Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Bliźniacza Studnia
Inne nazwy Bliźniacze Studnie, Dwoista Studnia, Trzy Studnie
Nr inwentarzowy T.E-13.09
Region Tatry
Współrzędne WGS84 λ: 19°55′30,74″, φ: 49°14′23,60″
Gmina Kościelisko (gm. wiejska)
Powiat tatrzański
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu ku górze
Pozostałe otwory 2 - ku NE, 1795 m n.p.m.
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 1795
Wysokość względna [m] 150
Głębokość [m] 45
Przewyższenie [m] 0
Deniwelacja [m] 45
Długość [m]
w tym szacowane [m]
80
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Dolina Małej Łąki, w lewym orograficznie zboczu Doliny Małej Łąki (Wyżniej Świstówki), w północno-wschodnim zboczu Małołączniaka.
Opis drogi dojścia do otworu
Jaskinia znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego - dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Żółto znakowanym szlakiem podchodzimy Doliną Małej Łąki, następnie skręcamy na prawo, do Niżniej Świstówki i wyraźną, nieznakowaną ścieżką docieramy przez bulę i Przechód wiodący ukośną płytą nad próg, do Wyżniej Świstówki. Perć wiedzie stąd na prawo (ku W) do góry, pod ściany, do otworu Jaskini Śnieżnej T.E-13.01 i dalej stromym żlebem wznoszącym się nieco na S od tego otworu, w kierunku Kotlin. Podchodzimy tym żlebem do jego górnej części, następnie skręcamy na prawo odnajdując najwyżej położone, dogodne przejście między kosówkami. Trawersujemy tędy kilkadziesiąt metrów, następnie idziemy nieco do góry, wprost do olbrzymiego leja krasowego o średnicy około 20 m. W leju widać dwa otwory Bliźniaczej Studni. Dojście łatwe, zwiedzanie wymaga użycia sprzętu jaskiniowego.
Opis jaskini

Główny otwór (większy) ma kształt koła o średnicy około 8 m, mniejszy, przypominający soczewkę o wymiarach 3x1,1 m, oddzielony jest od niego wąską (1,5-metrową) przegrodą skalną. Otwory prowadzą do dwóch pionowych studni łączących się ze sobą na głębokości 8 m. W obszernej studni południowo-wschodniej zawsze zalega gruby płat śnieżno-lodowy. Przy bardzo niskich stanach śniegu do 1992 r. można było zejść szczeliną brzeżną na głębokość 20-30 m, do zawaliska blokującego dalszą drogę. Stąd w górę wiedzie równoległy do obu studni, zwężający się, szczelinowy kominek. We wschodniej ścianie studni widać 2,5-metrową nyżę, natomiast okno w północno-zachodniej ścianie prowadzi do krótkiego korytarzyka. Za ciasnym przełazem uchodzi on przy dnie sąsiedniej (bliźniaczej), 8-metrowej studni.

Latem 1992 r. stan lodu był wyjątkowo niski. Według relacji Tomaszka (1994) po około 25 metrach zjazdu szczeliną między lodem i północną ścianą głównej studni drogę zamykało rumowisko skalne. Ku N szczelina przechodziła w poziomy korytarz między skałą a lodem, okrążający północną część studni. Po około 15 m wypadał on w oknie w drugiej szczelinie (przy południowej ścianie).

Zjeżdżając z powierzchni przy południowej ścianie głównej studni, po ponad 30 metrach otwierała się spora sala o około 10 m wysokości. Jej lodowe dno opadało ku S do następnej szczeliny między lodem i skałą. Tuż pod stropem sali widać było dwa okna o wysokości około1-1,5 m, położone na przeciw siebie. Wspomniana końcowa szczelina opadająca z sali była bardzo ciasna i miała około 15 m głębokości. W jej dolnej części znajdowało się zawalisko, w którym odkrywca zdołał przejść jeszcze kilka metrów w dół.

Jaskinia rozwinęła się w wapieniach i dolomitach cukrowatych triasu środkowego antykliny Kolibisk, należących do wierchowej jednostki Ździarów (fałd Czerwonych Wierchów). Namulisko tworzy głównie gruz wapienny i gleba.

Jaskinia jest wilgotna. Zalega w niej stale śnieg i lód, który blokuje przejście do niżej położonych partii. Zimą śnieg całkowicie zasypuje obie studnie. Obserwuje się znaczne wahania stanu zalodzenia, choć obecnie coraz częściej poziom lodu latem jest niski. Przewiewu nie wyczuwa się. Światło sięga do dna głównej studni. W leju, w okolicy otworów występują rośliny kwiatowe, głębiej, do około 9 m - paprocie, mchy, glony oraz porosty. Faunę reprezentują owady.

Historia badań
Historia eksploracji

Otwory jaskini znane były od dawna juhasom z Doliny Małej Łąki. W okresie 19-30 sierpnia 1959 r. niezależna od STJ grupa grotołazów zakopiańskich: S. Wójcik, D. Strelau i R. Sznuk zwiedziła studnię. Pierwszą wzmiankę o odkryciu zamieścił [Krygowski] x.y. (1961). S. Wójcik (1962) podaje, że latem 1960 r., przy wyjątkowo niskim stanie śniegu „osiągnięto głębokość -40 m w kierunku pł.-zach.” Prawdopodobnie była ona w rzeczywistości nieco mniejsza. Budowę geologiczną rejonu otworu badała Grochocka-Rećko (1963). Uwagi o stałym występowaniu śniegu i lodu w jaskini zamieścili: Wójcik (1962) oraz Koisar i Parma (1971), a także Kozik (1983).

Historia dokumentacji

Podczas prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ dokumentację studni sporządziła w dniu 8 sierpnia 1979 r. I. Luty przy współpracy R. Bieganowskiego. Pomiary wykonano busolą geologiczną Meridian i taśmą parcianą. Udało się osiągnąć wtedy głębokość 22 m (pomierzoną). Dane sytuacyjno-wysokościowe położenia otworu podano na podstawie pomiarów wykonanych w dniu 1979 r. przez R. M. Kardasia przy współpracy zespołu.
W sierpniu 1981 r. grotołazi wrocławscy zeszli do dna jaskini zablokowanego zawaliskiem, określając jej głębokość na około 20-30 m (wg. informacji ustnej W. Augustyna i M. Siarkowskiego). W dniu 23 sierpnia 1992 r. M. Tomaszek z towarzyszem (STJ Kraków), korzystając z wyjątkowo niskiego stanu lodu zjechali na dno szczeliny przy N krańcu głównej studni, a sam Tomaszek wyeksplorował partie odchodzące przy południowej jej ścianie. Zamieścił on opis akcji, nowych partii oraz szkicowy przekrój Bliźniaczej Studni (bez pomiarów), ocenił długość jaskini na 80 m, a jej głębokość na 45 m (Tomaszek, 1994). Rok później, kiedy odkrywca chciał wykonać pomiary, stwierdził, że stan lodu wzrósł znacznie i zablokował przejście do nowych partii.
Zaktualizowała I. Luty (2009). 8 listopada 2017 r. F. Filar zweryfikował współrzędne geograficzne otworu oraz wykonał jego zdjęcie.
Plan opracowała I. Luty, szkic nowych partii wg Tomaszka (1994).

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
[Krygowski, W.] x.y. 1961 (wzmianka o odkryciu; Wójcik S. 1962 (uwagi o występowaniu śniegu, dane o historii eksploracji); Grochocka-Rećko K. 1963 (lokalizacja na fotografii obrazującej budowę geologiczną rejonu); Wójcik Z. 1966a (wzmianka, lokalizacja na mapkach, w tym geologicznej); Wójcik Z. 1968 (lokalizacja na mapce); Koisar B., Parma C. 1971 (uwagi o występowaniu śniegu, klasyfikują jaskinię jako statycznie zimną); Tatry Polskie 1976 ( lokalizacja na mapie 1:10000 pod nazwą Trzy Studnie); Borowiec W. i in. 1977,1878 (dane morfometryczne); Wójcik Z. 1978c (wzmianka o genezie: kształt zawdzięcza wodom z topniejącego śniegu); Kozik A. 1983 (uwagi o „strefie peryglacjalnej” w jaskini, klasyfikacja mikroklimatyczna); TATRY POLSKIE 1984 (lokalizacja na mapie 1:10000); Gradziński R. i in. 1985a (dane morfometryczne, orientacyjna lokalizacja na mapie); Luty I. 1989 (dane morfometryczne, lokalizacja na mapie, dane historyczne); Siarzewski W. 1994 (zjawiska lodowe); Tomaszek M. 1994 (nowe odkrycia - opis akcji i nowych partii, szkicowy przekrój); Jaskinie TPN 2000 (plan, przekrój i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Wójcik, S. 1959 - Sprawozdanie (wzmianka o odkryciu); Wójcik, S. - Inwentarz (wymienia).
Autorzy opracowania Izabella Luty
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2013
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki otwór Podgląd grafiki plan i przekrój Podgląd grafiki szkic przekroju
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie