Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Królicza Jama
Inne nazwy Dziura Nad Lejem
Nr inwentarzowy T.E-12.27
Region Tatry
Współrzędne WGS84 λ: 19°55′13,77″, φ: 49°14′23,30″
Gmina Kościelisko (gm. wiejska)
Powiat tatrzański
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu ku górze
Pozostałe otwory
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 1882,10
Wysokość względna [m] 350
Głębokość [m] 10
Przewyższenie [m] 0
Deniwelacja [m] 10
Długość [m]
w tym szacowane [m]
29
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne W lewym orograficznie zboczu Doliny Małej Łąki, w północno-wschodnim zboczu Małołączniaka, nad Kotlinami.
Opis drogi dojścia do otworu
Jaskinia znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Żółto znakowanym szlakiem podchodzimy Doliną Małej Łąki, następnie skręcamy na prawo, do Niżniej Świstówki i wyraźną, nieznakowaną ścieżką docieramy przez bulę i Przechód wiodący ukośną płytą nad próg, do Wyżniej Świstówki. Perć wiedzie stąd na prawo (ku W) do góry, pod ściany, do otworu Jaskini Śnieżnej T.E-13.01 i dalej żlebem wznoszącym się nieco na S od tego otworu, do Kotlin. Z buli ograniczającej Kotliny od E trawersujemy niewyraźną percią ponad 300 m ku WSW, aż do otworu Jaskini nad Kotlinami T.E-12.06, oznaczonego widoczną z daleka tyczką. Stąd idziemy 45 m nieco do góry, ku W, ponad górną ścianę Średniego Leja. Tam odnajdujemy poszukiwany otwór ukryty między wantami. Dojście łatwe, przy zwiedzaniu przydatna lina.
Opis jaskini

Otwór jest szczelinowy, ma 1,3 m długości i 0,4 m szerokości. Prowadzi do studzienki o głębokości 7 m. Z jej dna ku SE odchodzi krótkie, ślepe odgałęzienie, ku NW zaś opada trójkątna salka. Schodzimy kilka metrów jej dnem ku N stromo po piargu i dalej przez mały, pochyły prożek, do najniższego, zarazem centralnego punktu jaskini – do widocznego w zawalisku salki lejkowatego zagłębienia. Na wprost 1,1-metrowy prożek wiedzie do ciasnego okienka w północnej ścianie. Za okienkiem jest krótka odnoga zakończona wąską, poprzeczną szczeliną. Z salki ku E odchodzi zwężający się korytarz o długości ponad 4 m, rozwinięty na pochylonej szczelinie z charakterystycznym rurkowatym wymyciem w stropie, natomiast ku W – za zwężeniem w końcu salki, jest mała, poprzeczna komórka. Nieco wcześniej, ku S, wznosi się stromo kaskadowymi prożkami kominek o wysokości około 5 m.

Jaskinia powstała w wapieniach anizyku (trias środkowy) wierchowej jednostki Ździarów (fałd Czerwonych Wierchów) na szczelinach tektonicznych 114°/62°N i 270°/65°N. Niektóre fragmenty są myte. Namulisko tworzy rumosz wapienny z domieszką granitoidów. W osadach widać namytą glebę i gruboziarnisty piasek; znaleziono też kości nietoperzy.

Jaskinia jest wilgotna. Wyczuwa się w niej wyraźny przewiew. Światło rozproszone sięga do dna salki, ciemne są boczne odnogi. Przy otworze rozwijają się mchy i porosty. Faunę reprezentują nietoperze oraz owady troglokseniczne.

Historia badań
Historia eksploracji

Brak dokładnych danych o odkryciu jaskini. Prawdopodobnie figuruje ona w pracach Wójcika (1966a,1968) pod nazwami Dziura nad Lejem i Dziura pod Lejem W 1966 r. Andrzej Kobyłecki z Krakowa, prowadził eksplorację na zboczach Małołączniaka. Rozgrzebywane przez niego dziury nazywano Króliczymi Jamami (nazwę taką pierwotnie nosiła również Jaskinia nad Kotlinami). Według ustnych przekazów eksplorował on również opisywaną tu jaskinię, brak jednak o tym wzmianek w literaturze speleologicznej.

Historia dokumentacji

Podczas prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ dokumentację groty sporządziła w dniu 22 sierpnia 1979 r. I. Luty przy współpracy Ł. Małachowskiego. Pomiary przeprowadzono busolą geologiczną Meridian i taśmą parcianą. Dane sytuacyjno-wysokościowe położenia otworu podano na podstawie pomiarów wykonanych w dniu 16 sierpnia 1981 r. przez Zespół Koła Naukowego Geodetów Górniczych AGH pod kierownictwem W. Borowca. Dane zaktualizowała I. Luty (2009). W lecie 2017 r. F. Filar skorygował współrzędne geograficzne otworu i wykonał jego zdjęcie.
Plan opracowała I. Luty.

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Wójcik, Z. 1966a (niektóre dane morfometryczne, lokalizacja na mapkach, w tym geologicznej - informacje mogą dotyczyć opisywanej jaskini); Wójcik, Z. 1968 (lokalizacja na mapce - być może dotyczy opisywanej jaskini); Borowiec, W. i in. 1977,1878 (wymieniają Dziurę nad Lejem i Króliczą Jamę jako dwie różne jaskinie, podają niektóre dane morfometryczne); Luty, I. 1982b (informacja o pomiarach sytuacyjno-wysokościowych otworu, bez nazwy); TATRY POLSKIE 1984 (lokalizacja na mapie 1:10000); Gradziński, R. i in. 1985a (wymieniają Dziurę nad Lejem i Króliczą Jamę jako dwie różne jaskinie, podają niektóre dane morfometryczne, orientacyjna lokalizacja na mapie); Luty, I. 1989a (nowe dane morfometryczne, lokalizacja na mapie, dane historyczne); Jaskinie TPN 2000 (plan i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Izabella Luty
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2010
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki otwór Podgląd grafiki plan
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie