Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Studnia przy Przechodzie
Inne nazwy
Nr inwentarzowy T.E-12.39
Region Tatry
Współrzędne WGS84 λ: 19°55′24,95″, φ: 49°14′30,60″
Gmina Kościelisko (gm. wiejska)
Powiat tatrzański
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu N
Pozostałe otwory
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 1610,40
Wysokość względna [m] 140
Głębokość [m] 15
Przewyższenie [m] 0
Deniwelacja [m] 15
Długość [m]
w tym szacowane [m]
45
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne W lewym orograficznie zboczu Doliny Małej Łąki, w Niżniej Świstówce, pod ścianami opadającymi z Kotlin ku północy.
Opis drogi dojścia do otworu
Jaskinia znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Żółto znakowanym szlakiem podchodzimy Doliną Małej Łąki, następnie skręcamy na prawo, do Niżniej Świstówki i wyraźną, nieznakowaną ścieżką docieramy nad bulę, w pobliże progu, którym prowadzi ukośną płytą Przechód do Wyżniej Świstówki. Stąd kierujemy się na prawo (ku W) bez ścieżki, do widocznego z daleka, położonego nad piargami, dolnego (1) otworu Jaskini przy Przechodzie T.E-12.38. Następnie przechodzimy przez tą jaskinię do jej górnego (3) otworu. Otwór Studni przy Przechodzie znajduje się w niewielkim, trawiastym upłazie, 20 m na zachód od górnego otworu Jaskini przy Przechodzie. Ukryty jest w trawie, pod ścianą. Dojście trudne, w końcowej części eksponowane, zwiedzanie łatwe (konieczne 11 m liny do zjazdu).
Opis jaskini

Otwór jest szczelinowy, ma około 2,5 m długości i 0,4 m szerokości. Z jego krawędzi zjeżdżamy (10 m) na dno obszernej (około 10x3,5 m), wysokiej sali z dużymi wantami tworzącymi niskie prożki (0,4–1 m). Ku W sala zwęża się i przechodzi w szczelinowy korytarzyk, który po 5 m doprowadza do niewielkiej komory z 8-metrowym kominem w stropie. Dalej, przez mały prożek (1,1 m) schodzimy do prostego, szczelinowego korytarza. Po kilku metrach, za zaciskiem docieramy w strefę zawaliska, które wkrótce zamyka dalszą drogę.

Jaskinia rozwinęła się na szczelinie o kierunku W–E, w wapieniach triasu środkowego wierchowej jednostki Organów (fałd Czerwonych Wierchów), na kontakcie wapieni robaczkowych i żółto wietrzejących wapieni dolomitycznych. Od sąsiedniej Jaskini przy Przechodzie T.E-12.38 oddziela ją jedynie wąska strefa zawaliska. Namulisko stanowi głównie autochtoniczny gruz wapienny oraz wielkie wanty. Na dnie, pod otworem znaleziono kości świstaka wraz z kompletną czaszką.

Jaskinia jest wilgotna, woda kapie ze stropu. Podczas zwiedzania w lipcu 1978 r. w sali znajdował się gruby płat zlodowaciałego śniegu; w następnych latach śniegu nie było lub płat śnieżny miał znacznie mniejsze rozmiary. Wyczuwa się przewiew. Światło sięga do zwężenia na końcu sali (kilkanaście metrów od otworu).

Roślinność kwiatowa rozwija się w otworze. Wschodnią ścianę sali miejscami pokrywają mchy i porosty. Faunę reprezentują nietoperze i owady troglokseniczne (m.in. komary, muchówki i chruściki), a przy otworze – ślimaki.

Historia badań
Historia eksploracji

Otwór studni odkryto latem 1975 r., podczas prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ. Nie zwiedzano wówczas wnętrza groty. Jaskinia została umieszczona w spisie inwentaryzacyjnym pod nazwą Studnia przy Przechodzie, a następnie w spisach opublikowanych przez Borowca i in. (1977,1978).

Historia dokumentacji

 Eksplorację i dokumentację jaskini przeprowadził w dniu 21 lipca 1979 r. M. Kardaś przy współpracy I. Luty oraz J. Mędzy i K. Pohoskiego. Pomiary wykonano busolą geologiczną Meridian i taśmą parcianą. Dane sytuacyjno-wysokościowe położenia otworu podano na podstawie ciągu busolowo-taśmowego wykonanego latem 1980 r. przez I. Luty z zespołem. Dane zaktualizowała I. Luty (2009). 20 listopada 2017 r.  F. Filar skorygował współrzędne geograficzne otworu.
Plan opracował M. Kardaś.

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Borowiec, W. i in. 1977,1878 (niektóre dane morfometryczne); TATRY POLSKIE 1984 (lokalizacja na mapie 1:10000, bez nazwy); Gradziński, R. i in. 1985a (niektóre dane morfometryczne, orientacyjna lokalizacja na mapie); Luty, I. 1989a (dane morfometryczne, lokalizacja na mapie i szkicu ściany, dane historyczne); Jaskinie TPN 2000 (plan, przekrój i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Izabella Luty
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2013
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie