Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Złotopieńska Dziura |
Inne nazwy | |
Nr inwentarzowy | K.Bw-02.04 |
Region | Karpaty |
Współrzędne WGS84 | λ: 20°15′54,00″, φ: 49°42′14,00″ |
Gmina | Dobra (gm. wiejska) |
Powiat | limanowski |
Województwo | małopolskie |
Właściciel terenu | Skarb Państwa (Lasy Państwowe) |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | SE |
Pozostałe otwory | |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 770 |
Wysokość względna [m] | |
Głębokość [m] | 10 |
Przewyższenie [m] | 0 |
Deniwelacja [m] | 10 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
105
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | |
Położenie geograficzne | Beskid Wyspowy, Łopień, północne zbocze Łopienia (951 m n.p.m.) |
Opis drogi dojścia do otworu |
Z Dobrej (PKP) idziemy około 3 km zielonym szlakiem na Łopień, do polanki tuż za charakterystycznym, skalistym wąwozem. Na wspomnianej polance zbaczamy ze szlaku na prawo, na niewyraźną ścieżkę. Idziemy nią kilkadziesiąt m na w i na rozgałęzieniu ścieżek skręcamy na północ. Po około 200 m dochodzimy do krawędzi stromego stoku. Schodzimy nim na dno charakterystycznego zapadliska, w którym znajduje się okazały, trójkątny otwór studni, prowadzącej do Jaskini Czarci Dół (K.Bw-02.01). Od jej otworu idziemy kilkadziesiąt metrów na NW. Niepozorny otwór Złotopieńskiej Dziury (K.Bw-02.04) znajduje się u podnóża ścianki skalnej, kilkanaście metrów przed charakterystyczną, kilkumetrowej wysokości turniczką. Dojście bez trudności, zwiedzanie niektórych partii jest nieco uciążliwe (ciasno).
|
Opis jaskini |
Niewielkim otworem wchodzimy do około 3 m długości szczeliny. Zaraz za otworem, po lewej znajduje się przejście do równolegle biegnącej szczeliny wysokości do 1,0 m. Prowadzi ona (przez dwa prożki po 1,5 m wysokości) do nieregularnej Sali Złomisk. Maksymalna wysokość tej sali wynosi 2,0 m, lecz przeciętnie nie przekracza 1,0 m. Szerokość dochodzi do 2 m, długość do 3 m. z Sali Złomisk na NW odbiega nieregularny niski korytarz długości około 6 m, z kilkoma krótkimi odgałęzieniami. Przy SE ścianie znajduje się podłużna studzienka głębokości, która sprowadza do położonej poniżej niewielkiej Salki Cyklistów. Z niej na E prowadzi pochylnia prowadząca do około 3 m długości korytarzyka, połączonego z Salą Złomisk zaciskowym (Z2), kruchym kominkiem wysokości 2,5 m. Natomiast prowadzącym z Salki Cyklistów w dół na SE korytarzem, po około 3 m dochodzimy do okazałej, pochyłej sali, zwanej Salonem. Jej wysokość dochodzi do 4,5 m, a szerokość do 2,0 m. Za Salonem na SE prowadzi jeszcze około 3 m długości korytarzyk. W NW części Salonu znajduje się wejście do opadającego korytarza długości 3,5 m, wysokości do 1,6 m i szerokości 0,6 - 0,9 m. Kończy się on 1,0 m wysokości prożkiem, przez który schodzimy do nieregularnego, zagruzowanego korytarza długości 5,5 m, o przebiegu W - E. W środkowej części rozszerza się on do niewielkiej salki wysokości do 1,5 m i szerokości do 2,0 m. W północnej części Salki Cyklistów znajduje się podłużna, ciasna studzienka (1,5 m głębokości), przez którą schodzimy do prostego, litego korytarza zwanego Pasażem. Ma on długość około 6 m, wysokość do 2,0 m i szerokość do 1,0 m. w jego SE części znajduje się kominek (2,5 wysokości), który wychodzi w NW części Sali Złomisk. W dnie Pasażu znajduje się podłużna studzienka (głębokość 1,0 m), prowadząca do opisanego poniżej korytarza. Pasaż przez 1,5 wysokości prożek doprowadza do charakterystycznego skrzyżowania szczelin zwanego Rynkiem. Z Rynku idziemy na NW około2,5 m do załamania korytarza, skąd zaciskową (Z1) szczeliną długości około 1,5 metra przedostajemy się do prostopadłego, stopniowo zwężającego się korytarza długości około 6 metrów. Ma on wysokość do 1,7 metra i szerokość do 0,8 metra NE. Od Rynku na NE biegnie też inna zaciskowa (Z2) szczelina długości 2,0 m, którą dochodzimy do prostopadłego, ciasnego korytarza długości około 5 m. Wspomniane zaciski noszą nazwę Zacisków Strażaków. Natomiast poprzez studzienkę 1,0 można zejść do dwóch stromych, równoległych szczelin długości około 4 m. Wysoka, dolna szczelina nazwana została Tramwajem. Natomiast z Rynku w kierunku SE schodzimy 2 m do ciasnej studzienki (głębokość 1,2 m). Za nią korytarz rozdziela się na dwa odgałęzienia. Na S biegnie szczelina do góry, która łączy się ze wspomnianym wcześniej Pasażem, natomiast na SE prowadzi około 3 m długości korytarz, zakończony zaciskową studzienką (głębokość 2,5 m). Sprowadza ona do położonego poniżej korytarza, zwanego Piekiełkiem. Przez wspomnianą ciasną studzienkę (1,2 głębokości) schodzimy stromo do zaciskowego zwężenia (Z1), przez które z kolei wchodzimy do prostego, litego korytarza (wspomniane Piekiełko). Ma on długość około 4,5 m i wysokość 2,0 m. z NW końca Piekiełka prowadzi na północ około 3,5 m długości, wąska, wysoka szczelina. z SE końca Piekiełka natomiast odchodzi kilka ciasnych szczelin, parometrowej długości. Jaskinia osuwiskowa powstała w piaskowcach magurskich. Dno tworzy przeważnie gruz skalny, tylko w Salonie, Rynku i w rejonie Salki Cyklistów znajduje się glina. Jaskinia posiada mikroklimat dynamiczny, zimą nie jest wymrażana. Światło dzienne sięga korytarzy do Sali Złomisk. Flora nie była obserwowana. Stwierdzono obecność pająków i motyli. Zimą hibernują w niej nietoperze. w marcu 1997 r. stwierdzono występowanie 2 gatunków nietoperzy: podkowca małego (Rhinolophus hipposideros) i nocka dużego (Myotis myotis). |
Historia badań |
|
Historia eksploracji |
Przed 1997 r. jaskinia nie była wymieniana dotychczas w literaturze. Zlokalizowana została 8 lutego 1997 r. przez R. Dadela, B. Szatkowskiego, T. Kałużę (Speleoklub Dębicki), B. Bubulę, P. Lesieckiego i B. Sułkowskiego, lecz dopiero 27 marca 1997 r. weszli do niej B. Bubula, P. Lesiecki i B. Sułkowski. Wcześniej jednak mogła być zwiedzana. Po tych odkryciach długość jaskini wzrosła do 105 m. |
Historia dokumentacji |
Pomiary zrobił 20 lipca 1997 r. T. Mleczek (Speleoklub Dębicki). 21 marca 1998 r. T. Mleczek (Speleoklub Dębicki), A. Lelito i J. Rutka (GOPR Krynica) splanowali nowe partie za zaciskami w rejonie Rynku i w NW korytarzu za Salonem. Pomiary wykonano używając busoli geologicznej Freiberg i taśmy parcianej. Dane zaktualizował T. Mleczek w 2009 r. |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Jaskinie Polskich Karpat fliszowych 1997b (plan i opis inwentarzowy); Jaskinie Polskich Karpat fliszowych 1998 (plan i opis inwentarzowy nowych partii); Klassek G., Mleczek T. 1998 (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat Fliszowych); Mleczek T. 1999b (wzmianka); Mleczek T. 1999d (nietoperze); Klassek G., Mleczek T. 1999 (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat Fliszowych); Alexandrowicz Z., Poprawa P. (red.) 2000 (wzmianka); Klassek G., Mleczek T. 2000 (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat Fliszowych); Margielewski W., Urban J. 2000 (plan, geneza); Bubula B. 2001b (krótki opis); Bubula B. 2001d (ujęta w spisie jaskiń Beskidu Wyspowego); Gacek D. 2001 (ujęta w wykazie jaskiń Beskidu Wyspowego); Kapturkiewicz A. 2001a. (wzmianka); Kapturkiewicz A. 2001b (geneza); Klassek G., Mleczek T. 2001 (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat Fliszowych); Margielewski W., Urban J. 2001 (geneza). Klassek G., Mleczek T. 2002 (ujęta w wykazie najdłuższych polskich Karpat Fliszowych); Klassek G., Mleczek T. 2003 (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat Fliszowych); Klassek G. 2004 (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat Fliszowych); Klassek G., Mleczek T. 2004 (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat Fliszowych); Kapturkiewicz A. 2005b (ujęta w spisie jaskiń Beskidu Wyspowego, lokalizacja na mapie Czartoryska); Klassek G., Mleczek T. 2005 (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat Fliszowych); Klassek G., Mleczek T. 2006 (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat Fliszowych); Klassek G., Mleczek T. 2007. (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat Fliszowych); Klassek G., Mleczek T. 2008b (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat Fliszowych);Klassek G., Mleczek T., 2009 (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat fliszowych); Klassek G., Mleczek T., 2010 (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat fliszowych); Klassek G., Mleczek T., 2011 (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat fliszowych); Klassek G., Mleczek T., 2012 (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat fliszowych); Klassek G., Mleczek T., 2014 (ujęta w wykazie najdłuższych jaskiń polskich Karpat fliszowych).
|
Materialy archiwalne |
|
Autorzy opracowania | Tomasz Mleczek |
Redakcja | Jerzy Grodzicki |
Stan na rok | 2015 |
Grafika, zdjęcia | plan |
Obiekt w serwisie Geostanowiska | Geostanowisko |