Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Cubryńska Dziura I |
Inne nazwy | Dolna Dziura |
Nr inwentarzowy | T.L-22.05 |
Region | Tatry |
Współrzędne WGS84 | λ: 20°03′21,87″, φ: 49°11′29,30″ |
Gmina | Bukowina Tatrzańska (gm. wiejska) |
Powiat | tatrzański |
Województwo | małopolskie |
Właściciel terenu | Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | NW |
Pozostałe otwory | |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 2000 |
Wysokość względna [m] | 90 |
Głębokość [m] | 0 |
Przewyższenie [m] | 11,60 |
Deniwelacja [m] | 11,60 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
27
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | |
Położenie geograficzne | Tatry Wysokie, Dolina Rybiego Potoku, w północnym zboczu Cubryny opadającym z Małej Galerii Cubryńskiej. |
Opis drogi dojścia do otworu |
Jaskinia znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego - dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Ze schroniska nad Morskim Okiem idziemy żółto znakowanym szlakiem prowadzącym na Szpiglasową Przełęcz. W miejscu, gdzie ścieżka wiedzie północnym zboczem Miedzianego opuszczamy szlak i wchodzimy do Mnichowego Kotła. Stąd podchodzimy ścieżką taternicką wiodącą do Żlebu pod Mnichem, dalej żlebem pod północną ścianę Cubryny opadającą z Małej Galerii Cubryńskiej, w której znajdują się dobrze widoczne otwory Cubryńskich Dziur. Dalej drogą wspinaczkową (droga nr 98, Cywiński 2001) z początku leżącymi skalnymi płytami (II) dostajemy się na strome trawiaste półki, którymi podchodzimy około 20 m (III), a następnie trawersujemy (I) pod stromy trawiasty, niewybitny komin. Kominem wspinamy się około 15 m (III) do otworu jaskini mijając po prawej stronie niewielką nyżę. Dojście i zwiedzanie trudne i niebezpieczne (krucho), wymaga użycia sprzętu i technik alpinistycznych.
|
Opis jaskini |
Otwór jaskini ma około 8 m wysokości, u podstawy 2 m szerokości i rozszerza się ku górze osiągając przy stropie 5 m. Za otworem znajduje się stromo wznoszący się, piarżysty korytarz. 4 m za otworem strop korytarza obniża się. Gotycko sklepiony korytarz ma tu 1,8 m wysokości i 1,5 m szerokości; w końcowej części przechodzi on w komin o wysokości 5 m. Tuż za otworem po lewej stronie znajduje się stromo nachylona skalna ścianka. Powyżej ścianki znajdują się dwa niewielkie prożki skalne, które prowadzą do drugiego równoległego do wcześniej opisywanego komina o wysokości 4 m. Jaskinia rozwinęła się w granitoidach krystaliniku Tatr Wysokich. Posiada genezę erozyjno - wietrzeniową. Jej powstanie związane jest z dużym pęknięciem tektonicznym, na którym powstał komin, w obrębie którego jaskinia znajduje się oraz strukturą granitu popękanego kostkowo. Obecny kształt jaskini nadaje wietrzenie mrozowe. Spąg jaskini pokrywa autochtoniczny ostrokrawędzisty gruz skalny wraz z drobną zwietrzeliną granitoidów, w pobliżu otworu znajduje się humus. Ściany obiektu są silnie zwietrzałe i kruche. Światło dzienne rozproszone dociera do końca korytarzy. Jaskinia jest wilgotna, występuje w niej deszcz podziemny. W otworze występuje roślinność zielona, w głębi obserwowano porosty, mchy i paprocie. Obserwacje fauny nie były prowadzone. |
Historia badań |
|
Historia eksploracji |
O istnieniu jaskini wiedziano od dawna; jej duży otwór jest dobrze widoczny ze ścieżki prowadzącej do Doliny za Mnichem. Mogła być odwiedzana przez zespoły wspinające się w tej okolicy. Wójcik (1960i, 1961d) upatruje jej powstanie w wietrzeniu skupień syderytu, a w dalszej kolejności w wietrzeniu fizycznym. Cubryńska Dziura została ujęta w spisie jaskiń w Atlasie TPN (1984). Pierwsze odnotowane przez Cywińskiego (2001) zwiedzanie partii przyotworowych jaskini odbył zespół wspinaczkowy A. Lachiewicz i M. Pawlikowski 24 września 1999 r pokonując drogą o nazwie „Cubryński Komin z Dziurami”. Przypisano jej wówczas nazwę Dolna Dziura. |
Historia dokumentacji |
Dokumentacje jaskini sporządzili 27 września 2000 r. A. Gajewska i K. Recielski; pomiary wykonano busolą Sisteco i taśmą parcianą. Zaktualizował K. Recielski (2009 r.). |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Wójcik, Z. 1960i, 1961d (geneza); Gradziński, R. i in. 1985a (lokalizacja,dane morfometryczne); Cywiński, W. 2001 (wzmianka, lokalizacja na schemacie drogi wspinaczkowej, dane morfometryczne); Jaskinie TPN 2002 (plan i przekrój, opis inwentarzowy).
|
Materialy archiwalne |
|
Autorzy opracowania | Krzysztof Recielski |
Redakcja | Jerzy Grodzicki |
Stan na rok | 2010 |
Grafika, zdjęcia |
![]() |