Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Jaskinia na Wietrzni |
Inne nazwy | |
Nr inwentarzowy | G-1.5 |
Region | Region Świętokrzyski |
Współrzędne WGS84 | λ: 20°38′42,00″, φ: 50°51′16,00″ |
Gmina | Kielce (gm. miejska) |
Powiat | Kielce |
Województwo | świętokrzyskie |
Właściciel terenu | Komunalny | Rezerwat przyrody Wietrznia |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | S |
Pozostałe otwory | 2 - ku W. |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 271 |
Wysokość względna [m] | 18 |
Głębokość [m] | 10 |
Przewyższenie [m] | 0 |
Deniwelacja [m] | 10 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
60
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | 20 |
Położenie geograficzne | Miasto Kielce, nieczynny kamieniołom Wietrznia we wschodniej części miasta. |
Opis drogi dojścia do otworu |
Jaskinia znajduje się w środkowej części zespołu dawnych wyrobisk na Wietrzni, w pobliżu południowej ściany wyrobiska, w obrębie niewielkiego (głębokości 3 m) zagłębienia w jego dnie. Dojście główną ścieżką spacerową biegnącą od ulicy Wojska Polskiego do "ostańca" w środkowej części głównego wyrobiska. Zagłębienie z otworami jaskini znajduje się około 30 m na południe od "ostańca". Obydwa otwory jaskini zlokalizowane są obok siebie w północnej ściance zagłębienia.
Dojście bez trudności, zwiedzanie utrudniają nieco niskie korytarze i błotniste namulisko. Dostęp do jaskini możliwy jest po uzyskaniu zezwolenia Regionalnego Konserwatora Przyrody w Kielcach.
|
Opis jaskini |
Otwory jaskini są sztuczne. Otwór 1 ma kształt niemal kwadratowy, szerokość 0,7 m, wysokość 0,5 m, otwór 2 jest prostokątny, ma szerokość 1 m, wysokość 0,5 m. Otwór 1 wprowadza do niskiego, owalnego w przekroju korytarzyka o gruzowo-gliniastym, lekko obniżającym się dnie. Korytarzyk skręca po 2 m w prawo (na wschód), po następnych 3 m w lewo (na północ), jednocześnie zwiększając swą wysokość i nachylenie (do 40°). W miejscu skrętu korytarzyka na północ dochodzi do niego ciasny kanał łączący go z otworem 2. Korytarzyk po 5 m dochodzi do miejsca nieznacznie rozszerzającego się, zwanego Salką na Zakręcie (nazwy elementów jaskini za Wołoszynem 1977). W stropie widoczny jest tu dwumetrowy, kręty kominek. Dalsze partie jaskini rozwinięte są generalnie w kierunku wschodnim. Odchodzący w prawo niski, kręty i kamienisty korytarzyk doprowadza po 6 m do nieco szerszego rozdroża zwanego Wysokim Kominem. Stąd w lewo rozwija się niewielka salka z kominkiem połączonym ciasnym korytarzykiem z górną częścią Wysokiego Komina. W prawo za nieco pochylonym progiem (wysokości 2 m) znajdują się górne partie jaskini rozwinięte w postaci Bocznego Korytarza i jego niewielkich, ciasnych odnóg. Bezpośrednio nad progiem w stropie wykształcony jest ciasny kominek wysokości 3 m z polewą naciekową. Boczny Korytarz połączony jest z Wielką Komorą pochyłą studzienką głębokości 3 m oraz niewielkim prożkiem. Wielka Komora jest największą salą jaskini, ma wysokość do 4 m, długość 8 m, szerokość 2 m. Jej dno wznosi się stromo w górę, pokryte jest błotnistym namuliskiem gliniastym. Na jej końcu znajduje się niewielka studzienka, za którą rozwija się krótki korytarzyk o gruzowo-gliniastym dnie, kończący główny ciąg jaskini. |
Historia badań |
Faunę badali: Sanocka-Wołoszynowa 1964 (pająki), Wołoszyn i Wójcik 1965 (owady, nietoperze); Wołoszyn 1962a,1964a (nietoperze) oraz autorzy, m.in nietoperze (Gubała 1996a,b). |
Historia eksploracji |
Otwór jaskini został odsłonięty podczas eksploatacji wapieni. Jaskinia odkryta została w 1958 r. przez grotołazów z sekcji speleologicznej Oddziału PTTK w Kielcach. Pierwsze informacje o jej odkryciu podali niezależnie Wołoszyn (1959) i Wójcik (1959). Publikacja Wołoszyna zawierała również jej opis i przekrój pionowy. Otwór 2 został wyeksplorowany przez J. Gubałę 16.10.1994 r. |
Historia dokumentacji |
Opis i plan jaskini opublikowali Wołoszyn, Wójcik (1965). Dokumentację jaskini sporządzili 28.01.1996 r. J. Gubała i A. Kasza. Lokalizację otworu schroniska wykonał 2.04.2009 r. A. Kasza przy pomocy odbiornika GPS Map60CSx. Zaktualizował A. Kasza w 2009 r. |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Wołoszyn B.W. 1959 (opis, przekrój pionowy); Wójcik Z. 1959 (odkrycie); Wołoszyn B.W. 1961a (nietoperze); Wójcik 1960b (ochrona); Wołoszyn 1962a (nietoperze); Sanocka-Wołoszyn E. 1964 (pająki); Wołoszyn B.W. 1964a (nietoperze); Wołoszyn B.W., Wójcik Z. 1965 (szczegółowy opis i plan); Wołoszyn B.W. 1977 (mikroklimat - termika i wilgotność); Ruprecht A. 1983 (nietoperze); Tajemnica. 1993 (notatka o zwłokach ludzkich); Wołoszyn B.W. 1994a (nietoperze); Gubała J. 1996a (fauna); Gubała J. 1996b (nietoperze); Gubała J., Kasza A., Urban J. 1996 (wielkość); Jaskinie Regionu Świętokrzyskiego 1996 (dokumentacja, plan); Urban J., Gubała J., Kasza A. 1997a (długość wzmianka); Paszkowski M. 2001 (wzmianka); Wróblewski T. 2008 (wzmianka, fotografia).
|
Materialy archiwalne |
Wołoszyn B.W., Wołoszyn K.P. 1990.
|
Autorzy opracowania | Andrzej Kasza, Jan Urban |
Redakcja | Jerzy Grodzicki |
Stan na rok | 2013 |
Grafika, zdjęcia |
![]() |