Od dawnego przystanku kolejowego Zagórze idziemy w kierunku miejscowości Skawce (wzdłuż dawnego toru kolejowego). Po około 1 km skręcamy w lewo i drogą leśną (niebieskie znaki szlaku turystycznego) dochodzimy do lejowatego zagłębienia. Tu znajduje się otwór jaskini. Dojście nieskomplikowane, otwór łatwy do znalezienia. Zwiedzanie głównego ciągu łatwe, choć miejscami ciasno, w ciągach bocznych trudne zaciski.

Otwór wejściowy (szerokości 1 m) prowadzi do pochyłego i krętego korytarza (długości 5 m). Kończy się on prostokątną studnią (głębokości 2,7 m) uchodzącą do niedużej salki o nieregularnych kształtach. W kierunku E odchodzi ponad 5 m długi boczny korytarz - dość niski, zrazu szeroki (ponad 1 m), a w końcowej części 0,6 m. Na wstępie jest on zasłany gliną, a w górnej części (za niedużym prożkiem) zawalony gdzieniegdzie większymi blokami skalnymi. Ściany nieregularne, strop miejscami niepewny. Dalsze partie udokumentowane w 2003 r. to - Ciąg ku Lisiej - W miejscu, gdzie boczny korytarz opada z Legowiska (korytarzyk z płasko ułożonymi kamieniami), schylamy się i przedostajemy do wąskiego, litego korytarza prowadzącego ku SE. W końcowej części, w stropie, otwiera się ciasna szczelina (Z2), którą przeciskamy się do chodnika leżącego bezpośrednio nad zaciskiem. Nim 3 m najpierw w lewo, dalej w prawo (ciasno) wchodzimy do niewielkiej, zawaliskowej salki (długość 3 m, szerokość 1 m, wysokość do 2,5 m). Z jej E krańca kierujemy się do niewielkiego rozdroża. W lewo odchodzą dwa krótkie, wyklinowujące się korytarzyki. Główny korytarz kontynuuje się ku S i przez ruchomą wantę (niebezpiecznie) sprowadza do rozszerzenia. Do stycznia 2003 r. dalszą drogę zagradzał zacisk (Z2). Po jego pokonaniu kierujemy się ok. 1,5 m do następnego zacisku (Z1). Za nim wchodzimy do regularnego korytarzyka biegnącego ku SE, przechodzimy 1,7 m i skręcamy na E. Po przejściu dalszych 2,5 m wychodzimy w środkowej części litej szczeliny (wysokość do 3m). Szczelina rozwinięta jest na pęknięciu NW- SE o łącznej długości 6,2 m wyklinowującym się z obu stron. Partie w większości są bardzo ciasne i mają charakter zawaliskowy oprócz końcowej części, gdzie jest lito (Żera 2003).

 Od salki na NW biegnie ciąg główny jaskini. Strzelisty korytarz o wysokości 3 m i szerokości przeciętnie 0,8 m, ścianach litych, zbiegających się ku górze, po 4 m skręca ku N i nastramia się. Podchodzimy po głazach zawalających dno, przez dwa nieduże progi i po około 6 m osiągamy najwyższy punkt korytarza. Tu w prawo za zaciskiem niewielkie, prostokątne rozszerzenie. Dalej schodzimy zwężającym się i skręcającym ku W korytarzem, który wyprowadza nas w partie zawaliskowe. Przedostajemy się ciasnym przejściem do rozszerzenia zawalonego dużymi blokami skalnymi. Teraz korytarz skręca na SW i ponownie się zwęża. Po około 2,5 m przez ciasny przesmyk pomiędzy dużymi głazami wydostajemy się do Sali ze Stołem (długości 3 m; szerokości 1-1,5 m; wysokości około 2 m) ze specyficznym, czworobocznym głazem pośrodku. Od sali odchodzą boczne ciągi, udokumentowane w 2003 r.: Łącznik oraz Agresywne Partie - do których wchodzimy ok. 2 m korytarzem, odchodzącym z NW części Sali ze Stołem, kierującym się ku N. Dalej skręcamy na NW do głównej szczeliny. Korytarz ma charakter zawaliskowy, jest bardzo ciasny. Po przejściu 8 m i dwóch zacisków (Z1) przedostajemy się do niewielkiego rozszerzenia. Stąd ku NE odchodzi 2 m korytarzyk łączący się dalej z korytarzami prowadzącymi do zacisku „pococipłuca”. Główna szczelina kontynuuje się dalej ku NW, po 2 m po prawej stronie na dole przeciskamy się do małej salki (długość 2,5 m, szerokość 1,5 m, wysokość 1 m). W środkowej części salki możemy zejść do zagruzowanej szczeliny prowadzącej najpierw ku NW (2 m), dalej ku W. Od salki ku NW odchodzi 3 m korytarz, który doprowadza do „kręgosłupa”.

„Kręgosłup”, to skrajnie trudny zacisk (Z3) pokonany na odcinku 1,5 m. Za zaciskiem widać dalsze obszerniejsze partie. Wracamy do salki- z jej N po pokonaniu zacisku (Z1) przedostać się możemy do chodnika biegnącego z powrotem wzdłuż głównej szczeliny. Po 2 m z prawej strony odchodzi korytarzyk do głównej szczeliny (wcześniej opisany), w lewo przechodzimy do rozdroża. Ku N, dalej NW odchodzi ciąg wyklinowujących się, zaciskowych szczelin o łącznej długości ok. 10 m. Na SE czołgamy się zygzakowatym korytarzykiem, który po ok. 4 m doprowadza nas do zacisku „Pococipłuca” (Z3). Za zaciskiem korytarz kontynuuje się: ku NW (ok. 1,5 m widać wcześniejsze partie), ku SW ok. 3 m kończąc się w zawalisku. Wcześniej, po lewej stronie odchodzi szczelina nie do przejścia, za którą widać ok. 5 m przestrzeni. Całość Agresywnych Partii ma charakter zawaliskowy, niemal w każdej części osypuje się rumosz skalny, ściany, strop i spąg tworzą zaklinowane wanty (Żera 2003).

Wracamy do Sali ze Stałem.

Kierujemy się głównym ciągiem w dół zrazu ku S, następnie ku SW i ciasnym, zaciskowym korytarzykiem o długości około 3 m przedostajemy się (czołganie) do dużej sali- Wielkiej Komnaty - faktycznie najładniejsze miejsce w całej jaskini. Sala o bardzo nieregularnym, wydłużonym kształcie w swojej głównej części liczy około 6 m długości; 2-3 m szerokości przy przeciętnej wysokości 4 m. Strop tak, jak i ściany, nieregularny, zaburzony. Dno na ogół dość równe, tylko w części NW na krótkim odcinku nachylone ku górze. Opisywana sala stanowi w zasadzie zakończenie ciągu głównego, lecz nie kończy całej jaskini. Odchodzą od niej bowiem dość zagmatwane i ciasne boczne ciągi i pojedyncze szczeliny. Ich przegląd można rozpocząć od S krańca sali, gdzie przechodzi ona w piękną prostą szczelinę (o przeciętnej szerokości 0,7 m i wysokości 4 m), która po około 4 m skręca dwukrotnie pod kątem prostym i dalej kończy się po 5 m. W kierunku SW odchodzi 5 m korytarz (łączy się też wąską szczeliną z dalszymi partiami), który łukiem obchodzi pewien fragment sali i wychodzi w jej NW części. Z tego też rejonu prostą, 3 m długości szczeliną przedostać się można do rozwidlenia, z którego:

- ku N odchodzi krótkie rozszerzenie kończące się dwoma ciasnymi pęknięciami;

- w kierunku S, dalej SE biegnie w dół (trzy prożki) następnie nieco w górę korytarz o łącznej długości około 11 m, który łączy się wąską szczeliną z łukowatym obejściem wspomnianym uprzednio;

- na W dalej NW odchodzi następny korytarzyk (szerokości 0,4 m), który po około 4 m (za prostokątną wantą) doprowadza do kolejnego rozdroża. Jest to już rejon tzw. Kruchych Partii. Na N krótki korytarzyk przegrodzony wantą kończy się dwoma wąskimi pęknięciami, ku NW bardzo ciasna (zacisk) 3 m szczelina doprowadzająca do szerszego (0,4-0,5 m), prostego korytarza. Dostać się tu jednak można inną, bardziej dogodną drogą. Kierując się od rozdroża w kierunku SW 2,5 m przejściem wydostajemy się do niewielkiego rozszerzenia, z którego też odchodzą trzy odgałęzienia:

 na E w dół (za niewielkim prożkiem) krótki korytarzyk z okresowym jeziorkiem;

 na NW 5 m szczelina o nierównym, częściowo zaglinionym dnie po 3 m skręcając łukiem ku NE łączy się z dolnymi partiami jaskini;

 na N w górę (za niewielkim prożkiem) prosty, wspomniany uprzednio korytarz. Po 5 m kończy się on prożkiem z zaciskiem (z lewej strony dochodzi wyżej opisana szczelina), za którym przez kilka metrów kontynuują się jeszcze górne partie zakończone niewielką salką. Największe boczne partie Wielkiej Komnaty- Ciasne Szczeliny i Poddasze -udokumentowano w 2003 r. Na Poddasze wchodzimy jednym z sześciu progów znajdujących się w W. K. i jej okolicy. Poddasze to nieregularna salka o łącznej długości 6,5 m, „zawieszona” nad W. K.. Z jej SE krańca ku S odchodzą Ciasne Szczeliny. Najpierw poprzez zacisk (Z1) i 3 m wysokości próg schodzimy na dno głównej szczeliny. Tu w lewo pod progiem odchodzi 1,5 m, ślepy korytarzyk, a pod nim na tej samej szczelinie, zabłocony zaciskowy korytarz, który w końcowej części wpada małym przesmykiem (nie do przejścia) do W. K.. Główny chodnik rozwija się ku S, po ok. 2 m rozszerza się do 0,5 m. Tu w prawo odchodzi wyklinowująca się szczelina, 3 m ponad dnem znajduje się zwrócony ku S krótki korytarzyk. Kierujemy się dalej na S, szczelina stopniowo zwęża się. Po 2 m schodzimy niewielkim progiem, następnie 3 m dalej poprzez zacisk (Z3) (szerokość 0,2 m) i po zejściu 0,5 m progiem osiągamy najniższe miejsce w jaskini (- 11,8 m). Tu ku E i S odchodzą ciasne pęknięcia ( nie do przejścia). Ściany korytarzy są lite i regularne, tylko Poddasze utworzone jest z dużych bloków skalnych zaklinowanych pod stropem Wielkiej Komnaty (Żera 2003).

 Jaskinia osuwiskowa, powstała w warstwach istebniańskich dolnych. Dno pokryte gruzem skalnym, miejscami dużymi blokami i gliną. W końcowych Kruchych Partiach znaleziono kości zwierzęce.

 Jaskinia sucha, tylko w jednym miejscu (boczne partie) występuje okresowe jeziorko. Silny przewiew wyczuwalny w partiach przyotworowych (szczególnie w okresie zimy) świadczyć może o połączeniu ze znajdującą się nieopodal Jaskinią Lisią. Światło sięga w partie przyotworowe.

 Na ścianach w otworze wejściowym gdzieniegdzie występują mchy. W pracy z 1954 r. K. Kowalski zaznaczał występowanie w jaskini dwóch gatunków nietoperzy: podkowca (Rhinolophus hipposideros) i nocka dużego (Myotis myotis). W guanie zaobserwował roztocza i owady bezskrzydłe.

Jaskinia (położenie otworu, może partie wstępne) znana była ludności miejscowej. powtarzane są m.in. przekazy o wyjściu po drugiej stronie rzeki Skawy. W czasie wojny podobno chronili się też w niej ludzie. Pierwszą wzmiankę w literaturze o tym obiekcie podaje J. Żurowski w 1923 r. Opis wstępnych partii przedstawia G. Leńczyk w 1935 r. Opis inwentarzowy, plan i przekrój rozwinięty publikuje w 1954 r. K. Kowalski szacując długość jaskini na 80 m.

W ramach inwentaryzacji jaskiń beskidzkich materiał dokumentacyjny zebrali dnia 17 marca 1985 r. S. Polański, R. Czarnecki, J. Pukowski i J. Ganszer oraz dnia 16 maja 1992 r. M. Rachwaniec, I. Barankiewicz, S. Nikiel ze Speleoklubu Bielsko-Biała. W wyniku tych prac długość jaskini wzrosła do 112 m. Dalsze prace eksploracyjne prowadzone od 1998 r. (Ar. i Al. Żera, M. Zieliński) przyniosły znaczące odkrycia ciągów bocznych. W tym zakresie materiał dokumentacyjny zebrali:
dnia 10 kwietnia 1998 r. Ar. i M. Żera i J. Ganszer - pomniejsze partie , długość 18 m;
dnia 27 stycznia 2003 r. Ar. Żera (za zaciskami), 01 maja 2003 r. Ar. i Al. Żera, B. Zaczyński (do zacisku) - Ciąg ku Lisiej, długość 37 m;
dnia 12 maja 2003 r. Ar. i Al. Żera - Ciasne Szczeliny i Poddasze, długość 22 m;
dwukrotnie w lutym 2003 r. Ar. i Al. Żera - Agresywne Partie, długość 44 m;
dnia 01 maja 2003 r. Ar. i Al. Żera, B. Zaczyński, 12 maja 2003 r. Ar. i Al. Żera - korytarze odkryte w innych częściach jaskini oraz partie wcześniej znane.
Długość jaskini wzrosła do 282,5 m.
Pomiary wykonano busolą geologiczną Freiberg, taśmą parcianą i upadomierzem. Dane zostały zaktualizowane w 2009 r.
Plan I opracował Ar. Żera.

Żurowski J. 1923 (wzmianka o jaskini); Leńczyk G. 1935 (opis wstępnych partii); Kowalski K. 1953 (wzmianka o występujących w jaskini nietoperzach); Kowalski K. 1954 (opis inwentarzowy, plan i przekrój rozwinięty); Ganszer J. 1986 (wzmianka o zwiedzaniu jaskini oraz o inwentaryzacji); Klassek G. 1986a (wzmianka o ewentualnym połączeniu z Jaskinią Lisią); Klassek G. 1986b (ujęta na liście najdłuższych jaskiń Karpat Fliszowych); Wiśniewski W.W. 1989 (ujęta w wykazie jaskiń Karpat); Klassek G. 1990a (ujęta na liście najdłuższych jaskiń Karpat Fliszowych); Klassek G. 1990b (uzupełnienia - opis inwentarzowy oraz ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń i schronisk podskalnych Beskidów i Pogórza Karpackiego); Rozporządzeni... nr 1/93 Wojewody Bielskiego 1993 (ustanowienie jaskini pomnikiem przyrody); Wiśniewski W.W. 1993b (ujęta w wykazie jaskiń Karpat); Klassek G. 1994 (ujęta na liście najdłuższych jaskiń Karpat Fliszowych); Wiśniewski W.W. 1994 (ujęta na liście najdłuższych jaskiń Karpat Fliszowych); Klassek G. 1995 (wzmianka o eksploracji oraz ujęta na liście najdłuższych jaskiń Karpat Fliszowych); Wiśniewski W.W. 1996b (ujęta w wykazie jaskiń Karpat); Jaskinie Polskich Karpat fliszowych 1997b (plan I i opis inwentarzowy); Ganszer J. 1999b (wzmianka o nowych odkryciach); Żera Ar. 2000 (wzmianka o aktualnej długości i głębokości jaskini); Klassek G., Mleczek T. 2000 (wzmianka o zwiększeniu długości jaskini); Alexandrowicz Z., Poprawa D. (red.) 2000 (pomnik przyrody - lokalizacja i ogólny opis jaskini); Żera Ar. 2003 (informacje o eksploracji jaskini), 2003 (plan II kompleksowy, opisy nowych bocznych ciągów, aktualna długość i głębokość jaskini); Klassek G., Mleczek T. 2003 (wzmianka o zwiększeniu długości jaskini).