Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Jaskinia z Mostami |
Inne nazwy | |
Nr inwentarzowy | T.F-09.19 |
Region | Tatry |
Współrzędne WGS84 | λ: 19°52′32,19″, φ: 49°14′04,14″ |
Gmina | Kościelisko (gm. wiejska) |
Powiat | tatrzański |
Województwo | małopolskie |
Właściciel terenu | Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | NE |
Pozostałe otwory | 2 - ku NE, 1248 m n.p.m; 3 - ku NE, 1246 m n.p.m. |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 1249 |
Wysokość względna [m] | 17,50 |
Głębokość [m] | 4 |
Przewyższenie [m] | 15 |
Deniwelacja [m] | 19 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
70
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | |
Położenie geograficzne | Dolina Kościeliska, na lewym orograficznie zboczu Wąwozu Kraków, w jego środkowej części. |
Opis drogi dojścia do otworu |
Jaskinia znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Z Hali Pisanej idziemy dnem Wąwozu Kraków do rozszerzenia zwanego Rynkiem. Mijamy żleb prowadzący w górę do jaskiń w rejonie Jaskini Zakosistej T.F-09.04 i udajemy się dalej dnem wąwozu w kierunku zamykających Rynek skał. Otwory jaskini Dwuotworowej Krakowskiej T.F-09.07znajdują się na początku kolejnego zwężenia. Od otworu Jaskini Dwuotworowej Krakowskiej T.F-09.7 wspinamy się ok. 10 m do miejsca, gdzie ponad zaklinowanymi wantami znajduje się najniższy otwór jaskini (trudności III+). Dojście i zwiedzanie trudne.
|
Opis jaskini |
Jaskinia posiada 3 otwory. Dwa z nich są rozwinięte na jednej szczelinie przecinającej skałkę do podstawy i rozdzielone mostem skalnym. Trzeci, owalny, położony jest w ścianie na lewo od nich. Przez najniższy otwór dostajemy się do niewielkiej salki, której strome dno stanowi osypujący się przez otwór rumosz z domieszką gliny. Z tej salki cofnąć się można na mosty skalne w najwyższym otworze oraz szczelinowatym, a następnie owalnym korytarzykiem do trzeciego otworu. Przez niski przełaz dostajemy się do kolejnej salki o wysokości ok. 5 m. Ściany są tu kruche, widać przyuskokowe zaburzenia warstw. Ponad niskim wejściem do dalszej części jaskini i na ścianie obok widoczny jest duży fragment starego gruzowiska spojonego kalcytem i pokrytego polewą naciekową. Prowadzący dalej korytarz (o dnie zasłanym osadem gruzowo-gliniastym) obniża się do najniższego punktu jaskini, a następnie wznosi do kolejnej salki. W korytarzu tym występują nacieki grzybkowe i bardzo nieliczne, niewielkie stalaktyty. Z trzeciej salki prowadzi w górę stromy, szczelinowaty, 7 m komin (trudności III), którego dolna część ma ciaśniejsze obejście za mostem skalnym w końcu salki. Ponad kominem stromy korytarzyk doprowadza do końcowych, szczelinowatych partii jaskini. Po pokonaniu niewielkich prożków dochodzimy do rozwidlenia. W lewo szczelina wznosi się i wkrótce kończy niedostępnym zwężeniem. W prawo opada niewielką studzienką, której dno wyścieła glina z rumoszem. Za studzienką szczelina zwęża się. W jej końcowej części, ponad prożkiem, występuje nieco różnoziarnistego piasku z dużym udziałem ziaren wapiennych. W miejscu, gdzie dochodzi prowadząca od komina szczelina znaleziono kości nietoperzy. Jaskinia rozwinięta jest w wapieniach malmo-neokomu wierchowej serii autochtonicznej wzdłuż stromo nachylonych szczelin o różnych upadach i generalnym przebiegu NE–SW (fugi międzyławicowe, uskok). Dolną część tworzą wysokie i dosyć obszerne salki, a górną szczelinowe korytarze. Namulisko stanowi głównie gruz skalny, miejscami z domieszką gliny. Przy końcu występuje niewielka ilość różnoziarnistego piasku. Starszą generację osadów reprezentuje fragment spojonej kalcytem brekcji pokrytej polewą naciekową. Młodsze nacieki wykształcone są w postaci nacieków grzybkowych oraz nielicznych i niewielkich stalaktytów. W końcowych partiach występują kości nietoperzy. Jaskinia jest wilgotna, woda kapie ze stropu. Okolice otworów są suche. Światło sięga do drugiej salki. Roślinność jest uboga, w okolicach otworów reprezentowana przez mchy i porosty, a w pierwszej salce przez glony. W jaskini występują owady (muchy, ćmy, motyle). W ramach badań nad fauną jaskiń tatrzańskich, prowadzonych przez E. Sobiepanek-Krzyżanowska oznaczony został okaz motyla Triphosa dubitata znaleziony podczas pierwszego zwiedzania w okolicy najniższego punktu jaskini. |
Historia badań |
|
Historia eksploracji |
Otwory jaskini zauważane musiały być od dawna, nie była ona jednak zwiedzana. Eksploracji dokonali M. Burkacki, R.M. Kardaś i M. Lasota 5 sierpnia 1977 r., w ramach prac inwentaryzacyjnych prowadzonych przez OW PTPNoZ. |
Historia dokumentacji |
W tym samym dniu sporządzono również dokumentację. Pomiary wykonano busolą geologiczną Meridian i taśmą parcianą. Zaktualizował R.M. Kardaś (2009 r.). |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Burkacki M. 1977 (relacja o odkryciu i eksploracji); Burkacki M., Kardaś R.M. 1977 (informacje o odkryciu, przekrój); [Jaskinia, o której napisali...] 1977 (dane morfometryczne i historyczne, fotografie otworów); Kardaś R.M., Burkacki M. 1977 (wzmianka o odkryciu); Lasota M. 1977 (relacja z eksploracji); Wiśniewski W.W. 1978c (informacje o odkryciu i rozmiarach); Kardaś R.M. 1980g (opis inwentarzowy, plan, przekroje, 3 fotografie); TATRY POLSKIE 1984 (lokalizacja na mapie); Gradziński R. i in. 1985a (dane morfometryczne); Jaskinie TPN 1994 (plan, przekrój i opis inwentarzowy).
|
Materialy archiwalne |
Sobiepanek-Krzyżanowska, E. 1979 (fauna).
|
Autorzy opracowania | Rafał M. Kardaś |
Redakcja | Jerzy Grodzicki |
Stan na rok | 2010 |
Grafika, zdjęcia |
![]() |