Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Jaskinia Stajnia |
Inne nazwy | |
Nr inwentarzowy | J.Cz.III-04.02 |
Region | Wyżyna Śląsko-Krakowska |
Współrzędne WGS84 | λ: 19°29′05,00″, φ: 50°36′58,00″ |
Gmina | Niegowa (gm. wiejska) |
Powiat | myszkowski |
Województwo | śląskie |
Właściciel terenu | Prywatny |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | NE |
Pozostałe otwory | 2 - ku NW. |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 358 |
Wysokość względna [m] | 23 |
Głębokość [m] | 0 |
Przewyższenie [m] | 0 |
Deniwelacja [m] | 0 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
36
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | |
Położenie geograficzne | Wyżyna Częstochowska, Mirów, Góry Mirowskie, Grzęda Mirowska. |
Opis drogi dojścia do otworu |
Jaskinia znajduje się w północnym zboczu Grzędy Mirowskiej, położonej pomiędzy zamkami w Mirowie i Bobolicach. W ostatniej od wschodu wychodni wapiennej, nazywanej w przewodnikach wspinaczkowych Skałą z Grotą, znajduje się ogromny, imponujący otwór jaskini.
|
Opis jaskini |
Jaskinia ma dwa połączenia z powierzchnią. Od strony północno-wschodniej główny otwór, portalowej budowy, o szerokości około 3 metrów i wysokości sięgającej 8 m. Drugie połączenie znajduje się od strony północno-zachodniej tej samej skały, nazywanej Klawiaturą, ponad 3-metrowym progiem. Z racji bardzo małych wymiarów wejście to nie nadaje się do użytkowania. Za głównym otworem prowadzi jeden zasadniczy, bardzo obszerny korytarz, o długości 23 m. Ma on średnią szerokość około 2,5 metra oraz wysokość do 8 m. Ściany jaskini posiadają bardzo bogatą rzeźbę krasową. W każdej z nich jest dużo wymyć, krasowych dziupli i zagłębień. Nacieków jednak brak. Namulisko jest w części przyotworowej próchnicowe, przemieszane, o dużej miąższości. W dalszej części jaskini – piaszczysto-gliniaste. Na końcu korytarza znajduje się dużo interesujących, bocznych wymyć, tworzących na wysokości około 1 metra równoległe poziomy. Najbardziej oddalona część ma budowę „serowatą”, dość skomplikowaną i w dużej części, z racji małych rozmiarów, – niedostępną. Tu też zachowały się resztki nacieków, w postaci dość zniszczonych polew języczkowych. Jaskinia jest widna do końca, ma mikroklimat dynamiczny, uzależniony od warunków zewnętrznych. Przy końcu spływa po ścianach woda. Jaskinia rozwinęła się na dwóch skrzyżowanych ze sobą pęknięciach, zaś wszystkie makroformy rzeźby powstały w wyniku przepływu wody pod ciśnieniem. |
Historia badań |
W 2008 r. archeolodzy z Uniwersytetu Szczecińskiego prowadzili w jaskini wykopaliska. Znaleźli m.in. zabytki z okresu 110-115 tys. lat B.P., pozostałe po neandertalczykach. Szczególnie cenny okazał się magazynek krzemieni. Znaleziono także duży ząb mamuta i żuchwę niedźwiedzia jaskiniowego. |
Historia eksploracji |
Jaskinia jest powszechnie znana wśród turystów, grotołazów i wspinaczy. Ci ostatni poprowadzili przez jej fragmenty kilka interesujących i bardzo efektownych dróg wspinaczkowych. I tak z obu stron otworu głównego wiodą dwie drogi: Wyjście z Groty (trudności VI) i Zacięcie Groty (V+), zaś przez okno w ścianie Klawiatury prowadzi tzw. Niemiecka Drabina (V). |
Historia dokumentacji |
Schronisko zostało opisane po raz pierwszy przez K. Kowalskiego (1951) jako „Schronisko koło wsi Mirowa II”, pod nr 450: „za otworem piękny, prostolinijny korytarz o wysokości 4-8 metrów, ścianach zwietrzałych, lecz z zachowanymi wymyciami w stropie. W głębi mroczny. Namulisko dość skąpe, gliniasto-kamieniste w głębi, próchnicowe przy otworze. W dwóch miejscach są ślady rozkopywania.”. W 1986 r. zostało wymienione w spisie jaskiń Jury przez Szelerewicza i Górnego, pod nazwą „Schronisko Stajnia”. Nazwa ta pochodzi z ludowego przekazu, wg którego styczniowi powstańcy w 1863 r. mieli tu ukrywać konie. Dokumentację sporządził J. Zygmunt, na podstawie pomiarów własnych, wykonanych w dniu 18 czerwca 2009 r. Plan opracował J. Zygmunt. |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Lencewicz S. 1913 (inf.); Kowalski K, 1951 (opis, plan); Szelerewicz M., Górny A. 1986 (wzmianka); Suliga K. 2008 (o badaniach archeologicznych); Cyrek K. 2009 (wyniki badań archeologicznych); Jaskinie Wyżyny Częstochowskiej 2010 (plan i opis inwentarzowy); Ratajczak K. i in. 2013 (wzmiankują o szczątkach kostnych suhaka).
|
Materialy archiwalne |
|
Autorzy opracowania | Jerzy Zygmunt |
Redakcja | Jerzy Mikuszewski |
Stan na rok | 2013 |
Grafika, zdjęcia | plan |
Obiekt w serwisie Geostanowiska | Geostanowisko |