Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Okno w Okienniku Wielkim
Inne nazwy Schronisko Okiennik Górny
Nr inwentarzowy J.Cz.III-07.02
Region Wyżyna Śląsko-Krakowska
Współrzędne WGS84 λ: 19°31′23,00″, φ: 50°31′27,00″
Gmina Kroczyce (gm. wiejska)
Powiat zawierciański
Województwo śląskie
Właściciel terenu Prywatny
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu S
Pozostałe otwory 2 - ku W.
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 410
Wysokość względna [m] 40
Głębokość [m] 0
Przewyższenie [m] 0
Deniwelacja [m] 0
Długość [m]
w tym szacowane [m]
9
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Wyżyna Częstochowska, okolice Skarżyc, Skały Dupickie, Okiennik Wielki.
Opis drogi dojścia do otworu
Z Zawiercia należy przejechać ok. 10 km na wschód (droga nr 78 w kierunku Kielc) aż do Żerkowic. Tam na skrzyżowaniu trzeba skręcić w lewo, w stronę Skarżyc. Po 1,5 km, po prawej stronie można dostrzec charakterystyczny ostaniec – Okiennik Wielki, zwany także Okiennikiem Skarżyckim. Prowadzi do niego polna droga, można też dojechać od strony Skarżyc drogą wyasfaltowaną. W pobliżu skały jest niezagospodarowany parking. Dojście do otworów Okna jest eksponowane, potencjalnie niebezpieczne. Od strony południowej stosunkowo łatwo można się dostać do otworu zachodniego, po przetrawersowaniu niedużej ścianki wapiennej (bez trudności). Natomiast otwór - wschodni - wyprowadza ponad 30-metrową ścianę. Prowadzą po niej bardzo trudne drogi wspinaczkowe: lewą częścią Tuż obok otworu zachodniego Okna otwiera się tzw. Komin w Okienniku Wielkim oraz wejście do Schronu w Okienniku Wielkim.wschodniej ściany (IV), środkiem wschodniej ściany (V+) i diretissima wschodniej ściany (droga Kiełkowskiego VI, A2).
Opis jaskini

Okno jest z daleka widoczne; powszechnie znane jako znacząca atrakcja turystyczna. Według Kowalskiego, który w 1949 r. jako pierwszy opisał ten obiekt,: „schronisko stanowi tunel o kolistym prawie przekroju, przebijający na wylot turnię szczytową. Ściany ogładzone.”. Obecnie ściany Okna są także gęsto pokryte różnego rodzaju napisami grafitti, skutecznie szpecąc tak wyjątkowe miejsce.

W skąpym, próchnicowym namulisku rośnie flora ruderalna, reprezentowana przez trawy, w tym życicę trwałą i babkę zwyczajną. Na uwagę zasługuję duża kępa irgi czarnej Cotoneaster malanocarpa, naskalnego krzewu, porastającego okolice otworu wschodniego.

Historia badań
Historia eksploracji

Okno jest z daleka widoczne; powszechnie znane jako znacząca atrakcja turystyczna. Według Kowalskiego, który w 1949 r. jako pierwszy opisał ten obiekt,: „schronisko stanowi tunel o kolistym prawie przekroju, przebijający na wylot turnię szczytową. Ściany ogładzone.”. Obecnie ściany Okna są także gęsto pokryte różnego rodzaju napisami grafitti, skutecznie szpecąc tak wyjątkowe miejsce.

Miejsce to było znane od niepamiętnych czasów. Świadczą o tym znaleziska archeologiczne w Schronie (patrz opis). Walory obronne Okiennika wykorzystywano jeszcze w średniowieczu, kiedy to na skale zbudowano niewielką fortecę.

Historia dokumentacji
Pierwszą dokumentację wykonał K. Kowalski opisując obiekt jako „Schronisko Okiennik Górny” z numerem inwentarzowym 426. Pomiary wykonał J. Zygmunt w dniu 8 sierpnia 2009 r.

Plan opracował J. Zygmunt.

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Krukowski 1939 (archeol.); Kowalski K. 1951 (opis, plan); Mazik K. 1979 (przewodnik wspinaczkowy); Szelerewicz M., Górny A. 1986 (wzmianka); Jaskinie Wyżyny Częstochowskiej 2010 (plan i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Jerzy Zygmunt
Redakcja Jerzy Mikuszewski
Stan na rok 2013
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan
Obiekt w serwisie Geostanowiska Geostanowisko Geostanowisko
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie