Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Szczelina w Krzesanicy I
Inne nazwy
Nr inwentarzowy T.F-11.03
Region Tatry
Współrzędne WGS84 λ: 19°54′25,52″, φ: 49°13′53,80″
Gmina Kościelisko (gm. wiejska)
Powiat tatrzański
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu ku górze
Pozostałe otwory 2 - ku NE, 2092 m n.p.m.; 3 - ku SW 2091 m n.p.m.
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 2098
Wysokość względna [m] 310
Głębokość [m] 17
Przewyższenie [m] 0
Deniwelacja [m] 17
Długość [m]
w tym szacowane [m]
63
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Dolina Miętusia, Dolinka Mułowa, w pobliżu grani Krzesanicy, nad jej północną ścianą.
Opis drogi dojścia do otworu
Jaskinia znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Czerwonym szlakiem do Przełęczy Mułowej. Stąd ściśle granią na wschód, aż do najbliższego żlebu opadającego z niej na północ. Żlebem około 20–30 m stromo w dół, do otworu. Znajduje się on po prawej orograficznie stronie żlebu, w szczelinie za odpękniętą płytą (z grani niewidoczny). Dojście łatwe, lecz w końcowej części eksponowane. Zwiedzanie dość trudne, miejscami niezwykle ciasno.
Opis jaskini

Otwór I (główny) rozdzielony jest dużą, ruchomą wantą na dwie części. Jest ciasny, ma 0,3 m szerokości. Pod nim otwiera się wysoka (około 5 m) szczelina o przebiegu SW-NE. Ku NE, po kilkunastu metrach, uchodzi ona bocznym, niewielkim otworem II w przepaścistą ścianę Krzesanicy. Ku SW prowadzi główny ciąg jaskini.

Od otworu I schodzimy po płacie śniegu (przydatna lina) nad 1,8-metrowy prożek w dół. Stąd idziemy ku SW, opadającym stromo, wysokim na 3–5 m korytarzem, który po 13 m kończy się 3-metrowym kominkiem zamkniętym zawaliskiem Nieco wcześniej, na lewo odchodzi kilkumetrowy ciasny komin, wiodący do powierzchni (otwór III). W najniższym punkcie korytarza zablokowanym często śniegiem i osypującymi się kamieniami można zejść na dolny poziom szczeliny, zmieniającej tu nieco swój charakter. Pojawia się poziome pęknięcie tworzące półkę, którą po 6 m dopełzamy (niezwykle ciasno) do miejsca, gdzie pionowa szczelina przybiera charakter wysokiego, równie ciasnego (0,2–0,3 m) meandra. Biegnie on ku SW, na początku prawie poziomo, dalej opadając. Po 15 m nie widać ewidentnego zakończenia, a meandrująca szczelina biegnie dalej. Prawdopodobnie staje się ona wkrótce zbyt ciasna do przejścia.

Jaskinia rozwinęła się w wapieniach triasu środkowego paraautochtonicznego fałdu Stołów (seria wierchowa). Ma charakter rozmytej szczeliny o przebiegu SW–NE. Namulisko tworzy głównie rumosz wapienny, w górnej części zmieszany z glebą.

Jaskinia jest wilgotna. Prawie przez cały rok zalegają w niej płaty zlodowaciałego śniegu. Światło odbite sięga do kilkunastu metrów od otworów. Wyczuwa się silny przewiew. Rośliny kwiatowe występują przy otworze I i III. Ściany górnej części korytarza pokryte są glonami i porostami. Faunę reprezentują muchówki.

Historia badań
Historia eksploracji

Jaskinia nie była dotąd opisywana, nie licząc ogólnych wzmianek mogących dotyczyć wszystkich tego typu jaskiń występujących licznie w szczytowych partiach Krzesanicy. Brak też w niej śladów wcześniejszej eksploracji.

Historia dokumentacji

Podczas prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ jej otwór zauważyła H. Wachowiak w dniu 14 lipca 1979 r., a I. Luty przy współpracy L. Młynarskiego tego samego dnia przeprowadziła eksplorację i dokumentację dostępnej części jaskini. Na końcu szczeliny zalegał wówczas gruby płat zlodowaciałego śniegu, a spod dużej wanty, zaklinowanej między ścianami korytarza wyczuwało się silny przewiew. 1 sierpnia 1981 r. śnieg nie występował, można więc było, odgrzebując kilka kamieni, dostać się do niższej części szczeliny. Eksplorację oraz dokumentację nowych partii uzupełniła I. Luty przy współpracy A. Sadowskiej. Ze względu na niezwykłą uciążliwość poruszania się (ciasno!), meander nie został do końca zbadany. Wszystkie pomiary wykonano busolą geologiczną Meridian i taśmą parcianą. Pomiary sytuacyjno-wysokościowe położenia otworu zostały przeprowadzone metodą ciągu azymutalno-taśmowego w dniu 1 sierpnia 1981 r. Otwór sfotografował T. Ostrowski. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowała I. Luty.

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Jaskinie TPN 1996 (plan, przekrój i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Izabella Luty
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2010
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan i przekrój
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie