Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Złotopieńska Dziura
Inne nazwy
Nr inwentarzowy K.Bw-02.04
Region Karpaty
Współrzędne WGS84 λ: 20°15′54,00″, φ: 49°42′14,00″
Gmina Dobra (gm. wiejska)
Powiat limanowski
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Skarb Państwa (Lasy Państwowe)
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu SE
Pozostałe otwory
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 770
Wysokość względna [m]
Głębokość [m] 10
Przewyższenie [m] 0
Deniwelacja [m] 10
Długość [m]
w tym szacowane [m]
105
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Beskid Wyspowy, Łopień, północne zbocze Łopienia (951 m n.p.m.)
Opis drogi dojścia do otworu
Z Dobrej (PKP) idziemy około 3 km zielonym szlakiem na Łopień, do polanki tuż za charakterystycznym, skalistym wąwozem. Na wspomnianej polance zbaczamy ze szlaku na prawo, na niewyraźną ścieżkę. Idziemy nią kilkadziesiąt m na w i na rozgałęzieniu ścieżek skręcamy na północ. Po około 200 m dochodzimy do krawędzi stromego stoku. Schodzimy nim na dno charakterystycznego zapadliska, w którym znajduje się okazały, trójkątny otwór studni, prowadzącej do Jaskini Czarci Dół (K.Bw-02.01). Od jej otworu idziemy kilkadziesiąt metrów na NW. Niepozorny otwór Złotopieńskiej Dziury (K.Bw-02.04) znajduje się u podnóża ścianki skalnej, kilkanaście metrów przed charakterystyczną, kilkumetrowej wysokości turniczką. Dojście bez trudności, zwiedzanie niektórych partii jest nieco uciążliwe (ciasno).
Opis jaskini

Niewielkim otworem wchodzimy do około 3 m długości szczeliny. Zaraz za otworem, po lewej znajduje się przejście do równolegle biegnącej szczeliny wysokości do 1,0 m. Prowadzi ona (przez dwa prożki po 1,5 m wysokości) do nieregularnej Sali Złomisk. Maksymalna wysokość tej sali wynosi 2,0 m, lecz przeciętnie nie przekracza 1,0 m. Szerokość dochodzi do 2 m, długość do 3 m. z Sali Złomisk na NW odbiega nieregularny niski korytarz długości około 6 m, z kilkoma krótkimi odgałęzieniami. Przy SE ścianie znajduje się podłużna studzienka głębokości, która sprowadza do położonej poniżej niewielkiej Salki Cyklistów. Z niej na E prowadzi pochylnia prowadząca do około 3 m długości korytarzyka, połączonego z Salą Złomisk zaciskowym (Z2), kruchym kominkiem wysokości 2,5 m. Natomiast prowadzącym z Salki Cyklistów w dół na SE korytarzem, po około 3 m dochodzimy do okazałej, pochyłej sali, zwanej Salonem. Jej wysokość dochodzi do 4,5 m, a szerokość do 2,0 m. Za Salonem na SE prowadzi jeszcze około 3 m długości korytarzyk. W NW części Salonu znajduje się wejście do opadającego korytarza długości 3,5 m, wysokości do 1,6 m i szerokości 0,6 - 0,9 m. Kończy się on 1,0 m wysokości prożkiem, przez który schodzimy do nieregularnego, zagruzowanego korytarza długości 5,5 m, o przebiegu W - E. W środkowej części rozszerza się on do niewielkiej salki wysokości do 1,5 m i szerokości do 2,0 m.

 W północnej części Salki Cyklistów znajduje się podłużna, ciasna studzienka (1,5 m głębokości), przez którą schodzimy do prostego, litego korytarza zwanego Pasażem. Ma on długość około 6 m, wysokość do 2,0 m i szerokość do 1,0 m. w jego SE części znajduje się kominek (2,5 wysokości), który wychodzi w NW części Sali Złomisk. W dnie Pasażu znajduje się podłużna studzienka (głębokość 1,0 m), prowadząca do opisanego poniżej korytarza. Pasaż przez 1,5 wysokości prożek doprowadza do charakterystycznego skrzyżowania szczelin zwanego Rynkiem. Z Rynku idziemy na NW około2,5 m do załamania korytarza, skąd zaciskową (Z1) szczeliną długości około 1,5 metra przedostajemy się do prostopadłego, stopniowo zwężającego się korytarza długości około 6 metrów. Ma on wysokość do 1,7 metra i szerokość do 0,8 metra NE. Od Rynku na NE biegnie też inna zaciskowa (Z2) szczelina długości 2,0 m, którą dochodzimy do prostopadłego, ciasnego korytarza długości około 5 m. Wspomniane zaciski noszą nazwę Zacisków Strażaków. Natomiast poprzez studzienkę 1,0 można zejść do dwóch stromych, równoległych szczelin długości około 4 m. Wysoka, dolna szczelina nazwana została Tramwajem. Natomiast z Rynku w kierunku SE schodzimy 2 m do ciasnej studzienki (głębokość 1,2 m). Za nią korytarz rozdziela się na dwa odgałęzienia. Na S biegnie szczelina do góry, która łączy się ze wspomnianym wcześniej Pasażem, natomiast na SE prowadzi około 3 m długości korytarz, zakończony zaciskową studzienką (głębokość 2,5 m). Sprowadza ona do położonego poniżej korytarza, zwanego Piekiełkiem. Przez wspomnianą ciasną studzienkę (1,2 głębokości) schodzimy stromo do zaciskowego zwężenia (Z1), przez które z kolei wchodzimy do prostego, litego korytarza (wspomniane Piekiełko). Ma on długość około 4,5 m i wysokość 2,0 m. z NW końca Piekiełka prowadzi na północ około 3,5 m długości, wąska, wysoka szczelina. z SE końca Piekiełka natomiast odchodzi kilka ciasnych szczelin, parometrowej długości.

 Jaskinia osuwiskowa powstała w piaskowcach magurskich. Dno tworzy przeważnie gruz skalny, tylko w Salonie, Rynku i w rejonie Salki Cyklistów znajduje się glina.

 Jaskinia posiada mikroklimat dynamiczny, zimą nie jest wymrażana. Światło dzienne sięga korytarzy do Sali Złomisk. 

Flora nie była obserwowana.

Stwierdzono obecność pająków i motyli. Zimą hibernują w niej nietoperze. w marcu 1997 r. stwierdzono występowanie 2 gatunków nietoperzy: podkowca małego (Rhinolophus hipposideros) i nocka dużego (Myotis myotis).

Historia badań
Historia eksploracji

Przed 1997 r. jaskinia nie była wymieniana dotychczas w literaturze. Zlokalizowana została 8 lutego 1997 r. przez R. Dadela, B. Szatkowskiego, T. Kałużę (Speleoklub Dębicki), B. Bubulę, P. Lesieckiego i B. Sułkowskiego, lecz dopiero 27 marca 1997 r. weszli do niej B. Bubula, P. Lesiecki i B. Sułkowski. Wcześniej jednak mogła być zwiedzana. Po tych odkryciach długość jaskini wzrosła do 105 m.

Historia dokumentacji

Pomiary zrobił 20 lipca 1997 r. T. Mleczek (Speleoklub Dębicki). 21 marca 1998 r. T. Mleczek (Speleoklub Dębicki), A. Lelito i J. Rutka (GOPR Krynica) splanowali nowe partie za zaciskami w rejonie Rynku i w NW korytarzu za Salonem.  Pomiary wykonano używając busoli geologicznej Freiberg i taśmy parcianej. Dane zaktualizował T. Mleczek w 2009 r.
Plan opracował T. Mleczek.

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Jaskinie Polskich Karpat fliszowych 1997b (plan i opis inwentarzowy); Jaskinie Polskich Karpat fliszowych 1998 (plan i opis inwentarzowy nowych partii); Klassek G., Mleczek T. 1998 (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat Fliszowych); Mleczek T. 1999b (wzmianka); Mleczek T. 1999d (nietoperze); Klassek G., Mleczek T. 1999 (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat Fliszowych); Alexandrowicz Z., Poprawa P. (red.) 2000 (wzmianka); Klassek G., Mleczek T. 2000 (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat Fliszowych); Margielewski W., Urban J. 2000 (plan, geneza); Bubula B. 2001b (krótki opis); Bubula B. 2001d (ujęta w spisie jaskiń Beskidu Wyspowego); Gacek D. 2001 (ujęta w wykazie jaskiń Beskidu Wyspowego); Kapturkiewicz A. 2001a. (wzmianka); Kapturkiewicz A. 2001b (geneza); Klassek G., Mleczek T. 2001 (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat Fliszowych); Margielewski W., Urban J. 2001 (geneza). Klassek G., Mleczek T. 2002 (ujęta w wykazie najdłuższych polskich Karpat Fliszowych); Klassek G., Mleczek T. 2003 (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat Fliszowych); Klassek G. 2004 (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat Fliszowych); Klassek G., Mleczek T. 2004 (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat Fliszowych); Kapturkiewicz A. 2005b (ujęta w spisie jaskiń Beskidu Wyspowego, lokalizacja na mapie Czartoryska); Klassek G., Mleczek T. 2005 (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat Fliszowych); Klassek G., Mleczek T. 2006 (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat Fliszowych); Klassek G., Mleczek T. 2007. (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat Fliszowych); Klassek G., Mleczek T. 2008b (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat Fliszowych);Klassek G., Mleczek T., 2009 (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat fliszowych); Klassek G., Mleczek T., 2010 (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat fliszowych); Klassek G., Mleczek T., 2011 (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat fliszowych); Klassek G., Mleczek T., 2012 (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat fliszowych); Klassek G., Mleczek T., 2014 (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat fliszowych).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Tomasz Mleczek
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2015
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan
Obiekt w serwisie Geostanowiska Geostanowisko Geostanowisko
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie