Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Jaskinia Dzwonów |
Inne nazwy | Pieczara Dzwonów |
Nr inwentarzowy | N-2.31 |
Region | Niecka Nidziańska |
Współrzędne WGS84 | λ: 20°40′19,00″, φ: 50°25′11,00″ |
Gmina | Wiślica (gm. miejsko-wiejska) |
Powiat | buski |
Województwo | świętokrzyskie |
Właściciel terenu | Skarb Państwa | Rezerwat przyrody Skorocice |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | N |
Pozostałe otwory | 2 - N; 3 - S. |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 199 |
Wysokość względna [m] | 0 |
Głębokość [m] | 0 |
Przewyższenie [m] | 5 |
Deniwelacja [m] | 5 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
91
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | |
Położenie geograficzne | Jaskinia znajduje się w górnej części Doliny Skorocickiej na lewym zboczu w obrębie odsłoniętych gipsowych ścian. |
Opis drogi dojścia do otworu |
Dojście do północnych otworów prowadzi niebieskim szlakiem turystycznym Wiślica-Pińczów (idziemy 160 m od bramki wejściowej na teren rezerwatu). Po prawej stronie, nieco z tyłu, widoczny jest duży, północny otwór jaskini. Dojście bez trudności. Zwiedzanie głównego korytarza jaskini bez trudności. Penetrację bocznego ciągu utrudnia płynący jego dnem Potok Skorocicki. Dostęp do jaskini możliwy po uzyskaniu zezwolenia Regionalnego Konserwatora Przyrody w Kielcach.
|
Opis jaskini |
Jaskinia posiada trzy naturalne otwory. Pierwszy z nich ma 4,4 m szerokości i 5 m wysokości. Drugi o szerokości 4,6 m ma wysokość 3 m. Natomiast trzeci jest ciasny i ma średnicę około 1 m. Jaskinia składa się z dwu zupełnie różnych morfologicznie fragmentów (korytarzy), które zbiegają się u południowego otworu jaskini. Zachodni korytarz stanowi obszerną, zawaliskową pustkę, której dno pokrywają wielkie bloki i gruz skalny, natomiast strop tworzą ławice gipsów wygięte dzwonowato ku górze. Charakterystyczne wygięcie gipsów jest powodem nadania jaskini jej nazwy (Malicki 1947, Flis 1954). W południowej części łączy się on ze wschodnim korytarzem. W jego dno wcina się dość wąski kanał Potoku Skorocickiego, stanowiący współczesne koryto podziemnego cieku wodnego. Kanał ten, miejscami ciasny, rozdzielony jest na dwie części poziomymi listwami skalnymi, znaczącymi dno wyższego, starszego koryta cieku. |
Historia badań |
W latach 1996-1998 przeprowadzono zimowe pomiary mikroklimatu w odniesieniu do możliwości hibernowania nietoperzy (Bujna i in. 1996-1998, mat. arch.). |
Historia eksploracji |
Nazwy "Pieczara Dzwonów" użył po raz pierwszy Malicki (1947), określając tak najwyższy, północny fragment tunelu jaskiniowego, wykorzystywanego przez Potok Skorocicki, który oddzielony jest od Jaskini Skorocickiej odcinkiem koryta potoku pozbawionym stropu. Mimo to Kowalski (1954), a za nim Wołoszyn (1990) włączyli opis, długość i plan tej jaskini do opisu i planu Jaskini Skorocickiej. |
Historia dokumentacji |
Pomiary jaskini wykonali w 1980 r. Z. Mucha, Z. Trzmielewski i T. Milewski (Sekcja Taternictwa Jaskiniowego i Alpinizmu, Kielce). Dokumentację jaskini sporządzili 11.07.1999 r. J. Gubała i A. Kasza. Lokalizację otworu schroniska wykonał 14.12.2008 r. A. Kasza przy pomocy odbiornika GPS Map60 CSx. Zaktualizował w 2009 r. A. Kasza. |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Malicki A. 1947 (krótki opis); Flis J. 1954 (krótki opis); Kowalski K. 1954 (opis, plan-w ramach Jaskini Skorocickiej); Zwolski C.T. 1960 (wzmianka); Kowalski K. 1965 (krótki opis, plan-w ramach Jaskini Skorocickiej); Wołoszyn B.W. 1990 (opis, plan-za Kowalskim); Chmielarski W. 1993 (opis, fauna); Dumnicka E., Wojtan K. 1993 (stygofauna, chemizm wód); Jaskinie Niecki Nidziańskiej 1998 (dokumentacja, plan); Gubała J., Kasza A., Urban J. 1999 (wzmianka); Urban J. 1999 (wzmianka); Wróblewski T. 2000 (wzmianka); Chwalik A., Głazek J., Gubała J., Kasza A., Urban J. 2002 (geneza-wzmianka); Wiśniewski W.W. 2002 a (wzmianka); Urban J., Gubała J., Kasza A. 2003 (wzmianka); Urban J. 2008(opis, fotografie).
|
Materialy archiwalne |
Bednarz J. 1980; Wołoszyn B.W., Wołoszyn K.P. 1990; Bujna E. i in. 1996-1998; Chwalik A. 2006.
|
Autorzy opracowania | Jan Urban, Andrzej Kasza |
Redakcja | Jerzy Grodzicki |
Stan na rok | 2013 |
Grafika, zdjęcia | plan |