Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Schronisko Większe w Ostrężniku
Inne nazwy Schronisko Małe w Ostrężniku
Nr inwentarzowy J.Cz.II-03.35
Region Wyżyna Śląsko-Krakowska
Współrzędne WGS84 λ: 19°24′04,76″, φ: 50°40′29,31″
Gmina Janów (gm. wiejska)
Powiat częstochowski
Województwo śląskie
Właściciel terenu Skarb Państwa (Lasy Państwowe) | Rezerwat przyrody Ostrężnik
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu NE
Pozostałe otwory
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 345
Wysokość względna [m] 15
Głębokość [m] 0
Przewyższenie [m] 0
Deniwelacja [m] 0
Długość [m]
w tym szacowane [m]
12
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Wyżyna Częstochowska, Pasmo Czatachowej, Ostrężnik.
Opis drogi dojścia do otworu
Schronisko znajduje się w tej samej skale co Jaskinia Ostrężnicka, w odległości około 10-ciu metrów na zachód od głównego otworu (I) tej jaskini.
Opis jaskini
Otwór schroniska jest w postaci ukośnej, szerokiej szczeliny, o wysokości 3 m i szerokości 2 m, częściowo przysłoniętej u dołu dużą wantą. Za nim biegnie myty, 6-metrowy korytarz, wysoki do 1 m i szeroki około 1,5 m. Kończy się on owalną komórką, posiadającą średnicę około 1,5 m. W jej ścianie, na przedłużeniu korytarzyka widnieje niedostępna szczelina. Tuż za otworem, po prawej stronie odchodzi boczny, równoległy do pierwszego korytarzyk, o długości 4 m, szerokości 1 m i wysokości do 1,2 m. Jego dno jest pokryte namuliskiem piaszczystym, natomiast w korytarzyku głównym - próchnicowo-piaszczystym. W komórce spąg jest skalisty.
Schronisko genetycznie jest związane z Jaskinią Ostrężnicką. Rozwinęło się w wapieniach górnojurajskich na dwóch szczelinach o biegu SW-NE. Końcowa komórka ma charakter mytego pod ciśnieniem kotła eworsyjnego. Również korytarz wejściowy posiada kulisty przekrój, świadczący o powstawaniu w warunkach freatycznych, typowych dla strefy wywierzyskowej. Na ścianie komórki zachowały się resztki polew i draperii.
Schronisko jest ciemne w końcowych częściach obu korytarzyków.
Przy otworze występuje skąpa flora w postaci mchów i wątrobowców.
Historia badań
Historia eksploracji
Obiekt był zapewne znany wcześniej.
Historia dokumentacji
Został zinwentaryzowany przez K. Kowalskiego (1951) pod numerem 466 jako „Schronisko Małe w Ostrężniku”. Wg Kowalskiego „namulisko piaszczysto-gliniaste zostało wybrane do głębokości około 0,5 m, zapewne w poszukiwaniu kalcytu. Nie widać w nim kości ani zabytków.”
Dokumentację opracował M. Czepiel na podstawie pomiarów, sporządzonych w dniu 07 stycznia 2001 r. przez M. Czepiela i D. Lisonia. Dane zaktualizował J. Zygmunt (2009 r.).
Plan opracował M. Czepiel.
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Kowalski K. 1951 (plan, opis); Jaskinie Wyżyny Częstochowskiej 2011b (plan i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Czepiel M., Zygmunt J. 2001 (dokumentacja).
Autorzy opracowania Marian Czepiel
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2013
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan
Obiekt w serwisie Geostanowiska Geostanowisko Geostanowisko
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie