Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Szczelina w Tomanowym Grzbiecie V
Inne nazwy
Nr inwentarzowy T.F-10.16
Region Tatry
Współrzędne WGS84 λ: 19°53′45,23″, φ: 49°13′49,92″
Gmina Kościelisko (gm. wiejska)
Powiat tatrzański
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu W
Pozostałe otwory
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 1808
Wysokość względna [m] 160
Głębokość [m] 0,80
Przewyższenie [m] 2,50
Deniwelacja [m] 3,30
Długość [m]
w tym szacowane [m]
6
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Dolina Kościeliska; na lewym orograficznie zboczu najwyższej części Wąwozu Kraków, w Tomanowym Grzbiecie. Otwór znajduje się w grupie skał powyżej zielonego szlaku turystycznego, na NE od punktu widokowego zwanego Kazalnicą.
Opis drogi dojścia do otworu
Obiekt znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Z Doliny Tomanowej do Kazalnicy dochodzimy zielonym szlakiem prowadzącym na Ciemniak, dalej – wprost do góry około 130 m ku NE, w kierunku płata kosówki pod skałami. Za nim, w prawej orograficznie ścianie małego żlebku jest otwór Szczeliny w Tomanowym Grzbiecie III. Przed wylotem wiodącego do niej żlebku skręcamy pod skałami ku N i dalej pod nimi idziemy na prawo, do dużego żlebu. 20 m dalej, w lewej orograficznie ścianie tego żlebu omijamy Szczelinę w Tomanowym Grzbiecie IV (widoczną także ze szlaku). Stąd wprost do góry (ku ENE) około 30 m przez zwalisko want do poszukiwanego otworu. Dojście i zwiedzanie bez trudności.
Opis jaskini

Za wysokim otworem (1,1 m szerokości i około 5,5 m wysokości) wchodzimy do obszernej szczeliny, która niebawem zwęża się gwałtownie. Kilka metrów dalej kończy ją pochyła, gładka ściana poprzecznego uskoku (160°/62°S) z lustrem tektonicznym. Wzdłuż uskoku, ku NNW odchodzi 1,5-metrowa, zwężająca się szczelina zablokowana kamieniami. Dno za otworem opada, następnie wznosi się stromo.

Opisywany obiekt powstał na skrzyżowaniu szczelin tektonicznych w wapieniach triasu wierchowej serii autochtonicznej. Ściany są nieco zwietrzałe. Namulisko tworzy rumosz wapienny z domieszką gleby.

Wilgotność zależna jest tu od warunków atmosferycznych. Światło dociera do końca. Ze szczeliny końcowej wyczuwa się silny przewiew. Rośliny kwiatowe występują przy otworze, w głębi na ścianach widać mchy i porosty. Faunę reprezentują ćmy, muchy i komary, w rejonie otworu znaleziono ślimaki i chrząszcze.

Historia badań
Historia eksploracji

Szczelina znana była od dawna, prawdopodobnie ze względu na niewielkie rozmiary, nie wzmiankowana jednak dotychczas w literaturze speleologicznej.

Historia dokumentacji

W ramach inwentaryzacji jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ dokumentację jej sporządziła w dniu 23 lipca 1994 r. I. Luty przy współpracy J. Iwanickiego (juniora) i M. Kurczewskiego. Pomiary wykonano busolą geologiczną Meridian i taśmą parcianą. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowała I. Luty.

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Jaskinie TPN 1994 (plan, przekrój i opis inwentarzowy pod numerem F-11.11).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Izabella Luty
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2010
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie