Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Jaskinia za Matką Boską |
Inne nazwy | Schronisko nad Jaskinią nad Matką Boską |
Nr inwentarzowy | J.GT-03.14 |
Region | Wyżyna Śląsko-Krakowska |
Współrzędne WGS84 | λ: 19°42′25,00″, φ: 50°03′54,00″ |
Gmina | Liszki (gm. wiejska) |
Powiat | krakowski |
Województwo | małopolskie |
Właściciel terenu | Skarb Państwa (Lasy Państwowe) | Rezerwat przyrody Dolina Mnikowska |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | NW |
Pozostałe otwory | |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 270 |
Wysokość względna [m] | 32 |
Głębokość [m] | 0 |
Przewyższenie [m] | 2 |
Deniwelacja [m] | 2 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
26
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | |
Położenie geograficzne | Garb Tenczyński, okolice Sanki, Wąwóz Mnikowski, Mników. |
Opis drogi dojścia do otworu |
Z przysiółka Mnikowa, Skałki (przy drodze Mników-Baczyn, przystanek autobusowy: Skały Mnikowskie) kierujemy się ku południowi ścieżką, która rozpoczyna się przy parkingu, do Doliny Mnikowskiej. Idąc w dół doliny dochodzimy do miejsca, gdzie wysoko w prawym zboczu, pod skałami, umieszczona jest kapliczka. Nad nią, na skale namalowany jest znacznych rozmiarów wizerunek Matki Boskiej (z roku 1863, pędzla E. Radzikowskiego). Przechodzimy przez kładkę i kierujemy w górę ścieżką prowadzącą do kapliczki. W połowie wysokości zbocza opuszczamy ścieżkę. Podchodzimy w prawo i w górę. Za filarem skalnym znajduje się rozszerzenie wąwozu. Po lewej stronie ciągnie się pas skał; w ich środkowej części znajduje się obszerny otwór jaskini.
|
Opis jaskini |
Otwór jaskini tworzy rozległy okap szerokości 8 m i wysokości dochodzącej do 3 m. Pod nim znajduje się poziomy taras nad stromym zboczem wąwozu. W kierunku zachodnim odchodzi krótka wnęka z wyraźną rynną denną, która przechodzi w końcu w niedostępną szczelinę. Ze wschodniego krańca okapu prowadzi w głąb obszerny i wysoki korytarz 9 m długości. Na jego końcu, z poziomu dna ciągnie się szczelina, która prowadzi w kierunku Jaskini nad Matką Boską. Nieco powyżej, oddzielona od poziomu korytarza 2 m progiem znajduje się niewielka salka. Jaskinia powstała w wapieniach skalistych górnej jury (oksford). Jest utworzona na pionowym pęknięciu w warunkach freatycznych (na ścianach liczne zagłębienia wirowe). Jedyne spotykane tu nacieki to zwietrzałe grzybki. Namulisko pod okapem skąpe, w korytarzu ku wschodowi gliniaste, z dużą ilością gruzu na powierzchni. Jaskinia jest widna, tylko odgałęzienia są mroczne; w głębi sucha. W jaskini na ścianach rosną glony i mszaki. Pod okapem, w zasięgu światła występują glony i paprocie. Stwierdzono w niej obecność pajęczaków: Amaurobius fenestralis, Tegenaria silvestris, Tegenaria ferruginea, Lepthyphantes leprosus, Porrhomma convexum, Nesticus cellulanus, Leiobunum rupestre (Sanocka-Wołoszynowa, 1981). |
Historia badań |
|
Historia eksploracji |
Jaskinia jest znana i odwiedzana. |
Historia dokumentacji |
Po raz pierwszy została opisana i zinwentaryzowana przez Kowalskiego (1951) pod poz. 30. Dokumentację opracował M. Szelerewicz (11.1999). Dane zaktualizował w 2009 r M. Szelerewicz |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Kowalski K. 1951 (pod nr 30 opis, plan); Sanocka-Wołoszynowa E. 1981 (stwierdza występowanie 7 gatunków pajęczaków); Szelerewicz M., Górny A. 1986 (wymieniają w wykazie); Jaskinie Pomostu Krakowskiego 2011 (plan i opis inwentarzowy).
|
Materialy archiwalne |
Baryła J., Górny A., Pruc M., Słobodzian B., Szelerewicz M. 2000 (opis inwentarzowy i plan).
|
Autorzy opracowania | Mariusz Szelerewicz |
Redakcja | Jerzy Grodzicki |
Stan na rok | 2013 |
Grafika, zdjęcia |
![]() |