Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Dziura w Wielkiej Turni
Inne nazwy
Nr inwentarzowy T.F-09.31
Region Tatry
Współrzędne WGS84 λ: 19°52′23,71″, φ: 49°14′05,61″
Gmina Kościelisko (gm. wiejska)
Powiat tatrzański
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu NNE
Pozostałe otwory
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 1340
Wysokość względna [m] 160
Głębokość [m] 0
Przewyższenie [m] 0
Deniwelacja [m] 0
Długość [m]
w tym szacowane [m]
5
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Dolina Kościeliska, na lewym orograficznie zboczu Wąwozu Kraków, w północnej ścianie Wielkiej Turni.
Opis drogi dojścia do otworu
Schronisko znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Z Hali Pisanej żółtym szlakiem podchodzimy do Wąwozu Kraków. następnie jego dnem idziemy do charakterystycznego rozszerzenia nazywanego Rynkiem. Stąd wznosimy się nieco wstecz, wzdłuż skały zamykającej Rynek od południa, nazywanej Basztą, niewyraźną percią obchodzącą progi dalszej części wąwozu. Perć prowadzi najpierw ku W, a następnie ku SW stromym, porośniętym roślinnością stokiem. Docieramy nią po około 100 m do wylotu żlebu między skałami lewego (or.) zbocza wąwozu. W ścianie skałki, na dole skośnego zacięcia, widać otwór Jaskini Piarżystej. Trawersujemy stąd pod wylotem żlebu i podchodzimy około10 m w górę w skos, u podnóża skałki ograniczającej żleb z lewej (or.) strony, w okolice otworu Jaskini Ciasnej T.F-09.06. Dalej idziemy ku zachodowi i trawiastym żlebem kilkadziesiąt metrów do góry, dalej stromym zboczem na prawo przez las, w kierunku grani nad urwiskiem Wielkiej Turni. Wchodzimy na małą przełączkę we wschodnim krańcu grani, porośniętą gęstymi smrekami. Stąd kilka kroków na lewo (ku W) eksponowaną, trawiastą półką ze smrekami, do pionowej szczeliny w załomie skały. Z tego miejsca kilkumetrowym zjazdem dostajemy się na mały trawniczek w otworze schroniska. Widoczne jest ono z przeciwległego zbocza Wąwozu Kraków. Dojście wymaga użycia sprzętu do zjazdu i wychodzenia po linie, zwiedzanie bez trudności.
Opis jaskini

Otwór o szerokości 3,1 m i wysokości 1–1,3 m wiedzie do obszernego schroniska o płaskim dnie i wznoszącym się stropie. Powstało ono w wapieniach malmo-neokomu wierchowej serii autochtonicznej. Ściany są kruche, zwietrzałe. Namulisko buduje przy otworze gleba, głębiej osad gliniasty i martwica.

Schronisko jest suche i widne, bez przewiewu. We wnętrzu dziury rozwijają się rośliny kwiatowe, a także mchy i porosty. Zaobserwowano występowanie pająków i muchówek.

Historia badań
Historia eksploracji

Brak wzmianek o opisywanym obiekcie w literaturze speleologicznej. Mimo widocznego z daleka otworu, mógł nie być zwiedzany do czasu zinwentaryzowania, ze względu na trudny dostęp.

Historia dokumentacji

Podczas obozu poszukiwawczego SW PTTK dokumentację schroniska sporządziła w dniu 16 września 1987 r. I. Luty przy współpracy M. Kowalskiej. Pomiary wykonano busolą Freiberg i taśmą parcianą. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowała I. Luty.

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Kronika 1988b (wzmianka o udokumentowaniu); Jaskinie TPN 1994 (plan i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Izabella Luty
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2010
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie