Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Schronisko Okno Skalne w Górze Birów
Inne nazwy
Nr inwentarzowy J.Cz.III-08.27
Region Wyżyna Śląsko-Krakowska
Współrzędne WGS84 λ: 19°33′07,00″, φ: 50°27′53,00″
Gmina Ogrodzieniec (gm. miejsko-wiejska)
Powiat zawierciański
Województwo śląskie
Właściciel terenu Skarb Państwa (Lasy Państwowe)
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu W
Pozostałe otwory 2 - ku E
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 450
Wysokość względna [m] 40
Głębokość [m] 0
Przewyższenie [m] 0
Deniwelacja [m] 0
Długość [m]
w tym szacowane [m]
4,50
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Wyżyna Częstochowska, okolice Ogrodzieńca, Podzamcze, Góra Birów.
Opis drogi dojścia do otworu
Około 1100 m na NNE od centrum Podzamcza leży zalesione wzgórze z odrestaurowanym na szczycie, średniowiecznym, drewnianym grodziskiem. Szczyt wzgórza jest zwieńczony grupą skał układających się na kształt wieńca lub korony. Jest to Góra Birów. Okno Skalne znajduje się po wschodniej stronie wzgórza, pod szczytem skałki w kształcie ostrogi skalnej. Aby się dostać do okna trzeba od zachodniej strony wspiąć się po kilkumetrowym śliskim progu skalnym a potem przetrawersować ścianę po pochyłej i trawiastej półce. Dotarcie do schroniska stwarza poważne ryzyko upadku z dużej wysokości.
Opis jaskini
Schronisko jest bardzo niewielkim fragmentem freatycznego kanału krasowego o bardzo regularnym kształcie przekroju (przekrój jest niemal dokładnie kolisty). Zachowany odcinek rury ma długość około 1 m, reszta obiektu to półka z okapem w kształcie półrury.
Ponieważ obiekt praktycznie jest całkowicie otwarty jest również całkowicie widny i przewiewny. Ściany są gładko wypolerowane przez wodę, nie zachowały się żadne nacieki. Na półce, w miejscach gdzie gleba jest w stanie się utrzymać, rośnie trawa.
Historia badań
Historia eksploracji
Schronisko jest doskonale widoczne od podstawy muru skalnego ale nie wymienia go K. Kowalski w swojej inwentaryzacji z 1951 r. Ze względu na utrudniony dostęp odwiedzane tylko przez wspinających się „skałkowców”.
Po raz pierwszy w literaturze opisane przez Biernackiego w 1971 r. Później wspomniane przez Szelerewicza i Górnego, którzy nadają mu numer V.A.10.
Historia dokumentacji
Pomiary wykonali w czerwcu 2010 r. Adam i Krystyna Polonius.
Plan opracował A. Polonius.
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Biernacki Z. 1971; Szelerewicz M., Górny A. 1986; Jaskinie Wyżyny Częstochowskiej 2010 (plan i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Adam Polonius
Redakcja Jerzy Mikuszewski
Stan na rok 2013
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan
Obiekt w serwisie Geostanowiska Geostanowisko Geostanowisko
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie