Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Jaskinia pod Szczytem
Inne nazwy Schronisko przy wsi Strzegowej III i Schronisko przy wsi Strzegowej IV
Nr inwentarzowy J.Cz.IV-04.78
Region Wyżyna Śląsko-Krakowska
Współrzędne WGS84 λ: 19°41′20,00″, φ: 50°25′52,00″
Gmina Wolbrom (gm. miejsko-wiejska)
Powiat olkuski
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Prywatny
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu NE
Pozostałe otwory 2 - ku NE; 3 - ku S.
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 467
Wysokość względna [m]
Głębokość [m] 0
Przewyższenie [m] 2,20
Deniwelacja [m] 2,20
Długość [m]
w tym szacowane [m]
43,20
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Wyżyna Częstochowska, Pasmo Smoleńsko-Niegowonickie, Strzegowa, Wzgórze Skała Opolanica.
Opis drogi dojścia do otworu
Idąc drogą od Pilicy, przy pierwszym przystanku PKS we wsi, skręcamy w prawo między opłotki i po 300 m dochodzimy do wzgórza. Wzgórze to ma wygląd długiego grzbietu podzielonego na część wschodnią i zachodnią. Omawiane schronisko znajduje się w szczytowej partii części zachodniej. Wszystkie otwory schroniska są silnie zarośnięte krzewami, co w sezonie wegetacyjnym może powodować trudności w ich odnalezieniu.
Opis jaskini

   Główne wejście do schroniska to obszerny otwór przysłonięty nieco głazami wprowadzający do dużej sali o długości około 11 m i szerokości około 9 m. Jej wysokość wynosi około 4 m W sali tej znajdują się pokaźne ilości śmieci w postaci puszek od konserw, stłuczki szklanej, drutów i in. W prawym rogu sali głównej znajduje się krótki korytarzyk łączący się z powierzchnią, w chwili obecnej przysypany kamieniami, nie dający się przejść. W lewej (wschodniej) ścianie sali głównej znajduje się okno skalne, za którym po pokonaniu niewielkiego progu dostajemy się do niskiego korytarzyka. Z niego z kolei przez przewężenie w lewej ścianie dostajemy się do korytarzyka wyprowadzającego do drugiego otworu północno-wschodniego. Na wprost otworu głównego, w wielkiej sali znajduje się wejście do ciasnego korytarzyka, który przez niewielką salkę trochę meandrując, wyprowadza nas do otworu południowego. W otworze tym również znajduje się spora ilość śmieci i odpadków.

   Schronisko jest rozwinięte w wapieniach skalistych typu smoleńskiego. Szaty naciekowej praktycznie brak, jedynie w sali głównej zachowały się resztki skromnych nacieków, są one jednak bardzo zniszczone. Namulisko jest dosyć skąpe kamienisto-piaszczysto-gliniaste. Sprawia wrażenie przegrzebanego, tym bardziej, że w sali głównej znajduje się owalne zagłębienie, które nie powstało w sposób naturalny.

   Schronisko nie posiada własnego mikroklimatu, jest w nim sucho i przewiewnie. Schronisko w większej części jest widne, jedynie w ciasnym korytarzyku jest ciemno. Z okazów fauny w schronisku zauważono jedynie ćmy i motyle.

Historia badań
Historia eksploracji
Historia dokumentacji

Po raz pierwszy plan i opis wykonuje K. Kowalski w 1949 r. traktując korytarz południowy jako oddzielne schronisko i nadając mu numer 402 a części północnej numer 403. Schronisko 402 u Kowalskiego nosi nazwę „Schronisko przy wsi Strzegowej III” a schronisko 403 nazwę „Schronisko przy wsi Strzegowej IV”. W 1978 r. schronisko 403 opisuje J. Otęska-Budzyn. W 1986 r. schroniska wzmiankują M. Szelerewicz i A. Górny nadając im również oddzielne numery IV. D. 10 i IV. D. 11. Aktualizacji planu i danych dokonali we wrześniu 1991 r. A. Polonius i S. Kornaś. Po połączeniu schronisk nadano im wspólny numer IV. D. 10 i nazwę „Schronisko przy wsi Strzegowej III” (dokumentacja dla Zarządu Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych woj. katowickiego -1991). Jednak ze względu na rozmiary obiekt zasługuje na to by nazywać go jaskinią. Dane zaktualizował A. Polonius (2010).
Plan opracował Adam Polonius.

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Kowalski K. 1951; Otęska-Budzyn J. 1978; Szelerewicz M., Górny A. 1986 (wzmianka, orientacyjne położenie); Polonius A. 1994 (wzmianka, położenie); Kurek A., Wiśniewski W.W. 1995 (wymieniają, podają wymiary); Jaskinie Wyżyny Częstochowskiej 2011c (plan i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Polonius A. i in. 1991; Polonius A. 2003 (wymienia).
Autorzy opracowania Adam Polonius
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2013
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie