Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Jaskinia za Zaciskiem |
Inne nazwy | |
Nr inwentarzowy | T.E-11.46 |
Region | Tatry |
Współrzędne WGS84 | λ: 19°54′00,83″, φ: 49°14′26,26″ |
Gmina | Kościelisko (gm. wiejska) |
Powiat | tatrzański |
Województwo | małopolskie |
Właściciel terenu | Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | E |
Pozostałe otwory | |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 1478 |
Wysokość względna [m] | 135 |
Głębokość [m] | 3,70 |
Przewyższenie [m] | 4,30 |
Deniwelacja [m] | 8 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
22
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | |
Położenie geograficzne | Dolina Miętusia, na pierwszej od dołu, niezbyt wyraźnej półce w ścianie, którą południowy koniec Dziurawego opada do Wielkiej Świstówki, w prawo od depresji Twardych Spadów i około 60 m na NNE od Jaskini Lodowej w Twardych Spadach (T.E-11.44). |
Opis drogi dojścia do otworu |
Jaskinia znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Doliną Miętusią do Wielkiej Świstówki. W miejscu, gdzie ścieżka trawersująca ją pod Dziurawem dochodzi do kotła, w ścianę wcina się kilka skośnych zachodów i półek. Do właściwej półki docieramy stromym trawiastym terenem z niewielkim skalnym prożkiem. Następnie udajemy się półką w lewo w górę, do otworu pod ścianą. Lokalizację otworu ukazano na szkicu (Jaskinie TPN 1996 – wkładka). Dojście i zwiedzanie łatwe.
|
Opis jaskini |
Nieduży, sztucznie poszerzony otwór jaskini znajduje się na niewielkim tarasie, pod skalnym okapem. Przeciskamy się nad leżącymi w otworze głazami do nieco obszerniejszego, chociaż niskiego korytarza, w którego dnie otwiera się 1-metrowej głębokości studzienka. Z jej dna przez niewielki otwór między głazami zejść można do krótkiego zawalonego gruzem korytarzyka, prowadzącego w dół i zapewne w kierunku powierzchni (tu osiągamy najniższy punkt jaskini, do którego pomiary nie zostały doprowadzone). Za studzienką główny korytarz staje się wyższy i wznosi się skręcając w lewo. Przy końcu jego obszerniejszej części (obok punktu +3,0 m), na półeczce po prawej stronie leży stary kilof z ułamanym styliskiem – pozostałość z czasów eksploracji. Dalej prowadzi już tylko wąski, szczelinowy meander o gruzowym dnie, którego wyższym poziomem posunąć się można najdalej (6 m). Jaskinia rozwinięta jest w wyraźnie warstwowanych ciemnych wapieniach środkowego triasu jednostki Organów (seria wierchowa, fałd Czerwonych Wierchów). Jest to wyraźnie myty korytarz przechodzący w meander. Ściany jego są zwietrzałe. Miejscami występują nacieki grzybkowe. Dno pokrywa ostrokrawędzisty gruz skalny, a w okolicach otworu niewielkie ilości gleby. Woda kapie ze stropu (niezbyt intensywnie), ściany w meandrze są wilgotne. Panuje wyczuwalny przewiew. Światło sięga do studzienki, przy końcu panuje zupełna ciemność. We wstępnych partiach występują mchy, a w otworze także paprocie. Wewnątrz spotyka się owady, zwłaszcza liczne ćmy. |
Historia badań |
|
Historia eksploracji |
Jaskinia odkryta została przez Ch.Parmę i A.Galanta (AKG Gliwice) w 1967 r., po poszerzeniu otworu. Dane na jej temat opublikował R.M. Kardaś (1985f) na podstawie informacji otrzymanych od Ch. Parmy. |
Historia dokumentacji |
Dokumentację wykonał R.M.Kardaś przy współpracy R.Kardaś w dniu 16 sierpnia 1995 r., w ramach uzupełniania inwentarza PTPNoZ (pomiary busolowo-taśmowe). Zaktualizował R.M. Kardaś (2009 r.). |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Kardaś, R.M. 1985f (dane morfometryczne i historyczne wg Ch.Parmy); Jaskinie TPN 1996 (plan, przekrój, opis inwentarzowy).
|
Materialy archiwalne |
Ch.Parma [pierwsza połowa lat 70-tych] (lokalizacja na zdjęciu); Parma, Ch. 1982 (list z informacjami o jaskini).
|
Autorzy opracowania | Rafał M. Kardaś |
Redakcja | Jerzy Grodzicki |
Stan na rok | 2010 |
Grafika, zdjęcia |
![]() |