Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Szczelina Mnichowa
Inne nazwy
Nr inwentarzowy T.E-13.17
Region Tatry
Współrzędne WGS84 λ: 19°55′38,32″, φ: 49°14′44,17″
Gmina Kościelisko (gm. wiejska)
Powiat tatrzański
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu NW
Pozostałe otwory
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 1554,71
Wysokość względna [m] 80
Głębokość [m] 0
Przewyższenie [m] 5
Deniwelacja [m] 5
Długość [m]
w tym szacowane [m]
8
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Dolina Małej Łąki, w prawym orograficznie zboczu Doliny Małej Łąki (Niżniej Świstówki), w lewej (or.) ścianie Żlebu Poszukiwaczy Jaskiń wciętego w zachodnie zbocze Mnichowych Turni, za Mnichem Małołąckim Otwór jest widoczny z Niżniej Świstówki na około 1/4 wysokości żlebu, powyżej otworu Jaskini za Mnichem, nad pierwszym progiem
Opis drogi dojścia do otworu
Obiekt znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Żółto znakowanym szlakiem podchodzimy Doliną Małej Łąki, następnie skręcamy do Niżniej Świstówki i idziemy dalej bez perci ku E, do ujścia Żlebu Poszukiwaczy Jaskiń. Trudności pierwszego, przewieszonego progu omijamy po lewej stronie wspinając się nieco trudno stromym trawiasto-skalistym zboczem z kępami kosówki. Następnie trawersem na prawo dochodzimy nad próg, do otworu. Dojście nieco trudne, zwiedzanie bez trudności.
Opis jaskini

Otwór, ograniczony wysokim, rozległym okapem prowadzi do szczeliny, która na prawie całej swojej długości ma kontakt z powierzchnią. Oddzielona jest ona od żlebu stromą ostrogą skalną. Ostroga ta i wiszący nad nią okap tworzą północną ścianę groty, z wąskim prześwitem. W pobliżu otworu widać duży, zaklinowany blok skalny. Dno szczeliny wznosi się, a około 5 m przed jej końcem jest próg skalny o wysokości 2,6 m.

Grota została wymyta na szczelinie pod ścianą żlebu, w wapieniach należących do wierchowej jednostki Organów (fałd Czerwonych Wierchów). Namulisko tworzy glina i gruz wapienny, jest też nieco gleby.

Wilgotność i przewiew zależą od warunków atmosferycznych panujących na powierzchni terenu. Szczelina jest widna. Rozwijają się w niej głównie porosty, glony i mchy, roślin kwiatowych brak. Faunę reprezentują owady, znaleziono też odchody kozic.

Historia badań
Historia eksploracji

Opisywany tu obiekt znany był od dawna taternikom i prawdopodobnie grotołazom zakopiańskim - wanta w otworze obwiązana była bardzo starymi pętlami. Wójcik (1966a) oraz Kozik (1972) wymieniają jaskinię o nazwie Szczelina Mnichowa, lecz podane przez nich dane morfometryczne oraz brak w ich spisach Jaskini Pomarańczarnia sugerują, że wzmianki te dotyczą właśnie znanej Z. Wójcikowi J. Pomarańczarnia. Natomiast w spisie jaskiń Borowca i in. (1977, 1978) Szczelina Mnichowa występuje obok Pomarańczarni utożsamianej z Chudą Mnichową Studnią (drugą nazwę podano w nawiasie); przytoczone dane morfometryczne odpowiadają jednak Chudej Mnichowej Studni.

Historia dokumentacji

Choć opisywany obiekt znano, to w literaturze speleologicznej brak wzmianek o nim, a „pustą” nazwę przypisano mu podczas prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ - w spisie inwentaryzacyjnym OW PTPNoZ grota o nazwie Szczelina Mnichowa odnotowana została na podstawie informacji ustnych S. Wójcika. Dokumentację szczeliny sporządziła w dniu 24 lipca 1980 r. I. Luty przy współpracy A. Skarżyńskiego. Pomiary wykonano busolą geologiczną Meridian i taśmą parcianą. Dane sytuacyjno-wysokościowe położenia otworu podano na podstawie pomiarów przeprowadzonych w dniu 23 września 1982 r. przez Zespół Koła Naukowego Geodetów Górniczych AGH pod kierownictwem W. Borowca. Dane zaktualizowała I. Luty (2009). W listopadze 2017 r. F. Filarz skorygował współrzędne geograficzne otworu.
Plan opracowała I. Luty.

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Luty, I. 1982a (wzmianka o skartowaniu); Luty, I. 1982b (informacja o pomiarach sytuacyjno-wysokościowych, bez nazwy); Luty, I. 1989b (dane morfometryczne, lokalizacja na mapie i rysunku ścian Mnichowych Turni, dane historyczne); Jaskinie TPN 2000 (plan, przekrój i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Izabella Luty
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2010
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan i przekrój
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie