Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Dziura w Stołowie
Inne nazwy
Nr inwentarzowy K.Bs-04.15
Region Karpaty
Współrzędne WGS84 λ: 18°58′10,03″, φ: 49°44′35,52″
Gmina Brenna (gm. wiejska)
Powiat cieszyński
Województwo śląskie
Właściciel terenu Skarb Państwa (Lasy Państwowe)
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu ku górze
Pozostałe otwory
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 1016
Wysokość względna [m]
Głębokość [m] 15
Przewyższenie [m] 0
Deniwelacja [m] 15
Długość [m]
w tym szacowane [m]
104
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Beskid Śląski, Brenna, na S stoku Stołowa (1041 m n.p.m.).
Opis drogi dojścia do otworu
Od miejsca przecięcia szlaku żółtego prowadzącego z Klimczoka (1117 m n.p.m.) na Stołów z nartostradą prowadzącą z Siodła pod Trzema Kopcami w kierunku przełęczy Karkoszczonka kierujemy się w stronę Błatniej. Po 330 m zbaczamy ze szlaku żółtego w lewo na drogę leśną trawersującą S stoki Stołowa. Po 225 m przecinamy rów osuwiskowy, z tego miejsca w odległości 25 m na Az 290 mieści się duży otwór Dziury w Stołowie, z drewnianą barierką wokół studni wejściowej. Dojście nieskomplikowane, otwór łatwy do znalezienia, widoczny dopiero z kilku metrów.
Opis jaskini

Otwór wejściowy to owalna studnia o wymiarach 2m x 1m i głębokości 3 metrów. Na E i S prowadzą ciasne zawaliskowe szczeliny (bez kontynuacji). Do głównego ciągu jaskini wchodzimy poprzez ciasne pęknięcie w zachodniej ścianie studni. Najpierw do niewielkiej salki, stąd ku W kierują się dwie kilkumetrowe szczeliny, trzecia bardzo wąska prowadząca początkowo ku S prowadzi do dolnego piętra jaskini. My schodzimy studzienką, prowadzi ona do salki rozdzielającej piętra jaskini- górne i dolne. Górne piętro kieruje się ku NW, korytarzem o wdzięcznej nazwie Korytarz Gejów Gumowych - od niego odchodzi kilka krótkich odnóg (po kilka metrów), najdłuższa z nich znajdująca się za niewygodnym zaciskiem Z1 prowadzi do prostego i litego korytarza - Mamucia Dupa. Ta część jaskini kończy się potrzaskaną salką z zawaliskami. Dolne piętro schodzi bezpośrednio od studzienki zejściowej, poprzez niski przełaz przedostajemy się do ciekawej salki. Dalej najpierw niskim korytarzykiem a następnie w dół do kolejnej szczeliny ( w prawo krótka odnoga z kośćmi nietoperzy i niewielkiego ssaka). W lewo (na SW), początkowo w dół dostaniemy się do najniższej części jaskini skąd poprzez niewygodna szczelinę w górę, a następnie na SE do trudnego zacisku klasy Z2,5. Za zaciskiem znajduje się ostatnia sala będąca dnem jaskini (-15 m) nazwana Zaułkiem Rysiaczka.

Jaskinia osuwiskowa, powstała w piaskowcu warstw godulskich środkowych. Jaskinia wilgotna, na spągu zalega rumosz skalny i glina. Światło sięga do dna studni wejściowej, którą porastają mchy i porosty. Podczas liczenia nietoperzy w lutym 2007 roku stwierdzono występowanie 3 gatunków nietoperzy: podkowiec mały (Rhinolophus hipposideros), nocek wąsatek (Myotis mystacinus)oraz nocek duży (Myotis myotis) - (Mysłajek, Szura, Figura 2008).W jednym z bocznych korytarzy odnaleziono kości nietoperza oraz nieoznaczonego ssaka.

Historia badań
Historia eksploracji

Jaskinia (tzn. wstępne partie) znana od dawna, chociaż jak podaje G. Klassek „dawniej przewiew był silniejszy”. Prawdopodobnie studnia uległa częściowemu zawaleniu. Jej początkowe partie (studnia i zawaliskowe szczeliny) zinwentaryzowane zostały w 1989 roku przez J. Ganszera i J. Pukowskiego (Speleoklub Bielsko-Biała).
14 maja 2006 ekipa w składzie: Cz. Szura, B. Juroszek, G. Szalbot, G. Michałek, M. Procner, T. Kudacz, K. Borgieł dotarła do szczeliny prowadzącej w głąb osuwiska. Zinwentaryzowano 88 metrów nowych korytarzy (Szura 2006). We wrześniu 2006 R. Głowacki przebył zacisk w dolnym piętrze jaskini odkrywając salkę i obecne dno jaskini (Głowacki 2006). Podczas kolejnej akcji eksploracyjnej 11 maja 2007 przebyto zawalisko za zaciskiem Z1 prowadzące do korytarza Mamucia Dupa (Szura 2007).

Historia dokumentacji

Materiały dokumentacyjne zebrali 15 maja 2006 r. oraz 11 maja 2007 Cz. Szura, B. Juroszek, G. Szalbot, G. Michałek. Pomiary wykonano busolą Freiberg oraz laserem Leica. Współrzędne geograficzne GPS w 2005 r. pomierzył J. Ganszer. Dane zostały zaktualizowane w 2009 r., a J. Juroszek w 2015 r. opisał ponownie drogę dojścia oraz skorygował współrzędne geograficzne oraz wysokość bezwzględną otworu i wykonał jego zdjęcie.


Plan opracował Cz. Szura.

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Klassek G. 1989 (ujęta na liście obiektów zinwentaryzowanych pod nazwą Studnia w Stołowie); Ganszer J. 1989 (wzmianka o wyjeździe eksploracyjno-inwentaryzacyjnym); Gawłowski P. 1989 (umiejscowienie jaskini w jednostkach litostratygraficznych); Klassek G. 1990 (ujęta w wykazie jaskiń i schronisk podskalnych Beskidów i Pogórza Karpackiego); Jaskinie Polskich Karpat fliszowych 1997a (plan i opis inwentarzowy wstępnych partii); Pawełczyk M. 1999 (informacja o pogłębieniu obiektu); Szura C. 2006, 2007 (wzmianki o eksploracji i zwiększeniu długości i deniwelacji jaskini); Głowacki R. 2006 (wzmianka o eksploracji jaskini); Klassek G., Mleczek T. (ujęta w wykazach najdłuższych i najgłębszych jaskiń polskiego fliszu ); Mysłajek R.W., Szura C., Figura M. 2008 (wzmianki o hibernujących nietoperzach).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Czesław Szura, Grzegorz Klassek
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2011
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki otwór Podgląd grafiki plan
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie