obszerny meander doprowadza po około 25 m do ciasnej szczeliny, w której znika woda. Jest to Drugie Dno leżące na poziomie -263,0 m.

    Wracamy do Sali Cichy Kącik. Stąd ku N biegnie bardzo obszerny, wznoszący się ku powierzchni Wielki Korytarz. Pierwszy odcinek Wielkiego Korytarza o długości około 75 m ma charakter meandra wysokiego do 15-20 m, u góry ciasnego, przy spągu osiągającego szerokość do 3-4 metrów.

    Po 75 m korytarz tworzy rodzaj sali o wymiarach 8x8 m, z gwiaździście rozchodzącymi się korytarzami. Główny ciąg, mający teraz charakter starej, częściowo zawalonej głazami, obszernej galerii, kontynuuje się jeszcze około 65 m, przy średniej szerokości około 5-6 m i wysokości do 10 m, by przejść w niską, szeroką na około 8 m szczelinę, wypełnioną po kilku metrach po strop gruzem skalnym (-25,6 m). Miejsce to leży bardzo blisko powierzchni, o czym świadczy naniesiony przez wodę humus.

    Wracamy do sali z gwiaździście rozchodzącymi się korytarzami. Najwyżej położony (ponad 3-metrowym progiem) wylot korytarza prowadzi do ciasnego meandra, kończącego się po kilkunastu metrach. Drugi korytarz, przypominający tunel metra, doprowadza po 8 m do Bocznego Korytarza. W lewo ku górze korytarz przecina 3 m wysokości próg, za którym po około 4 m jest całkowicie zablokowany skalnym blokiem.

Korytarz biegnący w prawo w dół po około 20 m przechodzi w niski i ciasny przełaz. Za nim znajduje się rozległa salka o zawaliskowym charakterze. Ku E opada 3-metrowym progiem sprowadzającym na jej niższy poziom, który w dół zablokowany jest rumoszem. Północne ściany salki są niezwykle kruche, tworzą układankę luźnych bloków. Tu też ponad 3-metrowym progiem istnieje ciasny przełaz wiodący w kierunku drugiego otworu jaskini.

    Zaraz za przełazem korytarz osiąga w przekroju wymiary 4x5 m i kontynuuje się ku N przez około 50 m. Po 40 m w lewo odchodzi boczny korytarz tworzący gałąź równoległą do głównego korytarza, która po około 40 m łączy się z nim ponownie. Po około 10 m rozszerza się w niewielką, boczną salkę, z której wznoszą się 10 m wysokości myte kaskadki. Po kolejnych około 15 m boczna gałąź łączy się z głównym korytarzem odchodzącym w prawo ciasnym meanderkiem.

    Główny korytarz kontynuuje się niezbyt obszernym meandrem, wyprowadzającym po około 15 m na dnie kaskady-komina o wysokości około 8 m. W oknie kaskady, na wysokości około 4,5 m nad dnem w kierunku NE, znajduje się wejście do kilkunastometrowej długości korytarzyka, kończącego się ciasną szczeliną.

    Z dna kaskady w kierunku WSW poprzez 4 m wysokości próg dostajemy się do korytarza-meandra doprowadzającego po 10 metrach do niskiej salki (4x3 m), z której poprzez mokry przełaz dochodzimy do rozgałęzienia korytarza. Do wcześniej wspomnianej salki można także dojść opisanym poprzednio równoległym korytarzem, który łączy się z salką pomiędzy wantami zalegającymi jej spąg. W kierunku SSW wznoszący się korytarz doprowadza do salki, z której dalsza droga zablokowana jest osadami wyraźnie powierzchniowego pochodzenia. W kierunku NE opadający korytarz doprowadza niebawem do kolejnej, rozwiniętej w górę kaskady, o wysokości około 5 m. Ponad nią stromy i bardzo ciasny korytarzyk po około 8 m wyprowadza na powierzchnię drugim otworem jaskini. Otwór jest mały, o wymiarach 0,8x0,5 m i znajduje się w kępie trawy, porastającej połogie tutaj skałki. Względem pierwszego otworu jaskini znajduje się około 2,8 m niżej.

    Jaskinia powstała w wapieniach triasu środkowego serii wierchowej fałdu Czerwonych Wierchów. Formowała się w plejstocenie, jako droga podziemnego odpływu wód lodowcowych, a jej korytarze są wyraźnie uwarunkowane tektonicznie.

Występują w niej osady klastyczne, chemiczne i organogeniczne.

Osady klastyczne występują powszechnie w całej jaskini. Głównie są to osady gruboklastyczne pochodzenia autochtonicznego, będące w przeważającej mierze gruzem skalnym bez śladów transportu; szczególne jego nagromadzenie występuje na odcinku Sala ze Złotówką – Sala Biwakowa oraz w ciągu Sala Cichy Kącik – Wielki Korytarz – drugi otwór. W ciągu Sala Cichy Kącik – Drugie Dno powszechnie występują osady allochtoniczne, składające się głównie z dobrze obtoczonych żwirów skał krystalicznych i piasków kwarcowych, pochodzących najprawdopodobniej z czapek krystalicznych Czerwonych Wierchów. W rejonie Meandra Kruchych Polew i Ciągu Marianerii powszechnie występują większe fragmenty i gruz polew naciekowych, odpadłych zapewne w trakcie młodych ruchów tektonicznych. W jaskini znajdują się również stosunkowo młode zawaliska występujące głównie w trzech rejonach – są to górne części meandra w okolicy Salki Pata i Kruchej Galerii, okolice Bocznego Korytarza oraz Drugiego Dna (największe – wyglądające na wiekowo najstarsze).

    Szatę naciekową jaskini stanowią różnorodne nacieki – głównie twarde – w postaci polew, draperii i stalagmitów występujących w rejonach: Meander Kruchych Polew – Śnieżna Salka – Ciągi Marianerii i Czekoladowy Meander – Krucha Galeria oraz w formie nietypowych form zbliżonych do stalaktytów, występujących w Niskiej Galeryjce, a także polew i draperii w górnych fragmentach studni rejonu Drugiego Dna oraz pojedyncze egzemplarze nacieków heliktytowych spotykanych w Galerii Heliktytowej. Znane są także nacieki cementacyjne-mułowe występujące w pobliżu Drugiego Dna.

    Osady organogeniczne występują w znikomej ilości i stanowią je szczątki kostne nietoperzy i małych gryzoni, zaobserwowane w kilku miejscach na odcinku od otworów jaskini aż do poziomu około -140 m oraz niewielkie ilości guana nietoperzy – również w podobnym rejonie jaskini.

     Światło dzienne sięga jedynie do Salki Śpiących Rycerzy, czyli zaledwie kilka metrów w głąb jaskini od i otworu i do dna 5-metrowej kaskady w przypadku II otworu jaskini.

    Mikroklimat jaskini charakteryzuje się dwoma strefami – statyczną i dynamiczną. Zasięg strefy mikroklimatu dynamicznego jest prawdopodobnie znaczny i związany jest z intensywnymi przepływami powietrza na odcinku pomiędzy otworami oraz zapewne istniejącymi, dotąd nie zlokalizowanymi połączeniami z powierzchnią gdzieś na odcinku Krucha Galeria – Salka na Rozdrożu – górne partie meandra wiodącego w kierunku Studni z Balkonem. Pozostałą część jaskini charakteryzują cechy mikroklimatu statycznego.

    Woda w jaskini występuje w postaci wykropleń z kondensacji pary wodnej w rejonach przyotworowych, sporadycznych wystąpień deszczu podziemnego, niewielkich kałuż wodnych (z reguły w dnie kaskad lub w niewielkich marmitach) oraz kilku niezależnych, stałych cieków wodnych. Największy z nich to ciek pojawiający się w rejonie Mokrego Przełazu, biegnący przez Partie Marianerii – Salkę na Rozdrożu i ginący w szczelinie poniżej Czekoladowego Meandra (-140 m). Kolejny ciek pojawia się w Wielkim Korytarzu i dalej biegnie w kierunku Mokrej Salki w Kruchej Galerii i wraz z ciekiem spadającym ze stropu Mokrej Salki, ginie także w szczelinie na poziomie -140 m. Ostatni istotny ciek pojawia się w Ciągu za „Wielką Wodą” i poprzez Piętrowy Meander zmierza w kierunku Drugiego Dna, gdzie ginie i być może pojawia się w Ślepej Studni skąd spływa do dna jaskini -376 m. Ich wydajność jest ściśle uzależniona od warunków atmosferycznych na powierzchni i zapewne od intensywności topnienia śniegu wiosną (obserwacje wiosenne nie były prowadzone) i wynoszą od ilości minimalnych do kilkunastu litrów na sekundę.

    Flora przyotworowa nie była obserwowana.

    W jaskini zaobserwowano występowanie pojedynczych egzemplarzy nietoperzy z gatunku nocek wąsatek – Myotis mystacinus/brandtii, muchówek – Diptera, skoczogonków – Collembola, oraz motyli – Triphosa dubitata.

Badania geologiczne (m. in. tektoniczne i stratygraficzne) przeprowadzili w 1986 r. J. Grodzicki i R. M. Kardaś (1989). O genezie i ewolucji jaskini wypowiadali się Głazek i Grodzicki (1996). 24 maja 1986 r. wykonano barwienie, które wykazało, że woda ginąca w szczelinie na dnie Ślepej Studni wypływa w Lodowym Źródle (Wiśniewski 1992a).
Uwagi o genezie podali M. Gradziński i in. (2009), a obserwacje hydrogeologiczne w kontekście badania systemu wywierzyskowego zamieścił Barczyk (2008).
O genezie jaskini pisał J. Szczygieł (2013c, 2015b), który przedstawił także przekroje geologiczne przez masyw Czerwonych Wierchów obejmujące jego najważniejsze jaskinie (2015b). Omówił też procesy neotektoniczne w Tatrach (Szczygieł J. 2015a).
Bardziej szczegółowe badania związane z osadami, mikroklimatem, florą i fauną nie były prowadzone.

Jaskinia Kozia jest jedyną z większych tatrzańskich jaskiń w całości wyeksplorowaną przez grotołazów z jednego ośrodka (z Krakowskiego Klubu Taternictwa Jaskiniowego).
Jej główny otwór musiał być znany już dawno, gdyż znajduje się w łatwo dostępnym terenie i jest doskonale widoczny z daleka. Otwór i wstępną, niewielką część jaskini (kilka-kilkanaście m długości) poznano w 1964 r. (?) w trakcie powierzchniowych poszukiwań otworów jaskiń prowadzonych na terenie Koziego Grzbietu przez grupę grotołazów wrocławskich kierowanych przez Jerzego Masełkę (?). Jest możliwe, że w 1966 r. jaskinię tę uwzględnił w swojej pracy „Geneza i wiek klastycznych osadów jaskiń tatrzańskich” Zbigniew Wójcik i zamieścił pod nazwą „Szczelina w Kozim Grzbiecie” (określając jej długość na 15 m). W 1976 r. Jaskinia Kozia została uwzględniona (jako pozycja 200) pod powyższą nazwą w zestawieniu „Spis jaskiń zaznaczonych na mapie krasowo-speleologicznej Tatrzańskiego Parku Narodowego” oraz zlokalizowana na mapie, która drukiem ukazała się w „Atlasie Tatrzańskiego Parku Narodowego” (Gradziński i in. 1985a,b,Wiśniewski 1988d).
Latem 1983 r. (25 czerwca lub 23 lipca) na jej otwór natrafili A. Ciszewski i E. Wójcik. Zwiedzili wtedy wstępną niewielką salkę, znaną już wcześniej.
Od lipca 1985 r. w historii jej poznawania można wyróżnić dwa okresy intensywnej eksploracji (lato-jesień 1985 r. i czerwiec 1988 r.) i cztery okresy eksploracji sporadycznej (lato 1986 r., lato 1987 r., czerwiec-październik 1989 r. i sierpień 1996 r.-czerwiec 1997 r.).
Pierwszy okres intensywnej penetracji trwał niecałe 3,5 miesiąca – od rozpoczęcia eksploracji (24 lipca 1985 r.) do początku listopada 1985 r. – i przyniósł poznanie całego głównego ciągu jaskini (o długości około 800 m), aż do jej obecnego dna (-376 m) i korytarzy o łącznej długości ponad 1 km.
Drugi okres penetracji, był już mniej owocny. Trwał niecałe trzy 3 miesiące – od maja 1986 r. do lipca 1986 r. i przyniósł niewielkie odkrycia w bocznych ciągach o łącznej długości ponad 0,4 km oraz powiększenie znanej deniwelacji (3/4 maja 1986 r.) do wciąż aktualnych 389 m (-376 m,+13 m).
Trzeci okres eksploracji (sporadycznej) jaskini trwał od czerwca 1987 r. do września 1987 r. i przyniósł odkrycie ponad 150 m korytarzy. Znana długości jaskini przekroczyła wówczas około 1,7 km długości.
Drugi okres intensywnej eksploracji, trwał niecały miesiąc (czerwiec 1988 r.) i przyniósł odkrycie Nowych Partii (Partii II Dna), niezależnego ciągu o deniwelacji 238 metrów (rozciągającego się od -25 m do -263 m przy długości głównego ciągu około 570 m), a sprowadzającego do II Dna jaskini (-263 m). W partiach tych odkryto wówczas około 1 km korytarzy, co dało jaskini długość rzędu 2,7 km (wówczas podawano, że ma 3 km długości).
W ciągu następnego roku miały miejsce 3 okresy incydentalnej penetracji jaskini (w październiku 1988 r., czerwcu 1989 r. i od sierpnia do września 1989 r.), które przyniosły odkrycie łącznie około 300 m korytarzy. Długość jaskini osiągnęła wtedy około 3 km i nie uległa zmianie przez niemal 7 następnych lat (podawano wówczas, że ma 3,3 km długości).
W ostatnim okresie eksploracji, od sierpnia 1996 r. do maja 1997 r. (kiedy to 17 maja 1997 r. odsłonięto II otwór) i w październiku 1998 r., odkryto nowe partie o łącznej długości około 250 m, co powiększyło długość jaskini do około 3300 m (podawano już, że jaskinia ma długość 3520 m). W połowie listopada 1998 r. Jaskinia Kozia plasowała się na 5 pozycji pod względem głębokości w polskich Tatrach, a na 10 pod względem długości.
Łącznie w eksploracji jaskini (do listopada 1998 r.) uczestniczyły 43 osoby. Największy udział w odkryciach mieli kolejno (układ wg ilości i wielkości odkryć): Krzysztof Kubaty, Stanisław Kotarba, Marek Filipczyk, Mariusz Zahel oraz (już nieco mniejszy, kolejno) Jacek Wójcicki, Piotr Pryczek, Marek Mżyk i Zbigniew Kowalczyk. W latach 1985-1987 sumarycznie największych odkryć dokonał M. Zahel, zaś w latach 1988-1989 – K. Kubaty.
Pierwszy etap eksploracji jaskini miał miejsce w czasie letniego obozu Krakowskiego Klubu Taternictwa Jaskiniowego w lipcu 1985 r. i doprowadził do osiągnięcia w jaskini głębokości -122 m.
24 lipca 1985 r. M. Mżyk i M. Zahel odsłonili kilkunastometrowej długości boczny korytarzyk z lodem (być może też znany już wcześniej).
26 lipca 1985 r. M. Zahel i T. Drechsler po pokonaniu w głównym ciągu wstępnych zacisków przedostali się w głąb jaskini i odkryli około 120 m korytarza, aż do Sali ze Złotówką i do Mokrego Przełazu (do głębokości około -30 m). Jaskinia została wtedy nazwana „Jaskinią Novą”.
27 lipca 1985 r. M. Dylski, K. Kubaty, M. Mżyk, P. Pryczek doszli nad Studnię z Balkonem (na głębokość około -40 m) odkrywając około 40 m korytarzy.
28 lipca 1985 r. M. Zahel i K. Kubaty po pokonaniu 32 metrowej Studni z Balkonem oraz Kruchej Pochylni dotarli (M. Zahel) do Salki na Rozdrożu (do głębokości -122 m), odkrywając około 200 m korytarzy i pogłębiając jaskinię o około 80 m. Jaskinia Kozia znalazła się wtedy na 14 miejscu najgłębszych jaskiń Tatr.
17/18 sierpnia 1985 r. eksplorację prowadzili M. Jędrys, M. Mżyk, G. Śleziak, W. Uhl, M. Zahel. M. Mżyk i M. Zahel po pokonaniu w Salce na Rozdrożu 6 metrowego progu (V+) odkryli 7 metrową Kruchą Studzienkę i Czekoladowy Meander do dna (-140 m), który wcześniej osiągnięto wprost z Salki na Rozdrożu. Następnie odkryto wejście do Kruchej Galerii, za którą, po pokonaniu 16-metrowej studni (Lita Dwudziestka), wyeksplorowano ciąg aż do Ciasnego Meandra, do głębokości około -160 m (dało to jaskini wówczas 10 pozycję w Tatrach). Łącznie odkryto wówczas około 210 m korytarzy.
24 sierpnia 1985 r. P. Dziadzio, M. Jędrys, Z. Kowalczyk, G. Śleziak pokonali wstępne 20 m Ciasnego Meandra i w rejonie Kruchej Galerii dokonali niewielkich odkryć (łącznie około 40 m).
8/9 września 1985 r. S. Kotarba, Z. Kowalczyk, J. Matysiak odkryli około 30 m w rejonie Kruchej Galerii (początek „Ślepego” Meanderka) i około 10 m nad Salką na Rozdrożu. Powstała wówczas opinia „o beznadziejności dalszej eksploracji, a więc o skończeniu się” jaskini (Kotarba 1988).
22/23 września 1985 r. A. Chorabik, A. Madej, nie znający opinii poprzedników o problemie, pokonali Ciasny Meander, za którym A. Madej zszedł klasycznie trzy Progi Szaleńca (10 m; 6,5 m i 6,5 m, o trudności IV-V+) i doszedł do zwężenia w meandrze na głębokości około -210 m (co wysunęło jaskinię na 8 miejsce w Polsce). Odkryto łącznie około 120 m korytarzy, a jaskinia została wówczas przemianowana – od położenia w Kozim Grzbiecie – na Kozią.
28/29 września 1985 r. S. Kotarba, Z. Kowalczyk, P. Pryczek i A. Sadowska za Progami Szaleńca obeszli zwężenie w meandrze za którym pokonali dwie studzienki (9 m i 13 m) i następnie zjechali – z braku lin – tylko około 15 m w 26 metrowej głębokości studni (P26), pogłębiając jaskinię o około 50 m. Dotarli do głębokości około -260 m. Odkryto wtedy około 70 m korytarzy.
3/4 października 1985 r. Z. Kowalczyk, K. Lasoń, A. Madej, M. Orłowska pokonali do dna studnię P26, a następnie poprzez 53-metrowej głębokości Wielką Studnię i 26-metrowej głębokości Ślepą Studnię dotarli do głębokości -357 m, pogłębiając tym samym jaskinię o około 100 m, co ją wysunęło na 5 miejsce pod tym względem w Polsce. Odkryto wtedy około 100 m korytarzy.
5/6 października 1985 r. M. Jędrys, M. Mżyk, R. Pitak, W. Radecki poniżej Wielkiej Studni zjechali dwie pierwsze Ciasne Szczeliny i osiągnęli głębokość -348 m, odkrywając łącznie około 30 m.
10/11 października 1985 r. S. Kotarba, A. Sadowska pokonali trzecią Ciasną Szczelinę do zwężenia na głębokości -359 m. Odkryli łącznie około 15 m. Znana długość jaskini przekraczała już 1 km.
1/2 listopada 1985 r. zespół R. Hechsman, R. Pitak, H. Warchał, M. Zahel odkrył około 20 m i pogłębił jaskinię jeszcze o kilkanaście metrów, osiągając obecne dno jaskini położone na głębokości -376 m, co dało wtedy Koziej 4 pozycję wśród najgłębszych jaskiń Polski.
1-4 maja 1986 r. zorganizowano w jaskini (na głębokości około 160 m) pierwszy biwak eksploracyjny. Uczestniczyli w nim M. Zahel, R. Hechsman, M. Mżyk, R. Pitak, H. Warchał. Po wspinaczce (V+, A0) w kominie w Sali z Balkonem wyeksplorowano wtedy (R. Pitak, H. Warchał) Partie Marianerii (ciąg od dna Studni z Balkonem do okolic Sali ze Złotówką) o długości około 100 m. Zamykający je zacisk przeszedł następnie M. Mżyk.
3/4 maja 1986 r. S. Kotarba, Z. Kowalczyk wspięli się (10 m; V) do okna w Sali ze Złotówką, odkrywając dwa kilkumetrowe korytarzyki wznoszące się do +13 m (S. Kotarba) ponad poziom otworu, co zwiększyło deniwelację jaskini do 389 m. Dokonali niewielkich odkryć w rejonie biwaku i w Meandrze Kruchych Polew (łącznie poznano wówczas około 60 m).
7-9 maja 1986 r. W. Radecki rozpoczął trawersowanie do okna w Wielkiej Studni.
24 maja 1986 r. Z. Kowalczyk, H. Warchał w Ślepej Studni zabarwili ginącą w szczelinie wodę, która wypłynęła w Lodowym Źródle.
24/25 maja 1986 r. A. Ciszewski, E. Wójcik po dojściu do okna w Wielkiej Studni (A1), wspięli się 10 m (IV+) do podstawy Dwoistego Komina.
6-10 czerwca 1986 r. zorganizowano w jaskini drugi biwaki eksploracyjny (S. Kotarba, Z. Kowalczyk, P. Pryczek, R. Pitak) w czasie którego odkryto łącznie około 210 m korytarzy.
7/8 czerwca 1986 r. Z. Kowalczyk i R. Pitak wspięli się około 10 m (III+) nad Studnią P26, a następnie pokonali Dwoisty Komin (25 m; V+) i doszli do podstawy Kaskady Trzeciego Spita.
8 czerwca 1986 r. S. Kotarba i P. Pryczek wspięli się około 20 m (IV+, 3e) Kaskadą Trzeciego Spita (z boku poznali korytarzyk około 10 m długości).
9 czerwca 1986 r. Z. Kowalczyk i R. Pitak wyszli nad 20 metrową Kaskadę Trzeciego Spita i odkryli 20 m Wiszącego Meandra do podstawy następnej kaskady.
9/10 czerwca 1986 r. S. Kotarba i P. Pryczek trawersując pod stropem Wiszącego Meandra przeszli nad I i II kaskadą do niewielkiego jeziorka (zwanego wtedy Łabędzim Jeziorkiem), za którym poznali około 40 m Błędnego Meandra.
23/24 lipca 1986 R. Hechsman, M. Mżyk posunęli się w Błędnym Meandrze o dalsze około 30 metrów, dochodząc do poziomu -168 m, tj. około 110 m ponad poziom miejsca rozpoczęcia wspinaczki w tym ciągu.
18-21 czerwca 1987 r. odbył się w jaskini trzeci biwak eksploracyjny (S. Kotarba, J. Wójcicki; G. Kleszyński, P. Pryczek). Odkryto około 20 m nad biwakiem oraz obejście i Progu Szaleńca (około 20 m) i dolną część późniejszego Obejścia Ciasnego Meandra (około 25 m).
21 lipca 1987 r. K. Marek. M. Mżyk, G. Śleziak na biwakiem odkryli około 25 m.
24 lipca 1987 r. T. Drechsler, M. Mżyk, M. Zahel po 20 m wspinaczce nad Salką na Rozdrożu odkryli Salkę Pata (łącznie około 30 m)
22 września 1987 r. M. Augustyn, P. Pryczek odkryli przed Studnią z Balkonem boczny korytarz długości około 20 m i około 10 m pochylnię na Balkonie.
26-27 września 1987 r. A. Ciszewski, S. Kotarba, E. Wójcik na końcu Błędnego Meandra odkryli około 15 m korytarza.
15 czerwca 1988 r. P. Pryczek, M. Filipczyk, po przejściu zwężenia w „Ślepym” Meanderku (zwanym wcześniej też Niedokończonym Meanderkiem) doszli do Sali Cichy Kącik i początku Wielkiego Korytarza. Łącznie odkryli oni około 100 m.
16 czerwca 1988 r. K. Kubaty, M. Filipczyk, M. Szczepaniak wyeksplorowali do końca mający 140 m długości i 70 m deniwelacji Wielki Korytarz oraz Boczny Korytarz (łącznie około 150 m).
17 czerwca 1988 r. S. Kotarba, M. Filipczyk po odgruzowaniu przejścia w Cichej Sali odkryli około 80 m długości meander (do 6 m prożka). Łącznie poznano około 100 m.
18 czerwca 1988 r. K. Kubaty, M. Szczepaniak pokonali ten prożek i odkryli Piętrowy Meander oraz dolne piętro meandra biegnącego poniżej Niskiej Galeryjki (aż do około -175 m). Łącznie poznano wtedy około 150 m.
26 czerwca 1988 r. P. Dziadzio rozpoczął eksplorację Ciągu za Wielką Wodą (odkrył wtedy około 40 m). Tego samego dnia A. Ciszewski, J. Wójcicki i K. Kubaty pokonali Niską Galeryjkę i wyeksplorowali za nią cały główny ciąg, odkrywając około 250 m korytarzy, aż do II Dna leżącego na głębokości -263 m.
26/27 czerwca 1988 r. S. Kotarba, M. Filipczyk, odkryli wejście w Heliktytowy Meander i poznali tam około 60 m.
30 czerwca 1988 r. L. Jakubowski, G. Śleziak wyeksplorowali kontynuację Ciągu za Wielką Wodą (ok. 40 m), a M. Mżyk i M. Rachwał 30 m pochylnię koło Salki Biwakowej (Stare Partie).
3 lipca 1988 r. S. Kotarba, R. Rojek wspięli się do okien nad i Studnią (P11), gdzie dokonali niewielkich odkryć (około 25 m).
21/22 lipca 1988 r. K. Kubaty, J. Wójcicki odkryli około 10 m meanderka w rejonie zawaliska ponad II Dnem.
23/24 lipca 1988 r. K. Kubaty, J. Wójcicki w Partiach II Dna osiągnęli okno III studni (P22) i odkryli około 50 m korytarzy.
1/2 października 1988 r. S. Kotarba, M. Filipczyk, K. Kubaty odkryli nowe (około 30 m) dojście do Salki Pata.
14 października 1988 r. P. Dziadzio, B. Kołodziej, R. Marszałek eksplorowali okna nad Litą Dwudziestką.
15-18 października 1988 r. odbył się w jaskini IV biwak, tym razem w Sali Cichy Kącik, w którym uczestniczyli S. Kotarba, M. Filipczyk, K. Kubaty, M. Augustyn. W Heliktytowym Meandrze odkryto około 50 m (S. Kotarba, M. Filipczyk), a w Wielkim Korytarzu boczne odnogi o długości około 40 m (K. Kubaty, M. Filipczyk).
17/18 czerwca 1989 r. M. Filipczyk, S. Kotarba, J. Guja, J. Zielant po odgruzowaniu przejścia w Bocznym Korytarzu odkryli około 50 m.
24/25 czerwiec 1989 r. M. Filipczyk, S. Kotarba pokonali zacisk w Meandrze Heliktytowym i połączyli go z partiami za Niską Galeryjką (łącznie około 80 m).
17-20 sierpnia 1989 r. W. Pitak, J. Wójcicki przekopali zawalisko pod wejściem do Ciasnego Meandra i odkryli szczelinę po około 30 m zamkniętą zawaliskiem.
14-17 września 1989 r. W. Pitak, J. Wójcicki przeszli to zawalisko i doszli do zacisku, jak się później okazało, poznanego wcześniej (w czerwcu 1987 r.) od strony Progów Szaleńca.
21 października 1989 r. W. Pitak, J. Wójcicki przeszli przez ten zacisk otwierając Obejście Ciasnego Meandra.
24 sierpnia 1996 r. P. Krawczyk, J. Kućmierz na końcu Bocznego Korytarza pokonali szczelinę, za którą odkryli ciąg wznoszący się do poziomu -12 m.
12 października 1996 r. M. Czart, J. Kućmierz, J. Nowak, R. Suski, odkryli w tym ciągu boczne korytarze o długości kilkudziesięciu metrów, a na ich końcu odgruzowali niewielki korytarzyk, który później doprowadził do II otworu. Łącznie w tych partiach odkryto około 220 m. Długość jaskini wzrosła do niespełna 3300 m. (podawano wówczas, że jaskinia ma 3520 m).
23 listopada 1996 r. J. Kućmierz i B. Słobodzian rozpoczęli usuwanie humusu z rury znajdującej się w pobliżu przypuszczalnego, II otworu.
17 maja 1997 r. J. Nowak dokończył oczyszczanie wspomnianego korytarzyka na odcinku 2 m i odsłonił II otwór leżący 2,8 m poniżej otworu I.
20 czerwca 1997 r. A. Przeniosło odkryła około 10 m odnogę w Piętrowym Meandrze.
23 sierpnia 1997 r. S. Kotarba otworzył łatwe przejście wprost z Salki na Rozdrożu pod Kruchą Studzienkę.
10/11 października 1998 r. J. Nowak za oknem w Wielkiej Studni wyeksplorował Ciasny Komin o wysokości około 20 m (łącznie około 30 m).
26-27.09.1998 r. W Czesak, J. Kućmierz, J. Nowak i R. Suski badali okna w Wielkiej Studni.
10/11.11 1998 r. J. Kućmierz, J. Nowak odkryli Ciasny Komin za jednym z trzech okien (30 m nowego).
6-7.11.1998 r. J. Nowak, A. Przniosło i P. Migala wyeksplorowali około 20 metrów w meandrze w okolicy III Studni.
W listopadzie i grudniu 2002 r. J. Nowak, E. Wójcik, P. Nakoneczny, Z. Tabaczyński eksplorują nowy meander Tylko dla Karłów w rejonie Drugiego Dna – ma on 70 m długości (Nowak, 2002).
W 2003 r. J. Nowak z J. Ślusarczyk odkryli 155 m nowych ciągów w rejonie meandra Tylko dla Karłów, wykonali pomiary. Nowak (2003) zmieścił opis eksploracji, plan i przekrój Sali z Myszka i Pochyłego Komina oraz plan z 1999 r. Bocznych Kaskad w Piętrowym Meandrze.

Pierwszy plan jaskini został wykonany w 1985 r. i wtedy też opublikowano po raz pierwszy jej przekrój autorstwa S. Kotarby wg stanu z 21 listopada 1985 r. (Ciszewski 1986). Nowe Partie (Partie II Dna) dokumentowano wraz z prowadzeniem w nich eksploracji. Nowy przekrój jaskini (wg stanu z 28 października 1988 r.) opublikował S. Kotarba (1988). Dwa lata później został opublikowany szkic techniczny całości jaskini (Kotarba 1990a). Plan i przekrój partii odkrytych w 1996 r. zamieścił J. Kućmierz (1996).
W 1998 r. został uaktualniony i opublikowany (wg stanu na 31 grudnia 1997) przekrój jaskini (Kotarba 1998). Do 5 listopada 1998 r. skartowanych zostało 2624 m ciągów z około 3,3 km znanych w Jaskini Koziej. Łącznie w pracach pomiarowych, prowadzonych w latach 1985-1989 i 1996-1997, uczestniczyło 25 osób. Największy udział w dokumentowaniu miał S. Kotarba, który sporządził plany około 1,3 km korytarzy (tj. około 50% pomierzonej wielkości). P. Pryczek skartował około 290 m, a M. Jędrys około 210 m. Udział pozostałych osób w kartowaniu jaskini był już znacznie mniejszy.
Pomiary ciągów szkieletowych w większości przeprowadzono metodą ciągu azymutalno-taśmowego przy użyciu busoli Freiberga oraz taśmy parcianej.
Punkt „0” umieszczony został w i otworze jaskini i względem niego obliczono współrzędne pozostałych punktów. Na przekroju W-E jaskini podano wysokości progów (studni) tylko tam, gdzie istnieje potrzeba lub konieczność użycia liny. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).

Weryfikacja położenia jaskini w oparciu o mapę topograficzną Tatr publikowaną na portalu Głównego Geodety Kraju http://maps.geoportal.gov.pl wykazała, że według podanych przez autora opisu współrzędnych topograficznych otwór jaskini znajduje się na wysokości 1875 m n.p.m. Dotychczas podawana wysokość otworu była określona na 1850 m n.p.m. - w rzeczywistości poziomica 1850 przebiega około 25 metrów niżej i w żadnym punkcie nie przekracza Koziego Grzbietu powyżej Machajówki. Stosowna korekta wysokości n.p.m. dotyczy także 2 otworu jaskini. Jednocześnie  podawane dotychczas współrzędne topograficzne w układzie 1942 przesuwały otwór jaskini o około 150 na północ w stosunku do rzeczywistego położenia. Dane te zostały skorygowane w trakcie weryfikacji w 2013 r. (J. Grodzicki). J. Szczygieł wykonał zdjęcie otworu. 
Plan i przekrój opracował S. Kotarba (nie zawiera najnowszych odkryć).

Wójcik Z. 1966a (lokalizacja, z nazwą Szczelina w Kozim Grzbiecie); Borowiec W. i in. 1977 (dane morfometryczne z nazwą Szczelina w Kozim Grzbiecie); Borowiec W. i in. 1978 (dane morfometryczne jw.); Gradziński R. i in. 1985a (lokalizacja z nr 200, dane morfometryczne jw.); Ciszewski A. 1985 (błędna informacja o odkryciu jaskini w 1983 r., wiadomość o osiągnięciu głębokości -360 m); Kronika 1986b (informacje o odkryciach dokonanych w i okresie eksploracji: 27 lipca 1985 r.-2 listopada 1985 r.); Orłowski J. 1986 (zestawienie odkryć z okresu 27 lipca 1985 r.-2 listopada 1985 r.); Ciszewski A. 1986 (błędna wiadomość o odkryciu jaskini w 1983 r., krótka charakterystyka jaskini, przekrój jaskini S. Kotarby); Mżyk M. 1986 (relacja z eksploracji w lipcu 1985 r.); Kronika 1986d (informacje o odkryciach dokonanych w maju i czerwcu 1986 r., o obserwacjach geologicznych, o barwieniu wód); Pryczek P. 1986 (przebieg odkryć na drugim biwaku w czerwcu 1986 r.); Kardaś R. 1986h (błędne dane morfometryczne, przekrój jaskini wg S. Kotarby); Kronika 1987c (informacje o niewielkich odkryciach dokonanych w 1987 r.); Pryczek P. 1988 (relacja z biwaku 18-21 czerwiec 1987 r.); Kotarba S. 1988 (opis i przekrój jaskini, historia eksploracji); Wiśniewski W.W. 1988d (informacja o dawniejszej znajomości jaskini i uwzględnieniu jej w materiałach do Atlasu TPN); Kardaś R. 1988d (dane morfometryczne); Kronika KKTJ 1988/1989, 1989 (informacja o odkryciach dokonanych w 1989 r.); Wiśniewski W.W. 1989b (dane morfometryczne); Grodzicki J., Kardaś R.M. 1989 (obserwacje geologiczne); Kotarba S. 1990a (historia odkryć w 1989 r., charakterystyka problemów, szkic techniczny całości); Kotarba S. 1990 (zestawienie odkryć z okresu maj 1986-czerwiec 1989); Kronika KKTJ 1989/1990, 1990 (informacje o niewielkich odkryciach dokonanych w 1989 r.); Wiśniewski W.W. 1990m (wzmianka o odkryciach 1989 r.); Wiśniewski W.W. 1991d,h,i,j,k,p. (dane morfometryczne); Wiśniewski W.W. 1992a (opis jaskini, historia odkryć i badań, m.in. rezultaty barwienia); Radwańska-Paryska Z., Paryski W.H. 1995 (pod nazwą Machajowa Jaskinia, błędne informacje o odkryciu w 1983 r.); Głazek J., Grodzicki J. 1996 (wzmianka o wieku, genezie i ewolucji); Wiśniewski W.W. 1996f,g (dane morfometryczne); Wiśniewski W.W. 1996e (pozycja Jaskini Koziej w świecie); Kućmierz J. 1997 (informacja o odkryciu II otworu i przekrój partii odkrytych w 1996 r.); Kardaś R.M. 1997 (wzmianka o odkryciach 1996 r.); Recielski K. 1997 (wiadomość o odkryciach 1996 r.); Kućmierz J. 1997 (informacja o odkryciach dokonanych w 1996 r., ich plan i przekrój); Kućmierz J. 1998, (o odkryciu drugiego otworu); Gradziński M. 1997b (o osiągnięciach eksploracyjnych); Kućmierz J. 1998 (informacja o odkryciu II otworu); Kotarba S. 1998 (przekrój jaskini); Nowak J. 1998 (eksploracja Ciasnego Komina i in., przekrój nowych partii); Jaskinie TPN 1999 (plan, przekrój i opis inwentarzowy); Gradziński M. 2001 (osiągnięcia eksploracyjne); Nowak J. 2002 (odkrycie partii Tylko dla Karłów, plan, przekrój); Nowak J. 2003 (eksploracja, odkrycie 155 m ciągów); Barczyk G. 2008 (obserwacje hydrogeologiczne, schematyczny przekrój jaskini, dane morfometryczne); Gradziński M. i in. 2009 (uwagi o genezie); Szczygieł J. 2013c (o genezie); Szczygieł J. 2015a (o procesach neotektonicznych); Szczygieł J. 2015b (przekrój geologiczny, o genezie).

Kotarba S., (dzienniki pomiarowe własne i innych autorów oraz zestawienia pomiarów z lat 1985-1989 i 1996-1997, plan w skali 1:200); Wiśniewski W.W., (szereg dokumentów różnego autorstwa); Grodzicki J. i in. 1999 (zmiany antropogeniczne).