Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Wielki Okap na Kaczmarce
Inne nazwy Schronisko w Lasach Złotego Potoku II
Nr inwentarzowy J.Cz.II-03.02
Region Wyżyna Śląsko-Krakowska
Współrzędne WGS84 λ: 19°24′08,13″, φ: 50°39′50,20″
Gmina Żarki (gm. miejsko-wiejska)
Powiat myszkowski
Województwo śląskie
Właściciel terenu Skarb Państwa (Lasy Państwowe)
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu SW
Pozostałe otwory
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 370
Wysokość względna [m] 22
Głębokość [m] 0
Przewyższenie [m] 0
Deniwelacja [m] 0
Długość [m]
w tym szacowane [m]
22
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Wyżyna Częstochowska, Pasmo Czatachowej, Czatachowa, Góra Kaczmarka.
Opis drogi dojścia do otworu
Schronisko znajduje się we wzgórzu Karczmarka, w najwyższej grupie skał położonych po zachodniej stronie wzgórza, w niewielkiej odległości od pierwszych zabudowań wsi Czatachowa.
Opis jaskini
Schronisko jest utworzone przez potężnych rozmiarów okap, jeden z największych na Wyżynie. Posiada on rozciągłość 22 m, wysokość 4-6 m i maksymalny wysięg 5 m. Tworzy go kilka, wzajemnie przewieszonych warstw masywnego wapienia górno-jurajskiego, o miąższości 2 m.
Schronisko w pierwotnej formie powstało w wapieniach górnojurajskich dzięki intensywnej denudacji, a w okresie późniejszym - erozji mechanicznej, związanej z czynnikami atmosferycznymi, takimi jak insolacja, zamróz czy procesy eoliczne. Natomiast wpływ korozji chemicznej na powstanie okapu był raczej niewielki. Destrukcyjny wpływ czynników atmosferycznych mógł być tutaj spotęgowany z powodu lokalizacji obiektu. Znajduje się on w szczycie wzgórza stanowiącego w tym miejscu rygiel pomiędzy wylotem doliny od strony zachodniej a obniżeniem Czatachowej od południa. Wydaje się, że wszystkie te elementy splotły się ze sobą w korzystny układ, umożliwiający powstanie tak interesującego obiektu. Spąg pod okapem jest pokryty humusem i drobnym rumoszem. W północnej części leży kilka sporych rozmiarów want.
Schronisko jest widne i suche.
Na ścianach porastają zanokcice skalne, mchy i porosty.
Historia badań
Historia eksploracji
Historia dokumentacji
Schronisko zostało zinwentaryzowane przez K. Kowalskiego (1951) pod numerem 461 jako „Schronisko w Lasach Złotego Potoku II”.
Dokumentację opracował M. Czepiel na podstawie pomiarów własnych, sporządzonych w dniu 29 października 2000 r. Dane zaktualizował J. Zygmunt (2009 r.).
Plan opracował M. Czepiel.
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Jaskinie Wyżyny Częstochowskiej 2011b (plan i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Czepiel M., Zygmunt J. 2001 (dokumentacja).
Autorzy opracowania Marian Czepiel
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2013
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie