Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Szczelina Mnichowa |
Inne nazwy | |
Nr inwentarzowy | T.E-13.17 |
Region | Tatry |
Współrzędne WGS84 | λ: 19°55′38,32″, φ: 49°14′44,17″ |
Gmina | Kościelisko (gm. wiejska) |
Powiat | tatrzański |
Województwo | małopolskie |
Właściciel terenu | Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | NW |
Pozostałe otwory | |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 1554,71 |
Wysokość względna [m] | 80 |
Głębokość [m] | 0 |
Przewyższenie [m] | 5 |
Deniwelacja [m] | 5 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
8
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | |
Położenie geograficzne | Dolina Małej Łąki, w prawym orograficznie zboczu Doliny Małej Łąki (Niżniej Świstówki), w lewej (or.) ścianie Żlebu Poszukiwaczy Jaskiń wciętego w zachodnie zbocze Mnichowych Turni, za Mnichem Małołąckim Otwór jest widoczny z Niżniej Świstówki na około 1/4 wysokości żlebu, powyżej otworu Jaskini za Mnichem, nad pierwszym progiem |
Opis drogi dojścia do otworu |
Obiekt znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Żółto znakowanym szlakiem podchodzimy Doliną Małej Łąki, następnie skręcamy do Niżniej Świstówki i idziemy dalej bez perci ku E, do ujścia Żlebu Poszukiwaczy Jaskiń. Trudności pierwszego, przewieszonego progu omijamy po lewej stronie wspinając się nieco trudno stromym trawiasto-skalistym zboczem z kępami kosówki. Następnie trawersem na prawo dochodzimy nad próg, do otworu. Dojście nieco trudne, zwiedzanie bez trudności.
|
Opis jaskini |
Otwór, ograniczony wysokim, rozległym okapem prowadzi do szczeliny, która na prawie całej swojej długości ma kontakt z powierzchnią. Oddzielona jest ona od żlebu stromą ostrogą skalną. Ostroga ta i wiszący nad nią okap tworzą północną ścianę groty, z wąskim prześwitem. W pobliżu otworu widać duży, zaklinowany blok skalny. Dno szczeliny wznosi się, a około 5 m przed jej końcem jest próg skalny o wysokości 2,6 m. Grota została wymyta na szczelinie pod ścianą żlebu, w wapieniach należących do wierchowej jednostki Organów (fałd Czerwonych Wierchów). Namulisko tworzy glina i gruz wapienny, jest też nieco gleby. Wilgotność i przewiew zależą od warunków atmosferycznych panujących na powierzchni terenu. Szczelina jest widna. Rozwijają się w niej głównie porosty, glony i mchy, roślin kwiatowych brak. Faunę reprezentują owady, znaleziono też odchody kozic. |
Historia badań |
|
Historia eksploracji |
Opisywany tu obiekt znany był od dawna taternikom i prawdopodobnie grotołazom zakopiańskim - wanta w otworze obwiązana była bardzo starymi pętlami. Wójcik (1966a) oraz Kozik (1972) wymieniają jaskinię o nazwie Szczelina Mnichowa, lecz podane przez nich dane morfometryczne oraz brak w ich spisach Jaskini Pomarańczarnia sugerują, że wzmianki te dotyczą właśnie znanej Z. Wójcikowi J. Pomarańczarnia. Natomiast w spisie jaskiń Borowca i in. (1977, 1978) Szczelina Mnichowa występuje obok Pomarańczarni utożsamianej z Chudą Mnichową Studnią (drugą nazwę podano w nawiasie); przytoczone dane morfometryczne odpowiadają jednak Chudej Mnichowej Studni. |
Historia dokumentacji |
Choć opisywany obiekt znano, to w literaturze speleologicznej brak wzmianek o nim, a „pustą” nazwę przypisano mu podczas prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ - w spisie inwentaryzacyjnym OW PTPNoZ grota o nazwie Szczelina Mnichowa odnotowana została na podstawie informacji ustnych S. Wójcika. Dokumentację szczeliny sporządziła w dniu 24 lipca 1980 r. I. Luty przy współpracy A. Skarżyńskiego. Pomiary wykonano busolą geologiczną Meridian i taśmą parcianą. Dane sytuacyjno-wysokościowe położenia otworu podano na podstawie pomiarów przeprowadzonych w dniu 23 września 1982 r. przez Zespół Koła Naukowego Geodetów Górniczych AGH pod kierownictwem W. Borowca. Dane zaktualizowała I. Luty (2009). W listopadze 2017 r. F. Filarz skorygował współrzędne geograficzne otworu. |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Luty, I. 1982a (wzmianka o skartowaniu); Luty, I. 1982b (informacja o pomiarach sytuacyjno-wysokościowych, bez nazwy); Luty, I. 1989b (dane morfometryczne, lokalizacja na mapie i rysunku ścian Mnichowych Turni, dane historyczne); Jaskinie TPN 2000 (plan, przekrój i opis inwentarzowy).
|
Materialy archiwalne |
|
Autorzy opracowania | Izabella Luty |
Redakcja | Jerzy Grodzicki |
Stan na rok | 2010 |
Grafika, zdjęcia |
![]() |