Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Tunel Niski w Wielkiej Skale |
Inne nazwy | |
Nr inwentarzowy | J.Olk.I-07.43 |
Region | Wyżyna Śląsko-Krakowska |
Współrzędne WGS84 | λ: 19°46′06,00″, φ: 50°11′21,00″ |
Gmina | Wielka Wieś (gm. wiejska) |
Powiat | krakowski |
Województwo | małopolskie |
Właściciel terenu | Prywatny | Park krajobrazowy Dolinki Krakowskie |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | WSW |
Pozostałe otwory | 2 - ku ENE, 434 m n.p.m. |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 434 |
Wysokość względna [m] | 53 |
Głębokość [m] | 0 |
Przewyższenie [m] | 0 |
Deniwelacja [m] | 0 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
4,50
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | |
Położenie geograficzne | Wyżyna Olkuska, Dolina Będkowska. |
Opis drogi dojścia do otworu |
Od wywierzyska potoku Będkówka idziemy w górę doliny, po przejściu około 750 m po prawej stronie znajduje się duża grupa skalna - masyw Wielkiej Skały. W grupie skalnej schodzącej najbardziej do dna doliny widoczny jest z daleka otwór Tunelu Wysokiego w Wielkiej Skale. Znajduje się on 7 m nad podstawą skały, dochodzimy do niego pokonując stromy, łatwy próg skalny. Od otworu tunelu podchodzimy stromym żlebem z progiem skalnym do znajdującego się 5 m powyżej górnego otworu Tunelu Pośredniego w Wielkiej Skale, wspinamy się dalej, żleb kładzie się i przed kolejną ścianką skalną w lejkowatym zagłębieniu znajdujemy otwór górny Tunelu Niskiego w Wielkiej Skale.
|
Opis jaskini |
Jest to stromy tunel przebijający na wylot szczytową część grzędy skalnej. Otwór górny znajduje się w niewielkim lejkowatym zagłębieniu pod metrową ścianką wapienną, ma 1 m wysokości i 1,1 szerokości. Za nim ciągnie się 4,5 m korytarz o opadającym dnie, w którym napotykamy duży blok skalny i dalej następne. Korytarz wyprowadza w dolnym otworze wysokości 2,5 m, szerokości 1,2 m wychodzącym w górze stromego żlebu skalnego (bezpośrednio pod otworem opada 1,5 metrowy próg skalny).
Tunel o krasowej genezie powstał w wapieniach skalistych górnej jury (oksford), na pionowym pęknięciu WSW-ENE. Ściany są silnie skorodowane z licznymi wżerami, drobnymi kanalikami i ospą krasową. Brak szaty naciekowej. Osady namuliska są skąpe, na dnie zalegają duże głazy i ilasty osad z gruzem wapiennym. W całości znajduje się w zasięgu wpływów atmosferycznych. Na ścianach w otworach występują glony, mchy i porosty, wewnątrz na ścianach glony. Z fauny zaobserwowano pajęczaki. |
Historia badań |
|
Historia eksploracji |
|
Historia dokumentacji |
Tunel znany był od dawna, po raz pierwszy udokumentowany został przez Kowalskiego (1951). Aktualną inwentaryzację sporządził Andrzej Górny (05.11.2009 r.). Pomiary wykonali A. Górny i T. Ostrowski (05.11.2009 r.).
Plan opracował A. Górny. |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Kowalski K. 1951 (opis inwentarzowy poz. 149, „Schronisko tunel niski w Wielkiej Skale” [13.IV.1946 r.], plan); Szelerewicz M., Górny A. 1986 (w pełnym wykazie jaskiń i schronisk Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej, poz. II.F. 34); Jaskinie Wyżyny Olkuskiej 2010 (plan i opis inwentarzowy).
|
Materialy archiwalne |
|
Autorzy opracowania | Andrzej Górny |
Redakcja | Jerzy Grodzicki |
Stan na rok | 2013 |
Grafika, zdjęcia |
![]() |
Nazwa:
Autor:
Data wprowadzenia: