Od Wzgórza Zamkowego w Smoleniu należy się skierować w kierunku południowym i przejść czarnym szlakiem turystycznym około 200 m do skrzyżowania leśnych ścieżek. W tym miejscu należy skręcić w prawo (niebieskim szlakiem) i dojść do skrzyżowania z asfaltową drogą Smoleń-Złożeniec. Z tego miejsca w kierunku południowo-zachodnim widać stojącą w lesie długą i wąską skalną płetwę z charakterystycznym oknem skalnym o średnicy około 2 m, w jej północnym końcu. Okno to jest fragmentem opisywanego schroniska.

   Schronisko nie posiada szaty naciekowej a skały we wnętrzu są silnie skorodowane. Większa część schroniska nie ma namuliska, jedynie w bocznym korytarzyku jest troszeczkę piaszczysto-kamienistych osadów.

   Całe wnętrze ulega wpływom zewnętrznych czynników atmosferycznych. Brak przedstawicieli flory i fauny.

Schronisko to z pewnością było znane „od zawsze” lecz pierwsza wzmianka w literaturze na temat schroniska pojawia się w 1994 r. (Polonius).

W uzupełnieniu do dokumentacji dla Zarządu Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych woj. katowickiego wykonanej w 1991 r., nosi nazwę Schronisko w Górze Smoleń XII i numer IV.C.55. Opis i plan schroniska znajduje się również w dokumentacji z roku 2000 wykonanej na zlecenie Ministerstwa Środowiska, gdzie nosi tę samą nazwę i numer. Pomiary schroniska wykonał w czerwcu 1994 r. A. Polonius i M. Pawłowski. Dane zaktualizował A. Polonius (2009).
Plan opracował A. Polonius.

Polonius A. 1994 (wzmianka, lokalizacja); Jaskinie Wyżyny Częstochowskiej 2011c (plan i opis inwentarzowy).

Polonius A. i in. 1991; Polonius A. i in. 2000 (dokumentacja); Polonius A. 2003 (nadaje nową nazwę, omawia morfologię i genezę).